Коллекторлы тұрақты ток машиналардың (ТТМ) жұмыс істеу принципі және құрылымы презентация

Содержание

Оң қол ережесі Егерде оң қолымыздың алақанын солтүстік полюсқа қаратып жайсақ, ал жазылған бас бармағымыз өткізгіш қозғалысының бағытын көрсетсе, онда қосылған төрт саусағымыз ЭҚК бағытын көрсетеді

Слайд 1Коллекторлы тұрақты ток машиналардың (ТТМ)жұмыс істеу принципі және құрылымы

Слайд 2Оң қол ережесі
Егерде оң қолымыздың алақанын солтүстік полюсқа қаратып

жайсақ, ал жазылған бас бармағымыз өткізгіш қозғалысының бағытын көрсетсе, онда қосылған төрт саусағымыз ЭҚК бағытын көрсетеді

Слайд 3
                                                                                          

Слайд 5Сол қол заңы
Егерде сол қолымыздың алақанын солтүстік полюсқа қаратып жайсақ,

ал жазылған бас бармағымыз электрмагнит күшінің бағытын көрседеті, онда қосылған төрт саусағымыз өткізгіштен ағатын токтың бағытын көрсетеді

Слайд 8Тұрақты ток генератордың жұмыс істеу принципі

Слайд 9 Зәкір айналғанда орамда айнымалы ЭҚК индуцияланады

E=B·V·l·cos α ,

Слайд 10Коллектормен түзелетін ток

Слайд 11Тұрақты ток машиналардың негізгі ерекшелігі боп коллектордың пайдалыуын жатқызады.
Коллектор –

айнымалы токты тұрақты тоққа немесе керісінше түрлендіретін механикалық түрлендіргіш
Генераторда коллектор зәкір орамындағы индуцияланған айнымалы ЭҚК генератор шығындарындағы тұрақты ЭҚК түрлендіреді

Слайд 12Тұрақты ток қозғалтқыштың жұмыс істеу  принципі


Слайд 13Қозғалтқышта коллектор және щеткілер бір полярлық полюстің зонасынан басқа полюстің полярлық

зонасына өткенде зәкір орамында токтың бағытын өзгертеді, бұл электрмагнит күштерінің бағытының өзгермеуіне қажет
Айнымалы токты тұрақты токқа түрлендіру үшін коллектор қолданылады, козғалтқышта коллектор тұрақты токты қозғалтқыштын зәкіріне берілетін айнымалы токка түрлендіреді.

Слайд 14ТТМ құрылымы
1 – зәкір білігі; 3 – коллектор; 4 – щеткілі аппарат; 5 –

зәкір; 6 – бас полюс; 7 – қоздыру орауышы; 8 – станина;

Слайд 16Бас полюстер -негізгі магнит ағынды жаралату үшін арналған

Слайд 19Зәкір орамының ЭҚК
Зәкір орамындағы ЭҚК негізгі магнит ағынмен индуцияланады
Егерде бас полюстердің

магнит өрісінің күштік сызықтары өткізгіштерді кесіп өтсе, онда машинаның зәкір орамында ЭҚК индуцияланады.
Зәкір орамының ЭҚК Еа мәні параллель тізбектердің бір секциясында индуцияланатын ЭҚК соммасымен анықталады

Слайд 21 bi - полюстік доғаның есептелу мәні
ТТМ полюстік доғаның есептелу мәні

мен полюстік доғаның мәндерәнде айырмашылық болмайды :

немесе полюстық жабын коэффициеті арқылы анықтауға болады









Слайд 22 Негізгі магнит ағыны анықталатын өрнек:(Вб)


ТТМ ЭҚК (В):



мұнда




Слайд 23 Зәкір орамының ЭҚК мәні секция еніне y1 тәуелді
y1=τ толық (диаметралды)

қадам болғанда ЭҚК максималды мәнге тең болады, бұл жағдайда ғана орамның әр бір секциясы негізгі магнит ағынмен Ф қиылысады
Машинаның ЭҚК щеткілердің орналасқан жерлеріде әсер көрсетеді .


,

Слайд 24 Электрмагнит моменті
Зәкір орамының өткізгішінен ток аққандаәр бір өткізгіште электрмагнит күштері пайда

болады


Зәкір өзекшесінің (Dа/2) радиусына тең иінгі әсер ететін зәкірдегі бәр электрмагнит күштердің Fэм жиынтығы, зәкірде электмагнит мометін М тудырады




Слайд 25

Машинаның электрмагнит моменті қозғалтқыш режімінде айналдырушы моменті боп анықталады, ал генератор

режімінде жетек қозғалтқыштың айналдырушы мометіне тежелу моменті боп анықталады

Т




Слайд 26ТТМ магнит тізбегі
ТТМ магнит тәзбегі келесі құрастырушылардан құрылады:
-бас полюстердің өзекшелерінен
-ауа

саңылауынан
- зәкір өзекшесінен
-станинадан

Слайд 28
Бос жүріс режімдегі қос полюске келетін қоздыру орамының МҚК

магнит тізбегіннің құрастырушыларының магнит кернеулер соммасымен анықталады

Егерде машинада компенсациялық орамасы бар болса онда оның да магнит кернеулеріде FZm есепке алынады



Слайд 29
Магнит тізбегінің есебі
Бас полюстердің магнит ағыны екі теңсіз бөліктерден

құралады:
- үлкен бөлігі – негізгі магнит ағыны Ф боп анықталады,
- кіші бөлігі – сейілу магнит ағыны Фσ боп анықалады


Слайд 31Машинаның берілген ЭҚК Еа бойынша негізгі магнит ағынның мәні анықталады


Ары қарай

әр бір құрастырушының магнит индукциясы анықталады :

және магнит кернеулері анықталады




Слайд 32Ауа санылауының магнит кернеуі анықталып


Машинаның магнит тізбегінің қанығу койффициенті анықталады




Слайд 33Магнит сипаттамасы

Слайд 34ТТМ зәкір реакциясы
Қос полюстерге келетін зәкір орамының МҚК

Сызықтық жұктеме

– зәкірдің сомалық тоғы боп анықталады



,



Слайд 35Зәкір орамының МҚК машинаның магнит өрісіне көрсететін әсерін зәкір реакциясы деп

атайды. Полюстер осіне қатысты зәкір реакциясы машинаның магнит өрісін бұрмалайды.
Генератор режімінде физикалық нейтраль зәкір айналу бағытында жылжыйды, ал қозғалтқыш режімінде зәкір айналу бағытының бағытына қарсы жылжыйды

Слайд 40 Егерде машинаның магнит жүйесі қанықпаған болса, онда зәкір реакциясы қорықты магнит

ағынның мәнін өзгертпей жай ғана бұрылмалайды: зәкірдің МҚК бағыты қоздыру МҚК бағытымен бір бағытқа бағытталады да полюстің шеті мен оның астында орналасқан зәкірдің тістер қабаттары, магниттендіреді; ал басқа полюстің шеті мен оның астында орналасқан зәкірдің тістер қабаттарында МҚК қарама қарсы бағытталғаннан олар магнитсіздендіріледі

Слайд 41 Егерде машинаның магнит тізбегі қаныққан болса онда полюстік үштардың шеттерінің және

оның астында орналасқан тістер қабаттарында магнитсіздендіру және магниттендіру әсерлерінің мәндерінің әсері төмен болады.
Қаныққан машинаның зәкір реакциясы машинаны магнитсіздендіреді

Слайд 42ТТМ коммутация
Коллектордағы ұшқындаруының пайда болуының себебтері
- механикалық
- потенциалды
-

коммутациялық

Слайд 43 МСТ сәйкес коллектордағы ұшқындау щеткінің жүгіріп шығатын ұшындағы ұшқындау дәрежесімен (коммутация

классы) анықталады.
1 дәрежесі — ұшқындау жоқ(қара коммутация).
1 1/4 дәрежесі — щетканың аз бөлігіндегі ұшқындау, коллектордың қараюына және щеткілерде күйік пайда болмауына әкелмейді
1 ½ дәрежесі — щетканың үлкен бөлігіндегі ұшқындау, коллектордың қараюына және щеткілерде күйік пайда болуына әкеледі

Слайд 442 дәрежесі — ұшқындау щетканың барлық астында болуы мүмкін. Жүктеменің қысқа

мерзімді жоғарлауында және асқын жүктемедеболуы мүмкін. Коллектордың қараюына әкеледі.
3 дәрежесі — ұшқындау щетканың барлық астында болып, астынан кесек ұшқындар шығады, коллектордың қараюына және щеткілерде күйік пайда болмауына немесе күйзелісіне әкеледі

Слайд 45Коммутациялау деп секцияларды бip параллель тармақтан eкіншісіне ауыстырып қосуды және мұндағы

ток бағыттарының өзгеруін айтады.
Секцияның ауысып қосылу уақытын коммутациялау периоды деп атайды, ал коммутация өтетін секцияны коммутацияланатын деп атайды.
Тк=[60/(Kn)](bщ/bк)

Слайд 46Осы уақыт |ішінде секциядағы ток + iя-дан — iя-ға дейін өзгереді.

Ток езгергенде секцияда өздік индукцияның ЭҚК-i пайда болады.

Слайд 48Тік сызықты коммутация
Егер де машинаның коммутацияланатын секцияда ЭҚК соммасы нольге

тең болса, немесе коммутация процессінде секцияда ЭҚК индуцияланбаса машинада тік сызықты коммутация өтеді.

Слайд 49 Кирхгофтың екінші заңы бойынша коммутацияланатын секцияда

i1r1 – i2r2 = 0



i1 = ia + i

i2 = ia – i

(ia + i)r1 – (ia – i)r2 = 0


.

Слайд 50 коммутацияланатын секциядағы ток келесі өрнекпен анықталады

i = ia(r2

– r1)/ (r2 + r1)

Коммутацияланатын секцияда токтың өзгеру заңы уақыт функциясы боп анықталады

i = iа(1 – 2t /Тк)

Тік сызықты (идеалды) коммутация деп коммутацияланатын секцияда ток тік сызықты заң бойынша өзгеретін коммутация айтады

Слайд 52Қисық сызықты коммутация

Слайд 53 ТТМ коммутация периоды 10-3 - 10-5 құрайды.
Коммутацияланатын секциядағы токтын орташа

өзгеру жылдамдығы
(di/ dt)ср = 2iа/ Тк
өте жоғары, және де ол коммутацияланатын секцияда өздік индукцияның ЭҚК және
eL = - Lc (di /dt)
өзаралық индукцияның ЭҚК
ем = - Мс (di/ dt)
тудыруға әкеледі

Слайд 54 Осы өздік индукцияның және өзаралық индукцияның ЭҚК-терін реактивтiк ЭҚК-тер еr деп

атайды.
Реактивті (қорықты) ЭҚК – коммутацияланатын секцияда токтын өзгеруіне кедергі жасайды.
ер = еL + ем = -(Lc + Mс)(di/ dt)
Айналу ЭҚК
еай = Вк 2lwcv
Коммутацияланатын секцияның контурында ЭҚК соммасы әсер етеді
∑e = eр + e ай

Слайд 55 Щеткамен тұйықталған коммутацияланатын секцияда Кирхгофтың екінші заңы бойынша жазылатын өрнек
i1r1 –

i2r2 = ∑e
немесе
i = [ia(r2 – r1)/ (r2 + r1)] + [∑e/ (r2 + r1)]

iтік = iа(r2 – r1)/ (r2 + r1)

ЭҚК ∑e әсерінен коммутацияланатын секцияның контурында пайда болатын қосымша ток :

iқос = ∑e /(r2 + r1)


Слайд 57 Коммутацияланатын секцияда қисық сызықты коммутацияда ток екі құрастырушының соммасынан турады:

i =

iтік + iқос

Слайд 58Тұрақты ток машиналардың орамалары

Слайд 59Коллекторға қосылған және зәкірдің өзекшесінде нақты бір түрде жатқызылған, тұйықталған өткізгіштердің

жүйесі тұрақты ток машинаның зәкір орамалары деп аталады
Коллектордың екі пластинасына қосылған зәкір орамасының элементі секция (орауыш) деп аталады
Секцияның паздық бөліктерінің аралығы полюсті бөлікке τ тең болу керек немесе оның айырмашылыңы одан аз болу керек :



Слайд 60 Зәкір орамалары келесі параметрлармен сипатталады:
Секция санымен S;
Паздар санымен (нақты) Z;


Бір пазға келетін секция санымен
;
Секциядағы орам санымен wс;
Орамалардағы паз жақтарының санымен N;
Бір паздағы паз жақтарының санымен
.



Слайд 62Бір пазда жатқан бір секцияның жоғарғы паздық жағы және басқа секцияның

төменгі паздық жағы, элементарлық пазды құрайды
Нақты паздағы элементарлық паздардың саны бір пазға келетін секция санымен анықталады:


Слайд 63Зәкір орамы үшін келесі өрнекті келтіріге болады


мұнда Zэ— элементарлық паздар

саны;
К — коллектордағы коллекторлы пластиналардың саны.
Бір нақты пазға келетін секция саны келесі қатынаспен анықталады Zэ/Z


Слайд 64Жай тұзақты зәкір орамалары
Жай тұзақты зәкір орамаларында әр бір секция екі

бір бірінің қасында жатқан коллектордың пластиналарына қосылған. Зәкір өзекшесінде секциялар ды жүргізгенде әр бір келесі секцияның басы алдынғы секцияның аяғымен қосылып, зәкір (коллектор) бетінен жылжып отырып, зәкірді бір айналғанда орамалардың барлық секциялары орнатылады. Нәтижесінде соңғы секцияның аяғы бірінші секцияның басына қосылады, яғни зәкір орамалары тұйықталады.

Слайд 66Орам адымы – зәкір секциясының паз жақтары арасындағы аралық :

- у1 – зәкір бойынша ішінара бірінші адымы,
у2 - зәкір бойынша ішінара екінші адымы,
у - зәкір бойынша қорытынды адым .
Егерде секция орамалары зәкір бойынша солдан оңға жүргізілсе онда орамалар оң жүрісті деп аталады, ал егерде секциялар оңнан солға жүргізілсе онда орамалар сол жүрісті деп аталады.

Слайд 68Оң жүрісті орамалардың қорытынды адымы келесі өрнекпен анықталады :

Жәй тұзақты орамаларда

әр бір секцияның басы мен аяғы бір бірінің қасында жатқан коллекторлы пластиналарға қосылады
Бір секцияның басы мен аяғы қосылған екі коллекторлы пластиналардың аралығы коллектор бойынша орамалар адымы ук деп аталады
Плюс белгісі оң жүрісті орамаларда алынады, ал минус белгісі – сол жүрісті орамаларда



Слайд 69Жай тұзақты орамалардың адымын анықтау үшін зәкір бойынша бірінші адымды анықтау

қажет :

мұнда ε — бірден төмен шама, осы шаманы қосып немесе алып отыра, бүтін адым шамасын анықтауға болады.
Зәкір бойынша екінші адымды анықтайтын өрнек



Слайд 70Зәкір орамаларының параллель тармақтары

Слайд 71Бір біріне параллель қосылған телімдер параллель тармақтар деп аталады. Әр бір

параллель тармақта токтары бір бағытта ағатын бірнеші тізбектеп қосылған секциялар бар.
Зәкір орамаларының ЭҚК бір параллель тармақтың ЭҚК анықталады, ал орамалардағы ток мәні барлық тармақтардың токтарының соммасымен анықталады


Слайд 72 мұнда 2а — зәкір орамаларының параллель тармақтар;
ia— бір параллель тармақтың

тоғы.

Жай тұзақты орамалардың параллель тармақтар саны машинаның бас полюстер санына тең : 2a = 2p .

Слайд 73Күрделі тұзақты орамалар
Көп параллель тармақты тұзақты орамалар қажет болғанда күрделі тұзақты

орамаларды пайдаланады
Мұндай орамалар бір коллекторға қосылған және бір зәкірде жиналып бірнеше (көбінеші екі) жай тұзақты орамалардан турады

Слайд 74Күрделі тұзақты орамалардың параллель тармақтар саны
2a = 2pm,
мұнда т

— жай тұзақты орамалардың саны (көбінесе т = 2).
Күрделі тұзақты орамаларда зәкір бойынша қорытынды адымы және коллектор бойынша адым келесі өрнекпен анықталады
у = ук = т

Слайд 76Жай толқынды орамалар
Әр түрлі мағыналы қос полюстер астында орналасқан тізбектеп қосылған

секцияларды жай толқынды орамалар деп атайды. Жай толқында орамалардың аяқтары коллектордың пластиналарына қосылып, аралығы коллектор бойынша адыммен анықталады ук =у.
Зәкірді бір айналғанда машинада неше полюс бар сонша секция орнатылады, бұл ретте айналғанда орнатылған соңғы секцияның аяғын алғашқы секцияның коллекторлы пластинасының қасындағы пластинасына қосылады

Слайд 79Егерде айналғанда орнатылған соңғы секцияның аяғын алғашқы секцияның коллекторлы пластинасының қасындағы

пластинасына сол жағынан қосылса онда жай толқынды орамалар сол жүрісті деп аталады
Егерде осы пластина оң жағында болса онда орамалар оң жүрісті деп аталады
Толқынды орамалардың секциялары бір орамды және көп орамды болуы мүмкін



Слайд 80Жай толқынды орамалардың коллектор бойынша адымы

Минус белгісі сол жүрісті орамаларда алынады,

ал плюс белгісі оң жүрісті орамаларда.
Орамалардың бірінші ішінара адымы жай тұзақты орамалардың өрнегі бойынша анықталады, ал екінші ішінара адымы келесі өрнекпен анықталады



Слайд 81Күрделі толқынды орамалар
Бір зәкірде орналасқан бірнеші жай толқынды орамаларды күрделі толқынды

орамаларды құрайды
Күрделі толқынды орамалардың параллель тармақтар саны 2а = 2т (көбінеше 2а = 4), мұнда т — жай орамалар саны (көбінеше т = 2).
Күрделі орамаларға кіретін жай орамалар щеткілермен параллель қосылады


Слайд 82Коллектор бойынша адым, демек зәкір бойынша қорытынды адым

Бірінші ішінара адым жай

тұзақты бірінші адым сәйкес анықталады


Слайд 83 Егерде параллель тармақтардың электр қасиеттері: электр кедергілері және ЭҚК бірдей

болса онда зәкір орамалары симметриялы деп аталады
Симметриялы емес орамаларда параллель тармақтарда зәкір токтары әркелкі таралып, бір тармақтардың токтары жоғарлайды ал басқа тармақтарда төмендейді.
Сондықтан зәкір орамының электр шығындары өседі, ал машинаның пайдалы қуаты төмендейді

Слайд 84Зәкір орамалары симметриялы болу үшін келесі шарттар орындалу керек:
Бірінші шарт: Әр

бір қос параллель тармақтарының орамалары бірдей секция сандарынан туру керек. Егерде қос параллель тармаққа бірдей секция саны келсе, онда секция саны S мен қос параллель тармақтардың санының а қатынасы бүтін санға(б.с) тең болу керек:

S/a = б.с.

Слайд 85Екінші шарт. Әр бір қос параллель тармақтардың секциялары зәкірде бірдей паздар

санын алу керек :
Z/a = б.с.
Үшінші шарт. Әр бір қос параллель тармақтар бас полюстер жүйесіне қатысты бір қалыпты орналасу керек
2p/a = б.с.
Күрделі тұзақты орамалар үшін 2a = 2pm тең болғандықтан, күрделі тұзақты орамалар келесі шартта ғана симметриалы болуы мүмкін

Осы шарттар орындалғанда ғана зәкір орамалары симметриялы болуы мүмкін, осы шарттар симметрия шарттары деп аталады.


Слайд 86Құрама орамалар
Құрама орамалар тұзақты және толқынды орамалардан құралады, олар бір пазға

жиналып бір коллекторға қосылады.
Құрама орамалардың артықшылығы: теңдегіш қосындылар жоқполғанда параллель тармақтардың көптігі

Слайд 88Құрама орамалардың адымдары бірдей боп алынады

Құрама орамалардың зәкір бойынша адымы

екі орамалардың қосындысына тең болады:


Құрама орамалардың зәкір бойынша адымы потенциалды адымға тең
Құрама орамалардың параллель тізбектерінің саны: 2а = 2атұз + 2атолқ= 4атолқ





Слайд 89Теңдеуіш қосындылар
бірінші реттік теңдеуіш қосындылар, машина магнит симметриялық емес болғанда

пайданаланады
екінші реттік теңдеуіш қосындылар, коллектор бойынша потенциалдар бір келкі таралмаса

Похожие презентации

НАВОДНЕНИЕ 261
Разработать систему шифрования для защиты информации, передаваемой между космическими аппаратами и наземными станциями управления и приема (договор № 30/2) 170
Базы данных и SQL 267
Болезнь Крона 212
Сценарии развития банковской системы России до 2020 г. 215
Моделирование и расчет конструкций административного здания 286

Обратная связь

Если не удалось найти и скачать презентацию, Вы можете заказать его на нашем сайте. Мы постараемся найти нужный Вам материал и отправим по электронной почте. Не стесняйтесь обращаться к нам, если у вас возникли вопросы или пожелания:

Email: Нажмите что бы посмотреть 

Что такое ThePresentation.ru?

Это сайт презентаций, докладов, проектов, шаблонов в формате PowerPoint. Мы помогаем школьникам, студентам, учителям, преподавателям хранить и обмениваться учебными материалами с другими пользователями.

Для правообладателей

Яндекс.Метрика