Слайд 1© Wiley 2010
Chapter 7 – Дәл уақытында өндіру және үнемді өндіріс
Operations
Management
by
R. Dan Reid & Nada R. Sanders
4th Edition © Wiley 2010
Слайд 2© Wiley 2010
Не үйренеміз?
JIT (Just in Time) – «Дәл уақытында» философиясының
негізгі ерекшеліктері
JIT концепциясындағы «қалдық» ұғымы
«Тарту» және «итеру» принциптері
JIT өндірісінің негізгі элементтері
Слайд 3© Wiley 2010
Не үйренеміз?
TQM элементтері және олардың JIT-дағы рөлі
JIT –дағы адамдардың
рөлі, орны
JIT-дың қызмет көрсету және өндіріс саласындағы орны
JIT-дің функционалдық рөлі
Слайд 4© Wiley 2010
Just-in-Time – Дәл уақытында
JIT философиясы дәл керекті көлемнің дәл
уақытында, дәл керекті жерде алу/өндіру
JIT түсінігі қоймадағы шектен тыс тауар ұғымынан да кеңірек. Бұл қалдықтарды, компанияның жұмысына еш пайда қоспайтын іс әрекеттерді азайту болып табылады.
Кең таралған JIT ұғымы – үнемді өндіріс/үнемді жүйе
Слайд 5© Wiley 2010
Just-in-Time философиясы
JIT екінші дүниежүзілік соғыстың кері әсерінен Жапонияның Тайота
Мотор компаниясынада алғаш енгізілген.
JIT 1970 жылдардан бастап әлемде кең таралуда
Көп жағдайда «Үнемді өндіріс». «Үнемді жүйе» ұғымдарымен қатар қолданылады
Слайд 6© Wiley 2010
JIT философиясы
JIT қарапайымдылыққа сүйенеді- қарапайым болған сайын жақсырақ.
Үздіксіз даму,
жақсарту - kaizen blitz
Көрініс – барлық қалдық тез көрінуі және жойылуы керек.
Икемділік – қоршаған ортадағы өзгерістерге тез бейімделу
Слайд 7© Wiley 2010
JIT-дің үш элементі
Слайд 8© Wiley 2010
JIT –дің үш элементі
JIT өндіріс құндылығы жоғары өндіріс жүйесін
дамытуға бағытталады.
TQM әрбір деңгейдегі сапа көрсеткіштерін өсіруі
Адамдарға деген құрмет адам ресурстары JIT философиясының орталық нүктесі
Слайд 9© Wiley 2010
JIT өндірісінің элементтері
JIT Құндылығы жоғары өндіріс
Келесі элементтерге сүйене отырып
жасалады:
Қойманы азайту
Kanbans & pull production systems
Кішкентай лоттар және жеңіл орнату
Бірыңғай завод жүйесі
Ресурстардың тез бейімделуі
Тиімді завод құрылысы
Слайд 10© Wiley 2010
Қойманы азайтудың маңызы
Қойма = Айналымы (аз болған сайын жақсы)
Қоймадағы
мәселелер байқалмай өтеді
Слайд 11© Wiley 2010
JIT Өндірісі:
The Pull System
Слайд 12© Wiley 2010
Қажетті канбан саны
N = контейнер саны
D = жиілік
T =
уақыт
C = контейнер көлемі
S = қауіпсіздік қоры
Слайд 13© Wiley 2010
Канбан өндірісінің түрлері
Канбан бокс– шикізаттарды сақтауға арналған завод кеңістігі
Жалауша – шикізатқа тапсырыс беру сигналы used
Жеткізуші канбаны – толтырылған канбан контейнерлерін әкеліп, бостарын алып қайтады.
Слайд 14© Wiley 2010
Кішкентай лот өлшемдері және оңай орнату
Кішкентай лоттар кішкентай
қойманы қажет етеді және өндіріс уақытын азайтады.
Кішкентай лоттарды орнату оңай, сондықтан сұраныстың өзгерісіне тез бейімделуге мүмкіндік береді.
10 минуттан аз уақытта орнату
Орнату процесі сатылай көрсетілген
Сыртқы істер – ағымдағы жұмыстар өтіп жатқан кезде мүмкіндігінше дайындық жасап үлгеру
Internal tasks- қарапайым ету, жою, қадамдарды мүмкіндігінше азайту, өзгерту енгізу
Басты мақсат – бір өлшемді лотта енгізу
Слайд 15© Wiley 2010
Бірыңғай завод
Шикізаттардың бірдей бірдей миксі кішкентай мөлшерде әр күні
өндіріледі.
Жеткізу жүйесінде өте үлкен рөл ойнайды.
Слайд 16© Wiley 2010
Икемділік
Жылжымалы, жалпы мақсаттағы құралдар:
Энергия көзіне қосылатын жылжымалы құрал
Орнату уақыты
мүмкіндігінше азайтылған.
«Жеті қырлы жұмысшылар»:
Жауапкершілігі жоғары жүмысшылар
Әртүрлі міндеттерді орындау үшін салалық дайныдықтан өткен
Мәселені шешуге байланысты дайындықтан өткен
Слайд 17© Wiley 2010
Тиімді заводтың құрылымы
Артық қозғалысты азайту үшін құралдардың жақын орналасуы
Материалдардың тиімді қозғалысы
Cellular Manufacturing (процеске назар аударылудың орнына, өнімге назар ауысқан)
U-формасындағы тізбек : (Шикізаттар тез өңделіп, соңғы өнім бір тізбекте жасалады)
Слайд 19© Wiley 2010
Адамдарға деген құрмет: жұмысшының рөлі
Жұмысшылардың тиімділігі туралы талдау жасалынады
Мәселені топппе шешеді
Шешімдер төменнен бастап қабылданады
Алдын алу шараларына ерекше мән беріледі
Слайд 20© Wiley 2010
JIT жәнеTQM
Сапа барлық процесттерде ескеріледі
Үздіксіз дамуға мән беріледі-
Kaizen
Шикізаттың сапасы – инспекциялар
Дзидока (Jidoka) – тізбекті тоқтату күші
Ақымақтан сақтану (Poka-yoke) – қателес-қауіпсіз процесстері
Алдын алу шаралары – жоспармен жүреді
Жұмыс ортасы – әр нәрсе өз орнында, әр нәрсеге орын бар
Слайд 21© Wiley 2010
Адамдарға деген құрмет
Жұмысшылардың рөлі
Шынайы құрмет
Әртүрлі саладан хабардар болу
Төменне
басталатын менеджмент – топппен жұмыс
Сапа шеңбері – сапа мәселелерін шешетін еріктілердің тобы
Слайд 22© Wiley 2010
Адамдарға құрмет
Өмір бойы жұмыс істеу
Әрбір адам өзін қауіпсіз және
қажет сезінеді
Әрбір адам сапаға жауапты: ішкі және сыртқы тұтынушыларды түсінеді
Слайд 23© Wiley 2010
Адамдарға құрмет
Менеджменттің рөлі:
Өзара сенім мәдениетін дамытуға жауапты
Тренер немесе
модератор ретінде қызмет етеді:
Жұмысшылардың дамуына жауапты
Көп салалы тренингтер өткізеді
Топтық жұмысты дамытады
Ақшалай және ақшалай емес жолдар арқылы ынталандыру шараларын жүргізеді
Слайд 24© Wiley 2010
Адамдарға құрмет
Жеткізушімен қатынас
Аз ғана жеткізушілермен ұзақ мерзімді қатынас құру
Азырақ келісім шарт
Шығын мен ақпаратты бөлісу
Бірге жұмыс істеу
Слайд 25© Wiley 2010
JIT –дің пайдасы
Қойманың көлемі азаяды
Сапа артады
Орынға байланысты талаптар
азаяды
Азырақ өндіру уақыты
Азырақ өндіру шығыны
Өнімділік артады
Тез бейімделе алады
Слайд 26© Wiley 2010
JIT – ді іске асыру жолдары
7 қадам:
Сапаны арттыру
Жұмыс
орнын қайта ұйымдастыру
Орнату уақытын азайту
Лот өлшемдері мен өндіру уақытын азайту
Заводтың құрылымын өзгерту
Pull өндіріс жүйесін енгізу
Жеткізушілермен қатынас орнату