Слайд 1
Тақырыбы: Ювенилді жатырдан қан кету, диагностика және емдеу принциптері.
Қабылдаған: Искакова Г.Ш
Орындағандар: Балташева З.
Беркинбаева Г.
Әуелбек Ж.
Тобы: ЖМ-422а
ОБСӨЖ
Слайд 2Жоспар
I. Кіріспе
II. Негізгі бөлім
Ювенилдік жатырдан қан кетудің этиологиясы
Ювенилдік жатырдан қан кетудің
патогенезі
Клиникалық белгілері
Диагностикасы
Емдеу принциптері
III. Қорытынды
IV. Пайдаланылған әдебиеттер
Слайд 4Ювенилді жатырдан қан кету
Ювенилді жатырдан қан кету деп пубертаттық жастағы қыздардың
ациклдік жатыр қанауларын айтамыз. Ювенилдік жатырдан қан кету репродуктивтік жүйенің жиі кездесетін бұзылыстарының бірі болып табылады. Ювенилді жатырдан қан кету етеккір және генеративтік қызметтің ауыр бұзылыстарының, гормоналдық аурулардың және бедеуліктің де себебі болуы мүмкін.
Слайд 6Патогенезі
Пубертат жаста гипоталамустың гипофизотроптық құрылымының жетілмеуінен туындайтын гонадолибериннің бөлінуінің цирхоральдік
ритмі болмауы гонадотропиннің циулдік пайда болуы және бөлінуінің бұзылуына әкеледі де, аналық бездердегі фолликулогенез үрдісін бұзады және ановуляцияға әкеледі. Пубертат жаста гиперэстрогения, сәйкесінше эндометрийдің айқын гиперплазиясы басқа жастық кезеңдермен салыстырғанда сирек кездеседі, алайда бұл ЮҚ душар болған қыздарға қатысты онкологиялық сақтық шараларын тезірек жүргізу керек. Аналық бездерде преовуляторлық өлшемге жеткен фолликулдардың персистенциясына қарағанда, атрезия үрдістері жиі орыналады.
Слайд 7Этиологиясы
Ювенилді жатырдан қан кету физикалық және психикалық шамадан тыс жұмыс істейтін,
дұрыс тамақтанбайтын, ЖРВИ, тонзилитпен жиі ауыратын астениялық қыздарда кездеседі. Сондай –ақ ЮҚ бейімдейтін себептер – зәр шығару жүйесінің созылмалы аурулары, интоксикациялар, бүйрекүсті безінің қыртысты қабатының және қалқанша бездерінің қызметтерінің бұзылыстары болуы мүмкін. Осы аталған барлық факторлар гонадолиберин секрециясының цирхоральдік ырғағының қалыптасуын бұзады. Қан тұрып қалу, капиллярлардың кеңеюі, некроз аймақтарының дамуы және эндометрийдің етеккір кезінде біркелкі ажырамауы салдарынан жатыр қанауы пайда болады. Жатырдың гипоплазиясы кезінде оның жиырылуы белсенділігінің төмендеуі ұзақ уақыт қанауға септігін тигізеді.
Слайд 9Клиникалық көріністері
Етеккірдің 1,5 ай және одан да көп уақытқа тежеліп, артынан
қанауымен сипатталады.. Айтарлықтай қан кеткен науқастарда тері мен шырышты қабықтарының қуқыл тартуы, тахикардия, бас ауруы, бас айналуы, ОЖЖ қызметінің бұзылуы, әрбір бесінші қызда фолликулярлық кисталар анықталады. ЮҚ душар болған қыздарда бауыр қызметінің белсенділігін арттыратын белгілермен қатар оның қызметін тежейтін де белгілері анықталған. Бейімделу механизмдерінің күшеюі кезінде бауырдың дезинтоксикациялық қызметінің белсенділігі артады, ал әлсірген кезде тежеледі.
Слайд 11Диагностикасы
Диагностикаға физикалық және жыныстық даму дәрежесін бағалайтын жалпы клиникалық зерттеу, ректо-абдоминальдік
зерттеу, кіші жамбас мүшелерінің УДЗ, бүйрекүсті және қалқанша бездерінің эхографиясы, ЭЭГ, РЭГ, бассүйек және түрік ершігінің рентгенографиясы, қанның жалпы талдауы, коагулограмма, қанның биохимиялық талдауы, гормональдық статус, дәрігерлердің консультациясы кіреді.
Слайд 13Емі
Емдеу клиникалық белгілерімен, анемизация және қан кету дәрежесін анықталады. Ешбір
манипуляция жүргізбеудің критерийлері: етеккір арасында итервал 45 күннен аспаса, қанау уақыты 7 күннен көп болмаса, бөлінетін қанда қан ұйындылары болмаса, гемоглобин мен гематокриттің және эритроцит пен тромбоциттер санының көрсеткіштері қалыпты болған жағдайда.
Терапияның бірінші сатысы гемостаз болып табылады. Айқын дәрежелі анемия кезінде хирургиялық гемостаз жүргізу қажет(жатырды қыру). Қырындығы мұқият гистологиялық зерттеу жүргізу қажет. Анемизацияның айқын емес дәрежесінде эсторген-гестагендік препараттармен гормоналдық гемостаз жүргізеді. Препарат 3-4 таблеткадан тағайындалады. Тәулігіне қанаудың мөлшеріне қарай бірте-бірте азайтып отырады. 3 апта бойы қабылдайды. Сонымен темір препараттары, қан алмастырушылар, дәрумендер, антигистаминдер тағайындайды, гиповолемияны емдейді. Кеін 2-3 күннен соң етеккір тәрізді реакция орындалады, кейде қатты қан кету болады , ол кезде утеротониялық және гемостатикалық дәрілер қолдануға болады.
Терапияның екінші сатысында – қан кету рецидивін алдын алу. Бұл мақсатта 3 ай бойы циклдік гормоналды контрацептивтер қабылдау оңтайлы болып табылады.