Rozliczenia w handlu zagranicznym презентация

Wechsel, franc. lettre de change, billet a ordre) – jest papierem wartościowym wystawionym w formie ściśle określonej przez prawo wekslowe. Zobowiązanie wekslowe powstaje poprzez złożenie podpisu na wekslu. Prawo wekslowe rozróżnia dwa rodzaje weksli:
weksel własny
weksel trasowany

Kraków 2016

Krakowska Akademia im.Andrzeja Frycza Modrzewskiego

Weksel

formie ściśle określonej przez prawo wekslowe, zawierający bezwarunkowe przyrzeczenie wystawcy zapłacenia określonej sumy pieniężnej we wskazanym miejscu i czasie, i stwarzający bezwarunkową odpowiedzialność osób na nim podpisanych.

Kraków 2016

Krakowska Akademia im.Andrzeja Frycza Modrzewskiego

Weksel

formie ściśle określonej przez prawo wekslowe, zawierający skierowane do oznaczonej osoby bezwarunkowe polecenie zapłacenia określonej sumy pieniężnej w oznaczonym miejscu i czasie, i stwarzający bezwarunkową odpowiedzialność osób na nim podpisanych

Kraków 2016

Krakowska Akademia im.Andrzeja Frycza Modrzewskiego

Weksel

prawem zwyczajowym, ujętym niekiedy w statutach poszczególnych miast (np. statut boloński, statut genueński).
Pierwsze próby regulacji tego prawa ustawami podjęto w Niemczech w XVI wieku i na przełomie wieku XVI i XVII powstaje w wielu krajach szereg ustaw regulujących obrót wekslowy.
W Polsce pierwszym aktem prawnym dotyczącym weksli była Konstytucja Sejmu z 1775r. pt. „Ustanowienie prawa wekslowego”.

Kraków 2016

Krakowska Akademia im.Andrzeja Frycza Modrzewskiego

Weksel

próbą ujednolicenia tych przepisów w Europie był projekt jednolitego prawa wekslowego uchwalony przez Konferencję haską w 1912 r. (nie zatwierdzona ze względu na wybuch I wojny światowej).
Kolejnym krokiem na drodze unifikacji przepisów związanych z obrotem wekslowym było uchwalenie w Genewie, dnia 7 czerwca 1930 roku trzech konwencji międzynarodowych dotyczących weksli.

Kraków 2016

Krakowska Akademia im.Andrzeja Frycza Modrzewskiego

Weksel

trasowanych i własnych.
Konwencja o regulowaniu pewnych kolizji ustaw w przedmiocie weksli trasowanych i własnych.
Konwencja dotycząca opłat stemplowych od weksli.

Polskie Prawo wekslowe z dnia 28 kwietnia 1936r. zostało oparte i jest zgodne z postanowieniami genewskimi.

Kraków 2016

Krakowska Akademia im.Andrzeja Frycza Modrzewskiego

Weksel

przepisy dotyczące weksli, oparte na postanowieniach genewskich mogą różnić się między sobą w poszczególnych krajach.
Ponieważ nie wszystkie państwa ratyfikowały konwencje (zrobiło to 27 państw) istnieją obecnie na świecie dwa podstawowe systemy prawa wekslowego:
system oparty na Konwencjach genewskich czyli tzw. konwencyjny oraz
system oparty na brytyjskiej (Bill of Exchange Act) oraz amerykańskiej ustawie o wekslach (Negotiable Instruments Law) czyli tzw. system anglosaski.

Kraków 2016

Krakowska Akademia im.Andrzeja Frycza Modrzewskiego

Weksel

podpisując i wydając weksel, dłużnik zaciąga wobec posiadacza zobowiązanie abstrakcyjne, które odrywa się od podstawy gospodarczej, w związku z którą został on wystawiony i wręczony. Posiadacz nie jest zatem zobowiązany do wykazania podstawy gospodarczej zobowiązania wekslowego ani nawet tego, że ta podstawa o ogóle istniała.

Kraków 2016

Krakowska Akademia im.Andrzeja Frycza Modrzewskiego

Weksel

przyrzeczenie zapłacenia oznaczonej sumy pieniężnej, a polecenie takie nie może być opatrzone żadnym warunkiem. Umieszczenie na wekslu warunku unieważnia go. Bezwarunkowy charakter weksla sprawia także, że zobowiązanie wekslowe jest zobowiązaniem nieodwołalnym.
Pieniężny charakter tzn. że przedmiotem zobowiązania wekslowego może być tylko oznaczona suma pieniężna i dodatkowo suma ta musi być określona co do wysokości i co do waluty.

Kraków 2016

Krakowska Akademia im.Andrzeja Frycza Modrzewskiego

Weksel

każdej z podpisanych na wekslu osób wynika z tego, że złożyła ona tam swój podpis. Ważność tego zobowiązania nie jest uzależniona od ważności zobowiązań innych osób na wekslu podpisanych.
Solidarność osób podpisanych na wekslu (art.47 prawa wekslowego) tzn. każdy, kto weksel wystawił, przyjął, indosował lub poręczył odpowiada wobec posiadacza solidarnie czyli posiadacz może dochodzić roszczeń przeciw jednemu, kilku lub wszystkim dłużnikom bez potrzeby zachowania porządku, w jakim się zobowiązywali.

Kraków 2016

Krakowska Akademia im.Andrzeja Frycza Modrzewskiego

Weksel

wystawiony ściśle według formy określonej przez prawo wekslowe. W art.1 i 10 prawa wekslowego wskazane są elementy, które muszą być na wekslu zawarte dla jego ważności. Brak na dokumencie wekslowych któregoś z jego ustawowych elementów powoduje nieważność weksla.
Treść zobowiązania wekslowego musi być wyczerpująco wyrażona na dokumencie wekslowym, a o istnieniu i treści tego zobowiązania decyduje tekst weksla a nie wola wystawcy wyrażona poza wekslem (np. w umowie handlowej).

Kraków 2016

Krakowska Akademia im.Andrzeja Frycza Modrzewskiego

Weksel

a są to:
Funkcja płatnicza.
Weksel pełni powyższą funkcję, gdy jest wręczany zamiast zapłaty przy zakupie towarów lub usług. Jest zatem używany jako środek pokrywania zobowiązań płatniczych. Weksel nie jest jednak surogatem pieniądza i samo wręczenie go nie jest równoznaczne z zapłatą. Umorzenie długu nastąpi dopiero z chwilą zapłaty (wykupienia) weksla.

Kraków 2016

Krakowska Akademia im.Andrzeja Frycza Modrzewskiego

Weksel

wskazanym na wekslu, za zakupione towary lub usługi. Kontrahenci mogą przeprowadzać różne transakcje bez konieczności dokonywania natychmiastowej zapłaty. Jako przyrzecznie zapłaty wręczany jest weksel i w ten sposób wierzyciel udziela dłużnikowi „kredytu kupieckiego”. Natomiast zapłata za towar lub usługę następuje w terminie płatności weksla.

Kraków 2016

Krakowska Akademia im.Andrzeja Frycza Modrzewskiego

Weksel

i formalnej.
Materialna podstawa funkcji obiegowej weksla wiąże się z faktem, iż jest on papierem wartościowym czyli przedstawia określoną wierzytelność pieniężną. Dokonanie obrotu wekslem powoduje jednocześnie przeniesienie ucieleśnionego w nim prawa.
Formalną podstawę funkcji obiegowej weksla stanowi instytucja indosu, dzięki której jeden i ten sam weksel może być wręczany jako zapłata w wielu transakcjach handlowych.

Kraków 2016

Krakowska Akademia im.Andrzeja Frycza Modrzewskiego

Weksel

Zapłatę weksla gwarantują wszystkie osoby na nim podpisane, a ze względu na abstrakcyjny charakter weksla, odrywa się on od przyczyny jego wystawienia.
Dodatkowo poprzez możliwość dochodzenia wierzytelności wekslowej w trybie postępowania nakazowego istnieje możliwość szybkiego zaspokojenia roszczeń z weksla.

Kraków 2016

Krakowska Akademia im.Andrzeja Frycza Modrzewskiego

Weksel

do dyskonta czyli do wykupienia go przez bank przed terminem płatności wskazanym na wekslu. Posiadacz weksla uzyskuje w ten sposób potrzebne środki pieniężne, gdyż bank wypłaca mu sumę wekslową, pomniejszoną o dyskonto (odsetki przypadające za okres od daty skupu weksla do dnia jego płatności).
Weksle wykupione przez bank mogą zostać złożone Narodowemu Bankowi Polskiemu do redyskonta.

Kraków 2016

Krakowska Akademia im.Andrzeja Frycza Modrzewskiego

Weksel

której trasant poleca zapłacenie sumy wekslowej (dłużnik, płatnik)
Akceptant – trasat, który zobowiązał się do zapłaty poprzez akcept na tracie
Remitent – osoba, której lub na której zlecenie ma być dokonana zapłata (pierwszy wierzyciel wekslowy)

Kraków 2016

Krakowska Akademia im.Andrzeja Frycza Modrzewskiego

Weksel

osobie
Indosatariusz – osoba nabywająca prawa do traty poprzez indos
Domicyliat – osoba trzecia, u której weksel ma być płatny
Awalista – osoba która udziela poręczenia wekslowego (awalu)
Awalant (awalat) – osoba, za którą zostało udzielone poręczenie wekslowe

Kraków 2016

Krakowska Akademia im.Andrzeja Frycza Modrzewskiego

Weksel

własny (sola, suchy)

Jako odmianę weksla należy także wyróżnić weksel in blanco (niezupełny), który może występować jako weksel gwarancyjny lub jako weksel kaucyjny.

Kraków 2016

Krakowska Akademia im.Andrzeja Frycza Modrzewskiego

Weksel

„weksel” w samym tekście dokumentu w języku w jakim go wystawiono. Słowo weksel powinno być użyte łącznie z poleceniem zapłaty. Dopuszcza się umieszczenie słowa „weksel” w innym miejscu dokumentu, ale niewystarczające jest użycie go tylko w nagłówku jako tytułu.
Brak słowa „weksel” lub jego nieprawidłowe użycie (np. blankiet wekslowy) powoduje nieważność weksla.

Kraków 2016

Krakowska Akademia im.Andrzeja Frycza Modrzewskiego

Weksel

które stanowi istotę weksla trasowanego i musi to być dyspozycja skierowana do osoby trzeciej (np. „zapłaci Pan”, „zapłacicie”). Polecenie takie musi być bezwarunkowe czyli uzależnienie zapłaty sumy wekslowej od jakiegokolwiek warunku lub świadczenia wzajemnego unieważnia weksel.
Jednocześnie przedmiotem zobowiązania wekslowego może być tylko oznaczona suma pieniężna . Oznaczenie to musi dotyczyć zarówno wysokości kwoty jak i waluty sumy wekslowej.

Kraków 2016

Krakowska Akademia im.Andrzeja Frycza Modrzewskiego

Weksel

wekslu trasowanym osoby, która ma zapłacić. Może to być osoba fizyczna, osoba prawna lub inny podmiot mający prawo do zaciągania zobowiązań (np. spółka jawna). Warunkiem ważności weksla jest umieszczenie na nim co najmniej nazwiska trasata.
Unieważnia weksel sytuacja, w której trasat jest jednocześnie remitentem.

Kraków 2016

Krakowska Akademia im.Andrzeja Frycza Modrzewskiego

Weksel

treścią weksla, ma nastąpić zapłata sumy wekslowej. Od terminu płatności należy odróżnić dzień wymagalności weksla czyli dzień, w którym można domagać się zapłaty. Te dwa terminy nie pokrywają się jedynie wówczas, gdy termin płatności przypada na dzień ustawowo uznany za świąteczny. W takim przypadku dniem wymagalności jest najbliższy dzień powszedni.
Weksel, w którym nie oznaczono terminu płatności jest ważny i płatny za okazaniem.

Kraków 2016

Krakowska Akademia im.Andrzeja Frycza Modrzewskiego

Weksel

(„a vista”). Weksel z tak oznaczonym terminem płatności powinien być przedstawiony do zapłaty w ciągu roku od dnia wystawienia
- w pewien czas po okazaniu. Taki termin płatności oznacza się na wekslu według daty przyjęcia lub daty protestu z powodu nieprzyjęcia
- w pewien czas po dacie . Są to weksle płatne po upływie oznaczonego na wekslu czasu po dacie wystawienia weksla.
- w oznaczonym dniu. Termin taki należy oznaczyć datą dnia, miesiąca i roku.

Kraków 2016

Krakowska Akademia im.Andrzeja Frycza Modrzewskiego

Weksel

przypadku braku osobnego oznaczenia, przyjmuje się, że miejscem płatności jest miejsce wymienione obok nazwiska trasata. Miejscem płatności musi być faktycznie istniejąca miejscowość.
Weksel może być płatny w miejscu zamieszkania osoby trzeciej, nazywanej domicyliatem, ale musi to być inna osoba niż trasat. Najczęściej domicyliatem jest bank, w którym dłużnik lub wierzyciel posiada rachunek bankowy.

Kraków 2016

Krakowska Akademia im.Andrzeja Frycza Modrzewskiego

Weksel

zapłata. Oznaczenie remitenta (pierwszego posiadacza weksla) jest warunkiem ważności weksla. Remitentem może być osoba trzecia lub sam wystawca, wówczas jest to weksel trasowany na zlecenie własne. Oznaczenie remitenta może brzmieć: „zapłaci Pan na zlecenie Jana Kowalskiego”, „zapłaci Pan Janowi Kowalskiemu”, „zapłaci Pan Janowi Kowalskiemu, lecz nie na jego zlecenie” (rekta-weksel), „zapłaci Pan na zlecenie moje własne”.
Nie jest dopuszczalne aby remitentem był trasat.

Kraków 2016

Krakowska Akademia im.Andrzeja Frycza Modrzewskiego

Weksel

datę wystawienia weksla. Data wystawienia może być tylko jedna nawet jeśli jest kilku wystawców. Miejsce wystawienia jest to miejsce wskazane jako takie na wekslu, w przypadku braku takiego oznaczenia przyjmuje się że miejscem wystawienia jest miejsce podane obok nazwiska wystawcy.
Podpis wystawcy weksla. Jest wymogiem ważności weksla. Podpis wystawcy musi obejmować całą treść weksla, w związku z tym musi być złożony poniżej polecenia zapłaty sumy wekslowej. Podpis ten musi zawierać co najmniej nazwisko i zawsze być odręczny

Kraków 2016

Krakowska Akademia im.Andrzeja Frycza Modrzewskiego

Weksel

Zamiast bowiem bezwarunkowego polecenia zapłaty określonej sumy pieniężnej weksel ten zawiera bezwarunkowe przyrzeczenie jej zapłacenia. Przyrzeczenie to wyraża się słowami „zapłacę za ten weksel” . Weksel własny nie może być wystawiony na zlecenie własne lub na rzecz wystawcy. Remitentem przy wekslu własnym musi być zawsze osoba trzecia, a nie wystawca. W przeciwnym wypadku weksel taki nie jest ważny.

Kraków 2016

Krakowska Akademia im.Andrzeja Frycza Modrzewskiego

Weksel

tekście dokumentu w języku, w jakim go wystawiono
Przyrzeczenie bezwarunkowe zapłacenia oznaczonej sumy pieniężnej
Oznaczenie terminu płatności
Oznaczenie miejsca płatności
Nazwisko osoby, na której rzecz lub na ktorej zlecenie zapłata ma być dokonana
Oznaczenie daty i miejsca wystawienia weksla
Podpis wystawcy weksla

Kraków 2016

Krakowska Akademia im.Andrzeja Frycza Modrzewskiego

Weksel

więc taki, który nie zawiera wszystkich elementów określonych w prawie wekslowym. Zobowiązanie wekslowe osób podpisanych na wekslu in blanco ma charakter bezwarunkowy i powstaje z chwilą jego umownego wręczenia. Uprawnionemu posiadaczowi takiego weksla przysługuje prawo jego wypełnienia. W praktyce wekslowi in blanco towarzyszy wydanie deklaracji wekslowej, określającej warunki i sposoby jego wypełnienia. Jednak deklaracja może mieć tylko znaczenie dowodowe w razie sporu.

Kraków 2016

Krakowska Akademia im.Andrzeja Frycza Modrzewskiego

Weksel

ale może tez być wypełniony częściowo, a więc zawierać np. pewne klauzule wekslowe. Wypełnienie weksla niezupełnego powinno być zgodne z zawartym porozumienie, jednak wystawca nie może cofnąć udzielonego upoważnienia. Ma ono charakter majątkowy i jest przenośne. Uzupełnienie weksla in blanco może nastąpić przez osobę do tego uprawnioną czyli prawnego posiadacza weksla. Weksel in blanco musi być wypełniony najpóźniej w chwili złożenia protestu lub dochodzenia praw z weksla.
Weksel in blanco może być przeniesiony przez zwykle wręczenie, przelew, dziedziczenie lub indos.

Kraków 2016

Krakowska Akademia im.Andrzeja Frycza Modrzewskiego

Weksel

być:
- wręczony zamiast zapłaty w transakcjach handlowych, szczególnie jeżeli eksporter sprzedaje towar w kredycie kupieckim
- złożony w banku do dyskonta
- oddany w zastaw jako zabezpieczenie płatności
- złożony do inkasa w terminie płatności

Kraków 2016

Krakowska Akademia im.Andrzeja Frycza Modrzewskiego

Weksel

(z poręczeniem lub bez) lub pożyczki
- jako zabezpieczenie zapłaty cła przy warunkowej odprawie celnej (z poręczeniem lub bez)
- jako zabezpieczenie zapłaty za zakupione towary i usługi (z poręczeniem lub bez)
- zamiast wadium przy przetargach

Kraków 2016

Krakowska Akademia im.Andrzeja Frycza Modrzewskiego

Weksel

także ze względu na różne systemy prawa wekslowego. Osoba przyjmująca weksel powinna:
poznać prawo wekslowe swojego kraju oraz kraju akceptu i płatności weksla;
przed podjęciem decyzji o płatności z zastosowaniem weksla sprawdzić kondycję finansową i solidność kupiecką swojego partnera
Sprawdzić czy sposób wystawienia weksla i jego treść są zgodne z prawem miejsca realizacji weksla

Kraków 2016

Krakowska Akademia im.Andrzeja Frycza Modrzewskiego

Weksel

akredytywy, jeżeli występuje;
upewnić się czy otrzymany z akceptem importera weksel będzie nadawał się do dyskonta
zweryfikować czy osoby podpisane na wekslu mają prawo do reprezentowania firmy w zakresie podpisywania zobowiązań wekslowych

Kraków 2016

Krakowska Akademia im.Andrzeja Frycza Modrzewskiego

Weksel

kontynentalnego?

Kraków 2016

Krakowska Akademia im.Andrzeja Frycza Modrzewskiego

Weksel

konieczności użycia słowa „weksel” w samym tekście dokumentu wekslowego
Jest możliwość wskazania okaziciela jako remitenta
Nie jest wymagane ścisłe określenie daty płatności
Ważne są weksle o kilku datach płatności
Nie występuje instytucja poręczenia wekslowego

Kraków 2016

Krakowska Akademia im.Andrzeja Frycza Modrzewskiego

Weksel

obok swojego podpisu klauzuli „bez regresu”
Występuje różnica co do dni wymagalności weksla oraz co do zarzutów wekslowych
Odmiennie został określony termin przedstawienia do przyjęcia weksla trasowanego, który jest płatny za okazaniem lub w pewien czas po okazaniu.

Kraków 2016

Krakowska Akademia im.Andrzeja Frycza Modrzewskiego

Weksel