Слайд 1Skalowanie w OIT
Dr n. med. Juliusz Kosel
Klinika Anestezjologii
i intensywnej Terapii
Uniwersytet Medyczny
w Białymstoku
Слайд 2Systemy skalowania
Podział:
Oryginalne i generyczne
Anatomiczne i fizjologiczne
Anatomiczne – oceniające np. rozmiar urazu
– np. ISS (Injury Severity Score)
Fizjologiczne – oceniające wpływ urazu na czynność ustroju np. GCS
(Glasgow Coma Scale)
Слайд 3Pierwsze systemy skalowania
Służyły ocenie chorych urazowych
Specyficzne skale anatomiczne:
Abbreviated Injury Score (AIS
– 1969)
Burns Score (BS – 1971)
Injury Severity Score (ISS – 1974)
Specyficzne skale fizjologiczne:
Trauma Index (TI 1971)
Glasgow Coma Scale (GCS – 1974)
Trauma Score (TS – 1981)
Sepsis Score (SS – 1983)
Слайд 4Systemy skalowania
Późniejsze systemy są generyczne
Ocena stanu oparta na otrzymywanym leczeniu –
TISS (Therapeutic Intervention Scoring System) - 1974
Ocena stanu i dysfunkcji narządowej oparta na terapii
Ocena stanu w oparciu o charakterystykę pacjenta i zmienne fizjologiczne – SAPS (Simplified Acute Physiological Score), APACHE (Acute Physiology and Chronic Health Evaluation), MPM (Mortality Prediction Model)
Слайд 5Rozwój kolejnych systemów skalowania
Zmienne fizjologiczne determinujące przeżycie poddawane analizie statystycznej w
oparciu o duże grupy chorych
Model skalowania bazujący na dużej grupie chorych jest stosowany do kolejnych grup
Слайд 6Klasyfikacja i przykłady skal
Слайд 10Historia
1953 – Virginia Apgar
1974 – Glasgow Coma Scale
(Graham Teasdale, Bryan
J. Jennett)
Teasdale G, Jennett B. Assessment of coma and impaired consciousness. A practical scale. Lancet 1974,2:81-84
Ilościowa relacja pomiędzy stanem chorych a śmiertelnością
1980
acute physiology and chronic health evaluation (APACHE)
simplified acute physiological score (SAPS)
Слайд 11Skala Glasgow
Teasdale G, Jennett B. Assessment of coma and impaired consciousness.
A practical scale. Lancet 1974,2:81-84
Слайд 12APACHE i SAPS – Systemy oparte na ocenie fizjologicznej
Są to skale
ogólne – do ogółu pacjentów
Klasyfikacja oparta na stanie chorych
1985 – 1993: ogólne modele prognostyczne
1991 – APACHE III
1993 – SAPS II
2005 – SAPS III
2006 – APACHE IV
W miarę jak rozwijały się nowe systemy skalowania wartość poszczególnych zmiennych również ulegała zmianie
Historia
Слайд 13APACHE II
William Knaus
Początkowo 34 zmienne fizjologiczne
1985 – APACHE II - 12
zmiennych
APACHE II pozwalał na prognozowanie przeżycia przed wypisem z OIT
Pozwalał wyliczyć standaryzowane ryzyko zgonu
Слайд 14Acute physiology and chronic health evaluation (APACHE) Knaus Wai wsp, Prognosis
in acute organ system failure, Ann Surg 1985; 202: 605-693
Слайд 15Acute physiology and chronic health evaluation II (APACHE II) Knaus Wai
wsp, Prognosis in acute organ system failure, Ann Surg 1985; 202: 605-693
Слайд 17SAPS
(Simplified Acute Physiology Score)
Le Gall zmniejszył ilość zmiennych skali APACHE
do14
Le Gall JR, Loirat P, Alperovitch A, Glaser P, Granthil C, Mathieu D, Mercier P, Thomas R, Villers D. A simplified acute physiology score for ICU patients. Crit Care Med. 1984 Nov; 12(11): 975-7
Слайд 18SAPS II
(Simplified Acute Physiology Score)
Слайд 20MPM (Mortality Prediction Models)
Opracowany przez Stanley Lemeshow
Lemeshow S, Teres D, Avrunin
JS, Gage RW. Refining intensive care unit outcome prediction by using changing probabilities of mortality. Crit Care Med. 1988 May;16(5):470-7
Seria odpowiedzi na pytania Prawda/Fałsz w ciągu pierwszej godziny hospitalizacji, a następnie po 24 godzinach i 72 godzinach
Specjalny program przypisuje różną wartość liczbową poszczególnym zmiennym
Слайд 21MPM (Mortality Prediction Models)
Слайд 23TISS
(Therapeutic Intervention Scoring System)
Ocena ciężkości stanu chorego w oparciu o
rodzaj zastosowanego leczenia
Zastosowanie zarówno kliniczne jak i administracyjne:
Ocena ciężkości stanu chorych
Ocena zapotrzebowania na poszczególne techniki, personel etc.
Ocena funkcji poszczególnych oddziałów
Dane zbierane codziennie dotyczyły 76 możliwych interwencji terapeutycznych
Слайд 25TISS
(Therapeutic Intervention Scoring System)
Definiował 4 klasy stanu ciężkości chorych:
Klasa I
< 10 pkt: pacjent nie wymagający leczenia w OIT
Klasa II : 10-19 pkt: wymagana 1pielęgniarka na 2 pacjentów
Klasa III: 20-39 pkt: 1 pielęgniarka na chorego
Klasa IV: > 40 pkt: wymagana więcej niż 1 pielęgniarka na 1 stanowisko
Слайд 28SAPS II i III
- wartość poszczególnych zmiennych
Слайд 29APACHE III i IV
- wartość poszczególnych zmiennych
Слайд 30Skale służące do oceny niewydolności wielonarządowej
MODS - Multiple Organ Dysfunction
Score
SOFA - Sequential Organ Failure Assessment
LOD - Logistic Organ Dysfunction Score
Слайд 31MODs - Multiple Organ Dysfunction Score
*PAR-pressure adjusted heart rate -iloczyn tętna
i ciśnienia w prawym przedsionku podzielony przez średnie ciśnienie tętnicze
Marshall JC, Cook DJ, Christou NV, et al. Multiple Organ Dysfunction Score: a reliable descriptor of a complex clinical outcome. Crit Care Med. 1995; 23: 1638-1652
Слайд 32SOFA - Sequential Organ Failure Assessment
Vincent JL et al. The SOFA
(Sepsis-related Organ Failure Assessment) score to describe organ dysfunction / failure. Intensive Care Med. 1996;22:707-710
Слайд 33LOD - Logistic Organ Dysfunction Score
Le Gall JR, Klar J, Lemeshow
S, Saulnier F, Alberti C, Artigas A, Teres D. The Logistic Organ Dysfunction system. A new way to assess organ dysfunction in the intensive care unit. ICU Scoring Group. JAMA. 1996. 11; 276: 802-10