Органеллалар.
Қосындылар.
- Главная
- Разное
- Дизайн
- Бизнес и предпринимательство
- Аналитика
- Образование
- Развлечения
- Красота и здоровье
- Финансы
- Государство
- Путешествия
- Спорт
- Недвижимость
- Армия
- Графика
- Культурология
- Еда и кулинария
- Лингвистика
- Английский язык
- Астрономия
- Алгебра
- Биология
- География
- Детские презентации
- Информатика
- История
- Литература
- Маркетинг
- Математика
- Медицина
- Менеджмент
- Музыка
- МХК
- Немецкий язык
- ОБЖ
- Обществознание
- Окружающий мир
- Педагогика
- Русский язык
- Технология
- Физика
- Философия
- Химия
- Шаблоны, картинки для презентаций
- Экология
- Экономика
- Юриспруденция
Жасуша және жасушалық емес құрылым. Плазмолемма. Органеллалар. Қосындылар презентация
Содержание
- 2. жасушалық теорияның негізгі ережелерін оқу бойынша білімді
- 3. 1.Тіндер жасушалар мен оның туындылары жүйесі ретінде.
- 4. 1. Симпласт, синцитий, жасуша аралық зат дегеніміз
- 5. Студенттердің қорытынды білім деңгейін бағалауға арналған бақылау
- 6. Студенттердің қорытынды білім деңгейін бағалауға арналған бақылау
- 7. Жасушасыз құрылымдар
- 8. Синцитий – жасуша бөлінген кезде цитокинез аяқталмай,
- 9. Цитоплазма Цитоплазма (грек. kýtos сыйымды ыдыс, жасуша
- 10. Плазмолемма. Плазмолемма (plasmalemma) немесе ішкі жасушалық
- 11. Плазмолемманың негізін липопротеин- дер кешені – биологиялық
- 12. Транспорттық қызмет. Плазмолемма транспорттық қызметін атқара отырып,
- 13. Эндоцитоз. Макромолекулалардың тасымалдануы эндоцитоз (грек. endo -
- 14. Эндоцитозды фагоцитоз және пиноцитозға бөлуге болады. Пиноцитоз
- 15. Экзоцитоз (грек. ехо – сыртқа және cytos
- 16. Цитоплазма органеллалары Органеллалар – барлық жасушаларда болатын
- 17. Мембраналы органеллалар: эндо- плазмалық тор, Гольджи комплексі,
- 18. Арнайы органеллалар: микробүрлер, базальді денешіктер, кірпікшелер, миофибриллалар, нейрофибриллалар, ширақшалар, тонофибриллалар
- 19. Эндоплазмалық тор
- 20. Гольджи аппараты
- 21. Гольджи аппаратының цистерна- ларында полисахаридтер синтез- деледі.
- 22. Лизосомалар Қорытылатын заттардың тегіне
- 23. Митохондриялар Митохондрия - жасуша және бүкіл
- 24. Митохондрия
- 25. Мембранасыз органеллалар Рибосомалар – ұсақ (диаметрі
- 26. Цитоскелет Электрондық микроскоп арқылы, цитоплазмада бұрын
- 27. Арнайы органелла
- 29. Трофикалық қосындыларға белоктар, майлар, көмірсу және аналық
- 31. (1) Ядрышық (2) Ядро
- 32. Бауыр жасушасындағы гликоген
- 33. Май қосындысы
- 34. Эскреторлық қосындылар – зиянды зат есебінде жасушалардан
- 35. Пигментті қосынды
- 36. НАЗАРЛАРЫҢЫЗҒА РАХМЕТ!
жасушалық теорияның негізгі ережелерін оқу бойынша білімді бекіту; жасушалық қабыққа құрылымдық – химиялық және функциялық сипаттама беруді үйрету; органеллаларды анықтауды және жасуша тіршілігіндегі оның рөлін түсіндіруді үйрету; жасушалар цитоплазмасындағы әр түрлі
Слайд 2жасушалық теорияның негізгі ережелерін оқу бойынша білімді бекіту;
жасушалық қабыққа құрылымдық –
химиялық және функциялық сипаттама беруді үйрету;
органеллаларды анықтауды және жасуша тіршілігіндегі оның рөлін түсіндіруді үйрету;
жасушалар цитоплазмасындағы әр түрлі қосындыларды ұқсастыру:
жасуша емес құрылым, жасушалар мен оның құрылымдары диагностикасы бойынша білімді және гистологиялық препараттарды микроскопиялау мен суретін салу дағдыларын бекіту.
органеллаларды анықтауды және жасуша тіршілігіндегі оның рөлін түсіндіруді үйрету;
жасушалар цитоплазмасындағы әр түрлі қосындыларды ұқсастыру:
жасуша емес құрылым, жасушалар мен оның құрылымдары диагностикасы бойынша білімді және гистологиялық препараттарды микроскопиялау мен суретін салу дағдыларын бекіту.
МАҚСАТЫ:
Слайд 31.Тіндер жасушалар мен оның туындылары жүйесі ретінде. Жасушалар мен жасушалар емес
құрылымдар жайлы ұғым.
2. Жасушалық теорияның негізгі ережелері.
3. Жасушалық қабық (плазмолемма). Құрылымдық-химиялық және функциялық сипаттама.
4. Органеллалар: анықтама, жіктелуі.
5.Мембраналы және мембранасыз органеллалардың құрылымдық-функциялық сипаттамасы.
6. Арнайы органеллалар.
7. Қосындылар. Гиалоплазма.
2. Жасушалық теорияның негізгі ережелері.
3. Жасушалық қабық (плазмолемма). Құрылымдық-химиялық және функциялық сипаттама.
4. Органеллалар: анықтама, жіктелуі.
5.Мембраналы және мембранасыз органеллалардың құрылымдық-функциялық сипаттамасы.
6. Арнайы органеллалар.
7. Қосындылар. Гиалоплазма.
ТАҚЫРЫПТЫҢ НЕГІЗГІ СҰРАҚТАРЫ:
Слайд 41. Симпласт, синцитий, жасуша аралық зат дегеніміз не? Олар қайда кездеседі?
2.
Жасушалық теорияның негізгі ережелері не туралы айтады?
3. Плазмолемманың құрылымын сипаттаңыз.
4. Жасуша аралық байланыстың қандай түрлерін ажыратады?
5. Органеллалар дегеніміз не және оларды қалай жіктейді?
6. Қосынды дегеніміз не? Қосындының қандай түрлері бар?
3. Плазмолемманың құрылымын сипаттаңыз.
4. Жасуша аралық байланыстың қандай түрлерін ажыратады?
5. Органеллалар дегеніміз не және оларды қалай жіктейді?
6. Қосынды дегеніміз не? Қосындының қандай түрлері бар?
Бастапқы білім деңгейін бағалауға
арналған бақылау
Слайд 5Студенттердің қорытынды білім деңгейін бағалауға арналған бақылау тапсырмалары:
1. Жасушада пластинкалы кешен
жақсы көрінген. Түйіршікті ЭПТ үлкен, митохондриялар мен жасушалық орталығы бар. Басқа жасуша құрамында көптеген митохондриялар, лизосомалар және аздаған түйіршікті және түйіршіксіз ЭПТ мембраналары бар. Бұл жасушалардың қызметтері қандай? Оларда белок синтездері жүре ме?
2. Жасушаларда түйіршікті эндоплазмалық торлар мен Гольджи кешені жақсы дамыған. Бұл жасушалар қандай негізгі қызметтер атқарады?
2. Жасушаларда түйіршікті эндоплазмалық торлар мен Гольджи кешені жақсы дамыған. Бұл жасушалар қандай негізгі қызметтер атқарады?
Слайд 6Студенттердің қорытынды білім деңгейін бағалауға арналған бақылау тапсырмалары:
3. Бауыр жасушаларында гликоген
мен белок синтезі белсенді жүреді. Бұл жасушаларда органеллалардың қандай түрі жақсы дамыған болу керек?
4. Электрондық микроскоиялау кезінде жасушаларда митохондриялардың деструкциясы байқалған. Жасушаларда қандай процестер бұзылады?
5. Тәжірибелік жануарларға ұзақ мерзім ұйықтатаын зат беріліп отырған. Бауыр жасушаларындағы қандай органеллалар ерекше жұмыс істейді?
4. Электрондық микроскоиялау кезінде жасушаларда митохондриялардың деструкциясы байқалған. Жасушаларда қандай процестер бұзылады?
5. Тәжірибелік жануарларға ұзақ мерзім ұйықтатаын зат беріліп отырған. Бауыр жасушаларындағы қандай органеллалар ерекше жұмыс істейді?
Слайд 7 Жасушасыз құрылымдар
Организмде жасушалардан басқа, олардың туындылары –
жасушасыз құрылымдар: симпласт, синцитий және жасуша аралық зат болады.
Симпласттар – көп ядролы ірі цитоплазмадан тұратын түзіліс. Олар екі жасуша қосылғанда немесе жасушалардың цитоплазмасы бөлінбей, тек ядролары бөлінген кезде түзіледі.
Симпласттар – көп ядролы ірі цитоплазмадан тұратын түзіліс. Олар екі жасуша қосылғанда немесе жасушалардың цитоплазмасы бөлінбей, тек ядролары бөлінген кезде түзіледі.
Слайд 8Синцитий – жасуша бөлінген кезде цитокинез аяқталмай, цитоплазма- лық көпіршелер арқылы
байланыс сақталу нәтижесінде түзіледі.
Жасуша аралық зат шығу тегі мезенхималы жасушаларының туын- дысы болып табылады. Ол негізгі заттан және коллаген, ретикулярлы, эластикалық талшықтардан тұрады.
Жасуша аралық зат шығу тегі мезенхималы жасушаларының туын- дысы болып табылады. Ол негізгі заттан және коллаген, ретикулярлы, эластикалық талшықтардан тұрады.
Слайд 9Цитоплазма
Цитоплазма (грек. kýtos сыйымды ыдыс, жасуша және plásma қалыптасқан) қоршаған ортадан
плазмолеммамен шектелген. Ол негізгі жасушалық компоненттер - органеллалар мен қосындылары бар гиалоплазмадан тұрады.
Слайд 10Плазмолемма.
Плазмолемма (plasmalemma) немесе ішкі жасушалық мембрана, әр түрлі жасушалық мембрананың
ішінде негізгі орын алады. Ол жасушаны сыртқы ортадан тек шектеп қана қоймай, сонымен бірге оның жасушасыз ортамен байланысуын қамтамасыз етеді.
Слайд 11Плазмолемманың негізін липопротеин- дер кешені – биологиялық мембрана құрайды.
Плазмолемма қызметтері.
Бұл мембрана әр түрлі негізгі қызметер атқарады: барьерлік (тосқауыл), транспорттық, рецепторлық, адгезиялық (жабысу).
Слайд 12Транспорттық қызмет.
Плазмолемма транспорттық қызметін атқара отырып, бірнеше заттардың, мысалы судың, иондардың,
кейбір төменгі молекулярлы қосындылардың енжар ауысуын қамтамасыз етеді.
Слайд 13Эндоцитоз. Макромолекулалардың тасымалдануы эндоцитоз (грек. endo - ішкі және cytos -жасуша)
механизмі арқылы орындалады. Жасушадан тыс орналасқан материалдар плазмолемманың ойылған жерінде ұсталып, ішке қарай тартылады.
Слайд 14Эндоцитозды фагоцитоз және пиноцитозға бөлуге болады.
Пиноцитоз (грек. pinein - ішу и
cytos - жасуша)–жасушамен сұйықтықты және ерітілген заттарды (макромолекулалық қосындыларды) жұту.
Фагоцитоз (грек. phagein - жұту және cytos - жасуша) – жасушалар өсінділерімен ірі бөлшектерді қармап жұту.
Фагоцитоз (грек. phagein - жұту және cytos - жасуша) – жасушалар өсінділерімен ірі бөлшектерді қармап жұту.
Слайд 15Экзоцитоз (грек. ехо – сыртқа және cytos - жасуша) - плазмолемма
жасушалардан заттарды сыртқа шығаруға қатысады.
Слайд 16Цитоплазма органеллалары
Органеллалар – барлық жасушаларда болатын тұрақты және олардың тіршілігінде маңызды
қызмет атқаратын микроқұрылым.
Органеллалар классификациясы.
1. Мембраналы
2. Мембранасыз
3. Арнайы
Органеллалар классификациясы.
1. Мембраналы
2. Мембранасыз
3. Арнайы
Слайд 17Мембраналы органеллалар: эндо- плазмалық тор, Гольджи комплексі, митохондрия, лизосомалар, периокси- сомалар.
Мембранасыз
органеллалар: рибосо- малар, бос рибосомалар, поли- рибосомалар, микротүтікшелер, жасу- ша орталығы, микрофиламенттер мен аралық филаменттер.
Слайд 18Арнайы органеллалар: микробүрлер, базальді денешіктер, кірпікшелер, миофибриллалар, нейрофибриллалар, ширақшалар, тонофибриллалар
Слайд 21Гольджи аппаратының цистерна- ларында полисахаридтер синтез- деледі. Оның элементтерінің көмегімен жасушадан
дайын секреттерді шығару процесі жүреді.
Слайд 22 Лизосомалар
Қорытылатын заттардың тегіне қарай, лизосомалардың төрт түрін ажыратады: фаголизосома,
аутофаголизосома, мульти- везикулалық денешіктер және қалдық денешіктер.
Слайд 23 Митохондриялар
Митохондрия - жасуша және бүкіл организмнің тіршілік әрекеттеріне қажет энергияны,
цитоплазмаға түскен заттарды аэробты тотықтыру арқылы өндіріп, АТФ молекуласының фосфат- тық байланыстары түрінде жинақтай- тын мембраналы органелла.
Слайд 25 Мембранасыз органеллалар
Рибосомалар – ұсақ (диаметрі - 15-30 нм) тығыз мамбранасыз
органеллалар. Олар белокты синтездің, полипептидты молекулананың элементарлы аппара- ты. Синтездік активті жасушаларда бірнеше миллион рибосомалар болады.
Слайд 26Цитоскелет
Электрондық микроскоп арқылы, цитоплазмада бұрын жарық микроскобымен көрінбейтін, нәзік және
күрделі үш өлшемді талшықты және түтікті тор – цитоскелет анықталады.
Цитоскелет жасушаға белгілі бір пішін береді және көптеген қызметтер атқарады. Мысалы, жасушалардың қозғалуын қамтамасыз етеді және жасушаішілік транспорттық қызмет атқарады.
Цитоскелет жасушаға белгілі бір пішін береді және көптеген қызметтер атқарады. Мысалы, жасушалардың қозғалуын қамтамасыз етеді және жасушаішілік транспорттық қызмет атқарады.
Слайд 28
Қосындылар
Жасушаның тіршілік әрекеті үздіксіз жүретін метаболизм процесімен сипатталады. Осыған байланысты жасушада
түрлі заттар жиналып және жойылып кетіп отырады. Бұлар цитоплазмадағы қосындылар. Трофикалық, секреторлық, экскретор- лық және пигментті қосындыларды ажыратады.
Слайд 29Трофикалық қосындыларға белоктар, майлар, көмірсу және аналық жыныс жасушаларының сары уызы
жатады.
Секреторлық қосындылар – жасушаның сыртына шығарылып, организмнің тіршілік әрекеттеріне қатысатын өнімдер. Олар цитоплазмада гормондар мен белоктардың гранулдары немесе тамшылары ретінде кездеседі.
Секреторлық қосындылар – жасушаның сыртына шығарылып, организмнің тіршілік әрекеттеріне қатысатын өнімдер. Олар цитоплазмада гормондар мен белоктардың гранулдары немесе тамшылары ретінде кездеседі.
Слайд 31 (1) Ядрышық
(2) Ядро
(3) рибосома
(4)
Везикула
(5) түйіршікті эндоплазмалық тор
(6) Гольджи аппараты
(7) Цитоскелет (8) тегіс эндоплазмалық тор (9) Митохондрия (10) Вакуоль (11) Цитоплазма (12) Лизосома (13) Центриоль(13) Центриоль мен Центросома
(7) Цитоскелет (8) тегіс эндоплазмалық тор (9) Митохондрия (10) Вакуоль (11) Цитоплазма (12) Лизосома (13) Центриоль(13) Центриоль мен Центросома
Слайд 34Эскреторлық қосындылар – зиянды зат есебінде жасушалардан шығарылуға тиісті ыдырау өнімі.
Оның құрамында ферменттер немесе басқа активті заттар болмайды.
Пигментті қосындылар цитоплазманың табиғи боялған заттары. Эндогендік пигменттер жасуша ішінде түссіз заттардан синтезделеді. Мысалы үшін, қанды боз – қызыл түске бояйтын гемоглобин.
Пигментті қосындылар цитоплазманың табиғи боялған заттары. Эндогендік пигменттер жасуша ішінде түссіз заттардан синтезделеді. Мысалы үшін, қанды боз – қызыл түске бояйтын гемоглобин.
