Слайд 1«АСТАНА МЕДИЦИНА УНИВЕРСИТЕТІ» АҚ
Ортопедиялық және балалар стоматологиясы кафедрасы
Тіс протездерін дайындау технологиясы
бойынша дәріс
15-дәріс Тірегі салмалар мен штифті тістерден жасалған көпіртектес протездерді дайындау технологиясы.
16-дәріс Металл қортпаларынан, пластмассадан, биокерамикадан құйылған және әрленген көпіртектес протездерді әзірлеу технологиясы.
17-дәріс Металлокерамикалық және металлоакрилді көпіртектес протездерді әзірлеу технологиясы.
Слайд 2мақсаты
Таныстыру:
1.Металл қортпаларынан, пластмассадан, биокерамикадан құйылған және әрленген көпіртектес протездерді әзірлеу
технологиясы.
2. Металлокерамикалық және металлоакрилді көпіртектес протездерді әзірлеу технологиясы.
Слайд 3Тістерден жартылай айырылғанда протездеу алынатын және алынбайтын протездердің әртүрлі құрылғысымен жүргізіледі.
Оларды қолданудың белгілі бір көрсеткіштері бар, олар ақау көлемімен, оның топографиясымен, қалған тістер пародонтының жағдайы мен олардың клиникалық сауыттарының биіктігімен, тістем түрлерімен анықталынады. Тістерден жартылай айырылудың клиникалық көрінісі әртүрлі болады. Әрбір жеке клиникалық жағдайды барлық клиникалық белгілердің жиынтығын мұқият зерттеу нәтижесінде қарастыру керек.
Слайд 4Тірек тістері пародонтының әртүрлі жағдайындағы қандай да бір ақау сипатында протездің
әртүрлі құрылғыларының қолданылуы мүмкін. Сондықтан протездеу клиникасын протез құрылғысына сәйкестендірмей, белгілі бір типтегі ақауды протездеудің көрсеткішіне сәйкес дұрыс зерттеу қажет болады. Тістерден жартылай айырылғанда тістерді алынбайтын көпіртәріздес деп аталатын протездермен емдейміз.
Слайд 5Ақаудың 2 қапталында орналасқан, 2 немесе одан да көп тірек нүктесі
бар протездерді көпіртәрізді протездер деп атайды.
Негізгі қысымды бұған икемделмеген шырышты қабатқа беретін алмалы-салмалы протездерден көпіртәрізді протездердің айырмашылығы, олар табиғи тістерге сүйене отырып, шайнау қысымын табиғи жолдармен береді.
Слайд 6Көпіртәрізді протездерді алынатын және алынбайтын деп бөледі. Көпіртәрізді протездердің көп жағдайда
2 және сирек жағдайда 1 тірегі болады. Соңғысын - консольды протез деп атайды.
Көпіртәрізді протездер үшін қолданылатын материалдарға таза техникалық талаптармен қатар, медициналық талаптар да қойылады.
Слайд 7Көпіртәрізді протездерге арналған материалдың ауыз қуысының мүшелеріне және жалпы адам ағзасына
токсикалық /улы/ немесе тітіркендіргіш әсерінің болмауы керек. Оның ауыз қуысында тотықпауы немесе зиянды әсері бар заттарды бөлмеуі тиіс. Осы мақсатта көпір тәрізді протездер үшін аса қолайлысы алтын, платина, тотықпайтын болат /құрыш/, хромокобальтты құймалар болып табылады.
Слайд 8Көпіртәрізді протездер жасалатын материалдарға тағы бір талаптар қойылады: ең бастысы адамның
сыртқы келбетін өрескел бұзбауы қажет. Өкінішке орай, протездің көзге көрінетін металды бөлігі қалыпты жағдайдағы көркемдік ережелерін бұзып, кептеген науқастардың қарсылығын туғызады. Сондықтан металды көпіртәрізді протездердің бұл кемшіліктерін сәл де болса жою, яғни оларды табиғи түске келтіру қажеттігі бұрыннан туындаған болатын.
Слайд 9Әсіресе, тістер қатарының алдыңғы бөлігіндегі ақаулардың орнын басатын көпіртәрізді протездер үшін
бұл талаптар қатаңдау болады. Протездерді мүмкіндігінше табиғилыққа жақындату мақсатында басында металл мен біріктірілген фарфорлы, ал кейіннен пластмассалы протездер түрі жасала бастады. Негізі металдан тұратын және пластмасса немесе фарформен қапталған протездерді әрленген протездер деп атайды.
Слайд 10Көпір тәрізді протездің
құрамдас бөліктері
Әрбір көпіртектес протезде тіреу элементтерін және аралық
бөлігін немесе протез денесін ажыратады. Көпір тәрізді протездің, сол арқылы табиғи тістерге бекінетін тіреу элементтеріне сауыттар, жартылай сауыттар, салмалар, өзекті тістер жатады.
Слайд 11Аралық бөлігін жасанды тістер блогы құрайды, ол стандартты болады немесе алдын
ала дайындалған балауызды үлгіден жасалады. Көпір тәрізді протездің денесін дайындаудың 2-ші әдісінің бірәз артықшылығы бар, онын үлгісін дайындау барысында ақаудың жеке ерекшеліктері, оның ішінде окклюзияпық өзара қатынасы да ескеріледі, Мұнымен жақсы қызметтік тиімділікке қол жеткізуге болады. Қазіргі кездері жасанды металл тістердің стандарттық блогын қолдану біраз шектелген.
Слайд 12Көпіртәрізді протездің биомеханика тұрғысынан алғандағы құрылғысы
Тістің альвеоламен қосылуының буындасу түрі /денто-альвеолярлық/
болып табылады. Сондықтан тіске горизонтальды жазыктықта күшпен әсер еткенде, ол мезиальды дистальды, тілді, ерін-ұрт қапталдарына ығысуы мүмкін. Тістерді блокқа біріктіре отырып, көпіртәрізді протездер олардың еркін қимылдауын шектейді. Бұл құбылыс тұрақтану деп аталады. Көпіртәрізді протездер шайнау тістеріне сүйене отырып, алдыңғы-артқы бағыттағы /сагиттальды тұрақтылық/ тұрақтылығын қамтамасыз етеді.
Слайд 13Алдыңғы тістерге сүйене отырып, көпір тәрізді протездер тірек тістерінің трансверзальды /көлденең/
тұрақтылығын қамтамасыз етеді. Алдыңғы тістердің осы сияқты тұрақтылығын көбінесе фронтальды деп атайды. Бұл кезде тірек тістері горизонтальды бағытқа қарағанда вертикальды бағытта физиологиялық қозғалғыштықты көбірек сезінеді.
Шайнау процесінің ең бастысы бүйір горизонтальды қимылдан тұратыны белгілі. Сондықтан көпіртектес протезбен жасалған тұрақтылықты ыңғайлы деп есептеу қажет.
Слайд 14Мұны төмендегідей мысалдармен түсіндіреміз.
1. Тістер қатарының ақауы 5, 6 тістерді жоғалту
нәтижесінде пайда болды. Протездің тірегі 4 және 7 тістер болып табылады. Бұл кезде тірек тістерінің сагиттальды тұрақтылығына қол жетеді.
Слайд 152. Тістер қатарының ақауы төрт күрек тістерді жоғалту нәтижесінде пайда болды.
Бұл жағдайда тірек тістері-ит тістері болып табылады. Фронтальды тұрақтылық пайда болады.
Слайд 163. Тістер қатарының екі ақауы бар: біреуі бүйір бөлігінде орналасқан, екіншісі
-фронтальды тістер маңайында орналасқан. Протездің тірегі ретінде екі ит тістері мен 2-ші моляр болып табылады. Бұл жағдайда фронтальды-сагиттальды тұрақтылық пайда болады.
Слайд 174. Тістер қатарының үш ақауы бар, оның екеуі бүйір бөлігінде орналасқан,
біреуі фронтальды тістер маңайында орналасқан. Тірек тістері екі ит тісі және 2 моляр болып табылады. Бұл жағдайда доға бойынша тұрақтылық пайда болады.
Слайд 18Көпіртәрізді протездерді қолданудың көрсеткіштері және кері көрсеткіштері
Көпіртәрізді протездерді қолданудың көрсетпелері ақау
көлемімен, оның тіс доғасындағы орнымен /кірістірілген немесе ұшты/, ақаумен шектесетін тістердің тіреу аппаратының жағдайымен, олардың клиникалық сауытының биіктігімен, окклюзиялық өзара қатысымен анықталынады.
Слайд 19Қалыпты пародонты бар тістің физиологиялык төзімділігі деген түсінікті оған шайнау кезінде
күштің 2 есе артық түсуі деп шартты түрде қабылдау керек. Бұған кейбір анатомиялық қағидалар мен тәжірибелік зерттеулер негіз болды.
Слайд 20Анатомиялық мәліметтерге тіс сауыты мен түбір ұзындығының қатынасы, шайнау тістерінің 2
және одан да көп түбірінің болуы жатады. Тәжірибелік зерттеулер тіпті қатты тағамды шайнау кезінде пародонтқа түсетін жүктеме оның резервтік қорының 50 пайызынан аспайтындығын көрсетті.
Слайд 21Сондыктан тірек тістер пародонты тіндерінің қалыпты жағдайында резерв қорының қалатындығы, оның
көпіртәрізді протездерді құрастыру кезінде қолданылуы мүмкін деген пікір қалыптасты. Көпір тәрізді протездермен протездеу кезінде тірек тістерінің рұқсат етілетін жүктемесі жөніндегі есептеулер осы тұрғыдан құрылады.
Слайд 22И.М. Оксман бойынша шайнау коэффициенттері
Слайд 23Мысалы:
а). 2.4, 2.5 тістерді жұлғаннан кейін пайда болатын тістер қатарының
кірістірілген ақауы. Көпір тәрізді протезге 2.3 және 2.6 тістер тіреу тістері болып табылады. Осы 2 тіреу тістерінің Оксман схемасы бойынша шайнау қабілетінің коэффициенті 8 шайнау бірлігін құраса, ал 2 еселік жүктеме - 16 бірлікті құрайды. Көпір тәрізді протезден жүктеме тіреу тістері төзімділігінің шекарасынан шықпайды. 2.3, 2.4, 2.5, 2.6 барлық топ тістерінің барлығы 14 шайнау бірлігін құрайды.
Слайд 24б). 5, 6 тістерді жоғалтудан пайда болған тістер қатарының кірістірілген ақауы.
Тіреу тістері ретінде /4 және /7 тістердің қолданылуы мүмкін, ол 8 шайнау бірлігін құраса, резервтік күшпен бірге 16 бірлікті құрайды. Протезден тірек тістеріне түсетін күштеме ең жоғарғы болады.
Слайд 25Тіреу тістерін таңдау және оларды бағалау
Көпіртектес протездермен протездеу кезінде ақаумен шекгелген
тіс тіреу тісі болып табылады. Осы мақсатта олардың пародонтына қауіптілігі тым аз болатын қолданылатын тістер саны есепке алынады.
Слайд 26Бұл сұрақты шешу тіс пародонтының жағдайын, олардың жалпы ақаулыққа қатысты тістер
қатарының окклюзиялық өзара қатынасының орналасуын және ақау маңындағы окклюзиялық бетінің жағдайын тиянақты жүргізілген клиникалық және рентгенологиялық тексерулерден кейін мүмкін болады.
Слайд 27Тіреу тістерінің қызметтік құндылығын бағалауда рентгенді тексерулердің алатын орны ерекше. Пародонт
зақымдануына күдік туғанда, яғни оның белгілері асқынған тіс жегісінің немесе пломбыланған тіс қуысының болуы, клиникалық сауыттың ұзаруы, патологиялық тіс қалтасының болуы, тістердің көзге көрінетін қозғалғыштығы болып табылатын жағдайларда бұл тексерулер міндетті түрде жүргізіледі.
Слайд 28Көпіртектес протезді дайындаудың клиникалық - лабораториялық кезендері
1 клиникалық кезен - тірек
тістердің қатты тіндерін егеу. Егеу нәтижесінде тірек тістері цилиндр пішіндес болады және антагонистерінен металл калыңдығына сәйкес қалыңдықта ажырай бастайды. Мұнан басқа көпір тәрізді протез үшін тірек тістерін егеудің өз ерекшеліктері бар. Тірек тістеріне параллельдік қасиет беру қажет, олай болмаса көпір тәрізді протез күшпен кигізіледі, тістердің күшті иілуінде оны күшпен кигізуге мүмкіндік болмайды.
Слайд 29Күшпен кигізілген протез ақау қапталына қарай тістің ығысуын туғызады. Пайда болған
жарақатты периодонтит жеңіл жағдайда ыңғайсыздық сезімін туғызса, ал ауыр жағдайда ауыру сезімін туғызады. Тіреу тістердің көп иілуінде оларға параллельдік беру үшін тіс тінінің едәуір бөлігін егеуге тура келеді. Бірқатар жағдайларда мұны тіс ұлпасын ашқаннан кейін істеуге болады, тістердің әсіресе, төменгі 2-ші молярдың өте күшті иілуінде монолитті көпір тәрізді протезбен протездеуден бас тарту қажет және басқа арнайы құрылғыны қолданған жөн.
Слайд 31Егеуді аяқтағаннан кейін екі жақтан силиконды қалып материалымен қалып алынады. Оның
біреуі-жұмысшы, екіншісі - көмекші болып табылады. Жұмысшы қалып тістердің бейнесін, олардың мойнын, кескіш шеттерін және шайнау бетін, ақау маңайындағы альвеолярлық өсіндінің бейнесін дәл бейнелеуі тиіс. Көмекші қалып тістер қатарының әсіресе, бүйір тістердің алдыңғы және шайнау бетінің кескіш шеттерінің таңбасын беруі тиіс.
1 лабораториялық кезен - қалыпқа сәйкес мүсін құйылады, орталық окклюзияны қалпына келтіріп, артикуляторға /окклюдатор/ гипстеп тастайды. Егер тірек тістерінің антагонистері болмаса, көмекші көшірмені шешпейді, яғни алып тастамайды.
Слайд 32Артикуляторға гипстеу үшін мүсінді орталық окклюзия қалпына бірнеше әдістермен бекітеді. Бірінші
әдіспен мүсінді орталық окклюзия қалпына тістемнің әрбір түріне тән тістесу белгілеріне сәйкес бекітеді. Мұны мүсінде көптеген тістер болған жағдайда жасауға болады және олар мүсінді тиісті қалпында қатесіз құрастыруға мүмкіндік береді. Орталық окклюзия қалпында мүсінді құрастыру тістердің аз санында немесе олардың ыңғайсыз орналасуындә мүсінді құрастыру мүмкін болмағанда тістем белдігінің көмегімен алдын ала ауыз қуысында орталық окклюзияны анықтайды, ал сосын артикуляторға гипстеу үшін мүсінді құрастырады. Бұл 2-ші әдіс болып табылады.
Слайд 33Мүсінді окклюдаторға гипстегеннен кейін жасанды сауыттар жасалады. Жасанды тістерді металды штампталған
сауыттарды жасау әдісімен дайындайды. Тіреу тістері күшті бұзылған жағдайда симметриялы орналасқан тістердің окклюзиялық қатыстылығы мен түрі басшылыққа алынады.
2 клиникалық кезен - дайындалған сауыттарды ауыз қуысында тексереді. Тіс пішінін қалпына келтіретін бекітуші сауыттарға, сонымен қатар жалғыз сауыттарға қойылатын талаптар бірдей болады.
Слайд 34Олар тиісті тіске тән анатомиялық пішінде болуы керек, антагонистермен дұрыс окклюзиялық
қатынаста болуы тиіс, тістем биіктігін көтермей, тіс мойнын тығыз қамтуы, қызыл иек қалтасына 0,3 мм-ге енуі және көрші тістермен байланыста болуы қәжет. Көпіртектес протездердің тіреу сауыттарының байланыстылығы тістер қатарын сақтауда және тіреу тістерінің аса тым жүктемесін жоюда үлкен маңызы бар. Көпіртектес протезге түсетін қысым тістер аралық байланыс арқылы көрші тістерге де беріледі. Тіреу тістөрінің жартылай жеңілдеуі осылай қалыптасады.
Слайд 35Сауыттар тексерілгеннен кейін жұмысшы және қосымша қалып қайта алынады.
2 лабораториялық кезен
- тістем белдіктері дайындалады, орталық окклюзия ауыз қуысында анықталынады. Тістем арқылы алынған қалыпқа жасанды тірек сауыттары отырғызылып гипстен мүсін кұйылады. Сосын мүсінді орталық окклюзия жағдайында окклюдаторға гипстеп көпіртектес протездің денесін дайындайды.
Орталық окклюзияны қарапайым әдіспен бекітуге болады. Ол үшін ақау тұсында тістер арасына силиконды қалып материалы қойылады және науқастан тістерін тістестіруін сұрайды. Қалып материалдарынан бос тістерге қарап тістесу дұрыстығын бақылайды. Қателіктер болған жағдайда іс-әрекетті қайталайды.
Слайд 36Осы әдіспен ақау тұсындағы тіреу тістердің және альвеолярлық адырдың /жұмысшы/ және
антагонист-тістердің /қосымша/ үлгілерін алады. Ұяшыққа сауытты кигізеді және үлгіні құяды. Бұл жағдайда қарапайымдыланған гипсті окклюдатор алынады.
Үлгіні артикуляторға бекіткеннен кейін көпір тәрізді протездің аралық бөлігін жасауға кіріседі. Жымию кезінде білінбейтін шайнау тістерінің тұсында протездің аралық бөлігінің тұтас металды құрылғысын қолдануы дұрыс болып табылады, ал алдыңғы тістер, кейде премолярлар тұсында металды негізден және сыртқы пластмассадан тұратын құрамалы құрылғы үлгісі жасалады
Слайд 37Көпір тәрізді протездің аралық бөлігіне белгілі бір талаптар қойылады. Протез күтімін
жеңілдету үшін оның денесі мен альвеолярлық өсіндінің шырышты қабатының арасында бос кеңістік қалдырып, оны ілмелі етіп жасайды. Ойықтың және тіреу тістерінің шеткі периодонтитінің дамуының алдын алу мақсатында протездің аралық бөлігіндегі тіреу сауытының жабысқан жерінде әсіресе, бұл ережені сақтаудың маңызы зор.
Слайд 38Аралық бөліктің альвеолярлық есіндінің шырышты қабатына қатыстылығы фронтальды аймақта жанасушы болуы
мүмкін.
Слайд 39Шайнау тістері тұсында аралық бөлікті ереже бойынша ілмелі, ал жақтың алдыңғы
бөлігі аумағында-жанасушы етіп жасайды. Көпір тәрізді протездің ершік тәрізді түрі қарсы көрсетпе болып табылады, өйткені терең түрдегі ойықтың пайда болуы мүмкін. Протездің бұл түрін тек қана алынатын көпір тәрізді протезде пайдаланады, өйткені протез алынады және жеңіл тазаланады.
Слайд 40Көпіртектес протездін аралық бөлігінің орналасуы
а- дұрыс орналасу, б- кисық орналасуы
Слайд 41Көпір тәрізді протездің денесінің үлгісін төмендегідей үлгіде жасайды. Сауыттар арасындағы аралықты
көрші тістерден сәл биікгеу және жуандау болатындай жұмсарған балауызды белдікпен толтырады. Белдіктің жұмсақ кезінде антагонист-тістерден таңба алынатындай етіп, үлгіні тістестіреді. Көрші тістердің еніне тең болғанша сәйкестендіріп, балауыздың артығын белдіктен алып тастайды. Сосын жоқ тістердің санына сәйкес етіп кертіктер жасайды және пішініне сәйкестендіріп жасанды тістердің үлгісін жасауға кіріседі.
Слайд 42Егер науқас үлкен жаста болса бүйір тістердің шайнау бетінде жақсы жетілген
төмпешіктер пайда болмайтындай етіп, олардың үлгісін жасайды. Мұндай төмпешіктер төменгі жақтың бүйір қимылын тежейді, осыған байланысты блокке енетін табиғи тістердің қызметтік аса тым жүктемесі пайда болады. Төмпешіктердің биіктігінің үлгісін жасауда сол жақтың симметриялық орналасқан тістерін басшылыққа алған дұрыс.
Слайд 43Көпір тәрізді протездің денесінің үлгісін алғаннан кейін оны тиісті металдан немесе
қоспадан құяды және тіреу сауыттармен дәнекерлеп жабыстырады. Протез денесін сауыттармен бекіту оны дәнекерлеу, жабыстыру сапасына, сонымен қатар сауыттың жасанды тістермен жанасу алаңына байланысты болады. Тіреу тістерінің төменгі клиникалық сауытында дәнекерлеу алаңының аз болуына байланысты протез денесі сауыттан жиі жұлынып қалады.
Слайд 44Бұл асқынудың алдын алу мақсатында аралық бөліктің үлгісін жасауда тіл немесе
таңдай қапталы жағынан сауытқа кигізу қажет, сол арқылы дәнекерлеу беті үлкейтіледі. Кейбір жеке жағдайларда осы себепке байланысты алынатын құрылғыны қолданып, алынбайтын протезден бас тартуға тура келеді.
Слайд 453 клиникалық кезең көпіртектес протезді ауыз қуысында тірек тістеріне шақпап кигізіп
тексеру. Бұл кезең ең жауапты кезең. Тіреу тістерінің муқият дайындалуына және сауыттың ауыз қуысында әзірленуіне қарамастан, тіреу тістерінің параллельдігін бұзатын өте майда дәлсіздік нәтижесінде көпір тәрізді протезді қою барлық жағдайда мүмкін бола бермейді. Сондықтан протез беттерін қосымша егеп тазалауға тура келеді.
Слайд 46Кейде протездің дұрыс салынбауының бірден-бір себебі протез бөліктерін дұрыс дәнекерлемеу /сауыттың
ығысуы/ болып табылады. Мұндай жағдайларда протезді балқыту қажет, қайтадан сауытпен бірге ауыз қуысында көшірме үлгісі алынады және оларды қайтадан жаңа көшірме үлгісі бойынша протез денесімен қосып дәнекерлеу қажет болады.
Слайд 47Протез тіреу тістеріне қойылса, окклюзияны мұқият тексереді. Тістер қатарының дұрыс тістесуіне
кедергі болатын барлық нүктелерді металды егеу жолымен жояды.
3 лабораториялық кезен – көпіртектес протезді өндеу, жылтырату. Осы кезенде Гои сықпасын, әртүрлі щеткаларды қолданып көпіртектес протезін жылтыратады.
4 клиникалық кезен – көпіртектес протезін бекіту. Егер науқас кейбір ыңғайсыздықты сезсе, онда протезді жасанды дентинмен бекітеді және ауыз қуысында 1-2 күнге қалдырады. Егер науқас шағымы жойылмаса, онда окклюзияны, сауыт ұзындығын, жасанды тістердің альвеолярлық өсіндісінің шырышты қабатына қатыстылығын қайта тексеру қажет.
Слайд 48Металды сауыттарды және тіреу тістерді спиртпең эфирмен немесе жылы ауамен мұқият
құрғату керек. Көпір тәрізді протездерді бекіту үшін арнайы тез қататын фосфат цөментті қаймақ тәрізді тығызыдылыққа дейін араластырады, сауыттарды толтырады. Тіреу тістерді мақталы белдікпен айнала қоршайды және уақыт өткен сайын оларды ауыстырып отырады, протезді салғанға дейін және цемент қатқанға дейін тістердің құрғақтығын сақтайды. Сосын цементтің артығын алып тастайды, сілекейден оқшаулау үшін сауыт және қызыл иек қырларын вазелинмен майлайды. Науқасқа 2 сағат көлемінде тамақ және сұйықтықтар ішуге болмайтындығы ескертіледі.
Слайд 49
Пластмассалы көпіртектес протезбен протездеу
Науқастың 1-ші келуінде пластмассалы тірек сауыттарға тағайындалған тістердің
қатты тіндерін егейді. 2 жақтан қалып алынады, орталық окклюзия жағдайын анықтайды және пластмассалы тістің түсін таңдайды.
Зертханада мүсін қүйылады, оларды окклюдаторға орталық окклюзия жағдайында гипстейді және сауыттың, сонымен қатар протездің аралық бөлігінің үлгісін жасайды. Арықарай балауызды пластмассаның тиісті тусімен ауыстырады Дайын протезді орналастыру кезінде кейде сауыт ішінен пластмасса бөлігін алып тастауға тура келеді, осыған байланысты оның қабырғалары жұқарады, ал протездің бекітілуі нашарлайды.
Слайд 50Сауыт қабырғасының жыртылуының алдын алу және сауыттың бекітілуін жақсарту мақсатында оны
тиісті түстегі тез қататын пластмассамен толтырады және тіске кигізеді.
Пластмасса созылғыш жағдайға келгенде протезді алады, пластмассаның ақырғы қатуын күтеді, протездің өңдеу жұмыстарын аяқтайды және оны жалпы ереже бойынша цементпен бекітеді.