Слайд 1РМҚК Марат Оспанов атындағы Батыс Қазақстан Мемлекеттік Медицина Университеті
Интерннің өзіндік жұмысы
Мамандығы : Жалпы тәжірибелік дәрігер
Кафедра: Неврология, психиатрия және наркология
Дисциплина: Психиатрия және наркология
Курс: 6
Тақырыбы: Психикалық және наркологиялық науқастарға жүргізілетін экспертиза түрлері
Орындаған: Махан Айнур
613 топ
Слайд 2
Жоспары:
1.Кіріспе
2. Негізгі бөлім
а) Экспертиза туралы жалпы түсінік
б) Экспертиза түрлері, ерекшеліктері
в) Наркологиядағы зертеу жүргізу
3. Қорытынды
Слайд 3 Психикалық бұзылыстардың дамуына ,
клиникасына, болжамына жас факторы үлкен әсер ететіндіктен психиатрия мен наркологияда балалар, жасөспірімдер психиатриясы мен геронтопсихиатрия(егде жастың психиатриясы) сияқты бөлімдер бар. Психиатрия көптеген қоғамдық қызметтерді атқарады, солардың ішінде ең маңыздылары - сараптамаларды өткізу.
Сараптама (экспертиза) дегеніміз - ғылым, техника, өнер,
медицина салаларында арнайы таным, білім, біліктілікті талап ететін қандай да бір мәселеге зерттеу жүргізу. Сараптаманың ғылыми жұмыстардан айырмашылығы сол , құбылыстарды емес, болып кеткен жағдайды және оның себептерін анықтау мақсатында жүргізіледі.
Слайд 4Сараптама түрлері
Соттық-психиатриялық сараптама
Енбек сараптамасы
Әскери –дәрігерлік сараптамасы
Слайд 5 Соттық- психиатриялық сараптама – зеттеушілердің, жүйке
науқастарының
азаматтық құқықтарын орындай алуын және оларды толық пайдалана алуын, ал
құқықты бұзған жағдайларда заңмен көрсетілген жауапқа тартылуын анықтайды.
ауыр психикалық аурулармен зардап шегетін
науқастар өздерінің істеріне есеп беруге және оларды басқаруға қабілетсіз бол-
ғандықтан қабілетсіз болып табылады және психиатриялық ауруханаға жолдана-
ды . Аз үдемелі , баяу ағымды және постпроцессуальды психопатия тәрізді жағ-
дайлар сараптамасы айтарлықтай қиындықтар туындатады. Науқастың психо-
тикалық күйде жасаған азаматтық актарының заңды күші болмайды. Басқа
жағдайларды науқасты қабілетті деп мойындау мүмкіндігі бар. Сараптама комис-
сиясында үш психиатриядан кем болмау керек.
Слайд 6 Әскери-дәрігерлік сараптама- денсаулық жағдайы бойынша ҚР қарулы Күштеріндегі
, басқа да әскерлері мен әскери құрылымдарындағы әскери қызметке немесе арнаулы мемлекеттік органдардағы қызметті, азаматтардың әскери кызметті немесе арнаулы мемлекеттік органдардағы және құқық қорғау органдарындағы қызметті және әскери жиындарды өткерумен байланысты ауруының, мертігуінің (жаралануының, жарақатта-
нуының , контузия алуының) және қайтыс болуының себепті байланыстарын айқындау үшін жүргізіледі.
Слайд 7 Әскери сараптама әскерге жарамдылығын анықтайды. 8топқа бөлінеді:
- мидың органикалық зақымдалғаннан кейінгі прихикалық және психикалық емес психологиялық бұзылыстар;
- эндогендік психоз;
- симптоматикалық психоз және басқа экзогенді психикалық бұзы лыстар;
- реактивті психоз және невротикалық бұзылыстар;
- тұлғалық бұзылыстар;
- соылмалы алкоголизм, наркомания және токсикомания;
- ақыл-ойдың қалуы;
- эпилепсия;
Әрбір топ өзіндік топқа бөлінеді:
А – әскерге жарамды;
Б - шамалы шектеулермен әскерге жарамды;
В – шектелген , бірақ әскерге жарамды;
Г – шектелген, бірақ әскерге жарамсыз;
Д – әскерге мүлдем жарамайды;
Слайд 8 Әскери – дәрігерлік комиссия - азаматтардың жалпы әскери қызметке
және жекелей әр түрлі әскери қызметке жарамдылығын анықтауға
арналған медициналық сараптама органы. Әскери – дәрігерлік комис-
сия куәландыру жөніндегі нұсқаулық пен аурулардың арнайы кестесін
басшылыққа ала отырып, тексерілушінің әскери қызметке жарамдылығы туралы шешім шығарады. Әскери – дәрігерлік комиссия
штаттық және штаттық емес болып бөлінеді. Штаттық емес комиссия
госпитальдық және гарнизондық болады. Әскери-дәрігерлік комиссиядан басқа әскери комиссариат жанында дәрігерлік комиссиялар
болады. Олар ауруы бойынша демалыста жүрген, сондай-ақ әскери қызметке жарамсыз деп табылған немесе әскери қызметтен белгілі бір уақыттан соң қайта куәландыру арқылы босатылған әскери қызметшілерді қайта куәландыруға арналған.
Слайд 9 Еңбек сараптамасы дегеніміз – психикалық ауытқулары бар адамдардың
еңбекке жарамдылығын бағалау.
1топқа- өзін күте алмайтын және біреудің қарауында болатын
науқастарды жатқызамыз;
2топқа- айқын түрінде психоорганикалық төмендеумен анық сан-
дырақпен және галлюцинаторлы бұзылыспен жүретін бірақта терапияға резистенттілігі бар науқастарды жатқызамыз;
3топқа - анық емес психикалық бұзылысы бар бірақ мамандығы
бойынша жумыс істей алатын науқастарды жатқызамыз.
Слайд 10 Наркология деп – психоактивті заттарға тәуелділіктің қалыптасуының пайда болу шарттарын
және механизмін, диагностика тәсілдерін анықтау, емдеу осыдан пайда болған аурулардың алдын алу мақсатында олардың токсикалық эфектін оқытатын ғылыми дисциплина.
Экспертиза түрлері:
Алкогольдік маскүнемдікті анықтау үшін әртүрлі пробалармен лаборатор-
лық зерттеулер жүргізіледі:
Раппопорт сынама – күкірт қышқылынла калий перманганатының әсерінен этил спиртының қышқылдануы әсерінен пайда болатын сынама(түссіздені). Ол үшін 2 пробиркаға 2 мл дистиллденген су құямыз. 1-ші пробиркамен зерртелуші адам аузын шаю керек, 2-ші пробиркаға 20-30 рет көпіршік пайда болғанша үрлеу керек.Содан кейін 25 тамшы концентрленген химиялық күкірт қышқылын, 1-2 тамшы 0,5% калий перманганатын пробирка қабырғасымен құямыз. Егер 2 минуттан кейін түссізденсе ашық күлгін түске дейін өзгерсе сынама «+», егер 10-15 минуттан соң өзгермесе сынама «-» .
Слайд 11 Шинкаренко – Мохова сынамасын жүргізу үшін
трубканы перманганат калиймен суланған мақтамен трубканың жуан соңын сүртіп, трубканың екі соңын кесіп алып тастайды да зерттелуші адам 20-30 секунд үрлейді, егер де этил спиртінің пары болса немсе сынама «+» болса, ортасында жасыл сақина пайда болады. Ал түі өзгермесе сынама «-».
Қандағы алкоголь құрамына байланысты мастық деңгейін анықтау: 0,3 промиле аз -Алкоголь әсері жоқ
0,3 тен 0,5 дейін -Шамалы алкоголь әсері
0,5 тен 1,5 дейін- Жеңіл масю
1,5 тен 2,5 дейін -Орташа дәрежелі масаю
2,5 тен 3,0 дейін -Қатты масаю
3,0 тен 5,0 промилеге дейін -Ауыр алкогольмен улану, өлімге қаупі
Слайд 12 Созылмалы алкгольдік интоксикацияны бауыр қызметін зерттеу
арқылы анықтауға болады. Ол үшін бауыр ферменттерін: Гамма –глутамилтранспептидаза, трансаминаза , сілтілі фосфотаза, тығыздығы жоғары майлар.
Опиатты қолданғанын анықтау үшін келесі лабороториялық тесттер арқылы анықтауға болады.
- Зәрді токсикологиялық зерттеу- соңғы 48 сағат аралықында қабылдаған болса, нәтиже 90% оң болады;
- Налаксон(опиаттар антогонисті ) арқылы – көктамырға 0,2-0,4 мг наолоксрн 5 мин ішінде енгізеді ,15-30 минуттан кейін синдром отмены болмаса тағы 0-4 мг көктамырға енгізеді. Өзгеріс болмаса сынама теріс.
Слайд 13.
Кокаин анықтау – 38 сағатқа дейін зәрде
және бэнзоилэлектонин маркеры, кокоин метоболиты арқылы 7 күнге дейін анықтауға болады.
Гашиш анықтау – каннабиноидтарды зәрде анықтауға болады. Анаболитикалық стероидттарды анықтау үшін лабороториялық зерттеулер: Зәрді токсикалық зерттеу Аш қарынға глюкоза деңгейінің жоғары болуы ТЖЛ сарысуда төмен, ТТЛ сарысуда жоғары болуы. Мочевина азотының азот кретининге қатынасы