негізгі сипаттамасы
- Главная
- Разное
- Дизайн
- Бизнес и предпринимательство
- Аналитика
- Образование
- Развлечения
- Красота и здоровье
- Финансы
- Государство
- Путешествия
- Спорт
- Недвижимость
- Армия
- Графика
- Культурология
- Еда и кулинария
- Лингвистика
- Английский язык
- Астрономия
- Алгебра
- Биология
- География
- Детские презентации
- Информатика
- История
- Литература
- Маркетинг
- Математика
- Медицина
- Менеджмент
- Музыка
- МХК
- Немецкий язык
- ОБЖ
- Обществознание
- Окружающий мир
- Педагогика
- Русский язык
- Технология
- Физика
- Философия
- Химия
- Шаблоны, картинки для презентаций
- Экология
- Экономика
- Юриспруденция
Медициналық құралдар мен аппараттардың классификациясы. Датчиктердің конструкциясы және олардың негізгі сипаттамасы. (Дәріс 9) презентация
Содержание
- 1. Медициналық құралдар мен аппараттардың классификациясы. Датчиктердің конструкциясы және олардың негізгі сипаттамасы. (Дәріс 9)
- 2. СҰРАҚТАРЫ: Өлшеуіш түрлендіргіштерде түрленетін энергияның
- 3. Биологиялық жүйелерде энергияның формалары және олардың түрленуі «Тірі ағзалардың термодинамикасы» бөлімінде қарастырылады.
- 4. Термодинамиканың негізгі түсініктері Термодинамикалық жүйе Жүйенің күйі Термодинамикалық үрдіс (процесс) Ішкі энергия Жұмыс.Жылу мөлшері
- 5. Термодинамикалық жүйе деп белгілі бір құбылыстағы қасиеттері
- 6. Энергия көздері Тірі ағзаларда – ақуыздар, майлар,
- 7. Медициналық құралдар мен аппараттар қолданылу түріне қарай:
- 8. Ағзаның өмір сүру барысында байқалатын энергияның әр
- 9. Қазіргі медицина жаңа электрондық құрылғыларды қолдануға негізделінген (медициналық электроника)
- 10. Медициналық электроника Физика, математика, медицина, биология, физиология
- 11. Медициналық электроника құралдары ақпаратты тіркеу, тасымалдау, өңдеу
- 12. Медико - биологиялық жүйенің күйі
- 13. Медициналық электроника құралдарындағы
- 14. Медико-биологиялық ақпаратты алу, тасымалдау және тіркеудің жалпы
- 15. Сигналдарды алу құрылғысы
- 16. Өлшеуіш тізбектің ең соңғы элементі
- 17. Медико-биологиялық ақпарттарды алуға арналған құрылымдардың өзін организмде
- 18. Медициналық ақпаратты алатын құрылғылар
- 19. Электродтар өлшегіш тізбекті биологиялық жүйемен қосатын арнайы формалы өткізгіштер.
- 20. Электродтар негізінен зерттелетін организмдегі нақты
- 21. Электродтар мына мақсатта қолданылады: Диагностикада Емдеу саласында
- 22. Электродтарға қойылатын талаптар: ақпараттар (сигналдар) тез
- 23. Биоэлектрлік сигналдарды алу үшін қолданылатын
- 24. Биологиялық жүйеден және электродтан тұратын контурдың эквиваленттік
- 25. Ом заңына сәйкес:
- 26. Тері мен электрод арасындағы кедергіні азайту үшін
- 27. Тері мен электрод арасындағы кедергіні азайтудың жолы:
- 28. Биоэлектрлік сигналдарды алуға тіркеуге
- 29. Электрофизиологиялық зерттеулерде электродтарды қолданғанда екі спецификалық проблема
- 30. Бұл екі жағдайда да пайда болатын ЭҚК электродтар арқылы алынатын биоэлектрлік сигналды бұзады.
- 31. Датчик
- 32. Датчиктер дегеніміз сыртқы жағдайлардың әсерінен өзінің электрлік
- 33. Датчиктер биологиялық жүйе рецепторларының техникалық аналогы тәріздес
- 34. Электр емес шамаларды электр әдісімен өлшеу негізінен
- 35. Кіріс сигналдарын түрлендіру сипаттамасына қарай датчиктер биологиялық
- 36. Датчиктер
- 37. Датчиктер генераторлық және параметрлік болып бөлінеді: Генераторлық
- 38. Параметрлік датчиктер – өлшенетін сигналдардың әсерінен белгілі
- 39. Ақпаратты тасымалдаушы энергия түріне байланысты: Механикалық
- 40. Өлшенетін шамаға байланысты датчиктерді: Қысымдық Тензометрлік т.б. деп те бөледі
- 41. 1-бұл резиналы түтік түрінде болып келген датчик,
- 42. Егер түтікті созсақ онда, түтікшенің ұзындығы ұлғаяды
- 43. Датчик сезімталдығы шығыстағы шаманың өзгеруі кірістегі
- 45. Датчиктер– шығыстағы шама (y) мен
- 46. Датчиктермен жұмыс істегенде оларға тән бұзылуларды ескеру
- 47. АҚ-қанның артериялық қысымы, БКГ-баллистокардиограмма, ФКГ-фонокардиограмма, ОГГ-оксигемография, АҚҚ – асқазан ішек жұмысының қысым
- 48. Дене температурасы датчиктерінің схемасы.
- 49. а - дене бетіндегі температураны өлшеуге арналған
- 50. Тыныс алу параметрлері датчиктерінің схемасы.
- 51. а — байланыс датчигі: 1 —
- 52. Артериалды қандағы оксигемоглобиннің шамасын фотометрлік өлшеуге арналған датчик
- 53. Артериальды пульстің пьезоэлектрлік датчиктер схемасы Қан тамырлар жүйесі параметрлерінің датчиктері
- 54. Фотодатчик көмегімен қан қысымын өлшеу принципі
- 55. Қысымды тіркеуге арналған индуктивті және сыйымдылықты датчиктер схемасы
- 56. Радиотелеметрия ас қорыту жүйесін эндорадиозонд
- 57. 1. Арызханов Б. “Биологиялық физика”
- 58. Бақылау сұрақтары: Өлшеуіш түрлендіргіштерде түрленетін энергияның формалары
- 59. НАЗАРЛАРЫҢЫЗҒА РАХМЕТ !
СҰРАҚТАРЫ: Өлшеуіш түрлендіргіштерде түрленетін энергияның формалары. Датчиктердің конструкциясы, олардың негізгі сипаттамалары. Ағзаның өмір сүруіндегі көріністерін оқып үйренудегі пайдаланылатын техникалық құралдар
Слайд 19 дәріс Медициналық құралдар мен аппараттардың классификациясы. Датчиктердің конструкциясы және олардың
Слайд 2СҰРАҚТАРЫ:
Өлшеуіш түрлендіргіштерде түрленетін энергияның формалары.
Датчиктердің конструкциясы, олардың негізгі
сипаттамалары.
Ағзаның өмір сүруіндегі көріністерін оқып үйренудегі пайдаланылатын техникалық құралдар
Ағзаның өмір сүруіндегі көріністерін оқып үйренудегі пайдаланылатын техникалық құралдар
Слайд 3Биологиялық жүйелерде энергияның формалары және олардың түрленуі «Тірі ағзалардың термодинамикасы» бөлімінде
қарастырылады.
Слайд 4Термодинамиканың негізгі түсініктері
Термодинамикалық жүйе
Жүйенің күйі
Термодинамикалық үрдіс (процесс)
Ішкі энергия
Жұмыс.Жылу мөлшері
Слайд 5Термодинамикалық жүйе деп белгілі бір құбылыстағы қасиеттері қарастырылатын кез-келген дене
немесе денелер жиынтығы аталады.
Термодинамикалық жүйе: оқшауланған, жабық және ашық.
Жабық жүйе сыртқы ортамен ешқандай зат алмасу да, энергия алмасу да болмайды.
Ашық жүйе сыртқы ортамен зат алмасу да, энергия алмасу да бола алады.
Тірі ағза – ашық жүйе болып табылады
Термодинамикалық жүйе: оқшауланған, жабық және ашық.
Жабық жүйе сыртқы ортамен ешқандай зат алмасу да, энергия алмасу да болмайды.
Ашық жүйе сыртқы ортамен зат алмасу да, энергия алмасу да бола алады.
Тірі ағза – ашық жүйе болып табылады
Слайд 6Энергия көздері
Тірі ағзаларда – ақуыздар, майлар, көмірсулар
Өсімдіктерде – күн сәулесі
(фотосинтез)
Слайд 7Медициналық құралдар мен аппараттар қолданылу түріне қарай:
- диагностикалық
- терапевтік
болып бөлінеді.
- терапевтік
болып бөлінеді.
Слайд 8Ағзаның өмір сүру барысында байқалатын энергияның әр түрлі формалары (механикалық, химиялық,
электрлік және т.б) диагностикалық мақсатта өлшегіш түрлендіргіштердің көмегімен тіркеледі.
Слайд 9 Қазіргі медицина жаңа электрондық құрылғыларды қолдануға негізделінген (медициналық электроника)
Слайд 10Медициналық электроника
Физика, математика, медицина, биология, физиология және басқа да ғылымдардың мәліметтеріне
негізделеді, сонымен қатар биологиялық және физиологиялық электрониканы қамтиды.
Слайд 11Медициналық электроника құралдары ақпаратты тіркеу, тасымалдау, өңдеу және оны бейнелеумен қатар
адам ағзасына белсенді әсер ету үшін қолданылады (физиотерапия, электрохирургия және т.б.).
Слайд 12
Медико - биологиялық жүйенің күйі мен параметрлері туралы ақпаратты алу
және оны тіркеу үшін қолданылатын құрылғының негізгі элементі - ақпаратты алу қондырғысы деп аталады да, ол жүйенің өзімен тікелей байланыста немесе контактіде болатын өлшеу құралының ең сезімтал элементі болып табылады.
Слайд 13
Медициналық электроника құралдарындағы сезімтал элемент тікелей электрлік сигналдарды алып
шығарады немесе ол сигналдарды биологиялық жүйенің әсерімен өзгерте алады.
Слайд 14Медико-биологиялық ақпаратты алу, тасымалдау және тіркеудің жалпы схемасы
Ақпаратты алу қондырғысы
(электрод
немесе
датчик)
Күшейткіш
Таратқыш
Қабылдағыш
Шығыстағы
ақпаратты
Тіркеуші
(өлшегіш)
құрал
Байланыс каналы
Слайд 15
Сигналдарды алу құрылғысы медико - биологиялық және физиологиялық мазмұнды
ақпараттарды электрондық құралдар сигналдарына түрлендіреді.
Слайд 16
Өлшеуіш тізбектің ең соңғы элементі бақылаушы қабылдай алатын формада биологиялық жүйе
жайлы ақпаратты тіркейтін немесе көрсететін өлшегіш құрал болып табылады.
Слайд 17 Медико-биологиялық ақпарттарды алуға арналған құрылымдардың өзін организмде пайда болатын биопотенциалдарды алу
үшін қолданылатын электродтар және электрлік емес шамаларды электрлік сигналдарға айналдыратын датчиктер деп бөлуге болады.
Слайд 20 Электродтар негізінен зерттелетін организмдегі нақты электрлік сигналдарды алу үшін,
сондай-ақ сыртқы электромагниттік әсерді ағзаға жеткізу үшін де қолданылады.
Слайд 22 Электродтарға қойылатын талаптар: ақпараттар (сигналдар) тез тіркелуі және түсірілуі керек,
электрлік параметрдің тұрақтылығы, мықтылығы (төзімділігі), кедергі жасамауы (сигналдың бұзылмауы), биологиялық ұлпаны тітіркендірмеуі керек.
Слайд 23 Биоэлектрлік сигналдарды алу үшін қолданылатын электродтардағы ең негізгі физикалық
проблема - әсіресе тері мен электрод арасында пайда болатын кедергіге байланысты пайдалы ақпараттың жойылуын (сигналдың бұзылуын) азайту.
Слайд 24Биологиялық жүйеден және электродтан тұратын контурдың эквиваленттік схемасы.
(εбп–биопотенциалдар көзінің э.қ.к;
r
– биологиялық жүйенің ішкі ұлпаларының кедергісі;
R – тері мен электрод арасындағы кедергі;
Rвх– биопотенциалды күшейткіштің кірісіндегі кедергі.
R – тері мен электрод арасындағы кедергі;
Rвх– биопотенциалды күшейткіштің кірісіндегі кедергі.
Рис. 2
~
R
Rвх
r
Слайд 26Тері мен электрод арасындағы кедергіні азайту үшін физиологиялық ерітіндіге малынған дәке
салфеткалар немесе электрөткізгіш пасталар қолданылады.
Слайд 27Тері мен электрод арасындағы кедергіні азайтудың жолы:
Тері мен электрод арасына қойылған
дәке (салфетка) физиологиялық ерітіндіге малынуы тиіс
Арнайы электр өткізгіш пастаны қолдану
Арнайы электр өткізгіш пастаны қолдану
Слайд 28 Биоэлектрлік сигналдарды алуға тіркеуге арналған электродтарды төмендегідей топтарға
бөлуге болады:
функционалдық диагностика кабинеттерінде уақытша түрде қолданылатын, мысалы электрокардиограмма түсіру үшін;
ұзақ уақыт аралығында қолданылатын, мысалы интенсивтік терапия бөлімшесінде қатты науқастың күй жағдайын бақылау үшін;
қозғалыс жағдайындағы адамның күй жағдайын бақылау үшін қолданылатын, мысалы спорттық немесе космостық медицина саласында;
қауырт жағдайда, мысалы жедел жәрдем көрсетуде.
функционалдық диагностика кабинеттерінде уақытша түрде қолданылатын, мысалы электрокардиограмма түсіру үшін;
ұзақ уақыт аралығында қолданылатын, мысалы интенсивтік терапия бөлімшесінде қатты науқастың күй жағдайын бақылау үшін;
қозғалыс жағдайындағы адамның күй жағдайын бақылау үшін қолданылатын, мысалы спорттық немесе космостық медицина саласында;
қауырт жағдайда, мысалы жедел жәрдем көрсетуде.
Слайд 29 Электрофизиологиялық зерттеулерде электродтарды қолданғанда екі спецификалық проблема пайда болады. Оның бірі
- биологиялық ұлпамен электродтың байланысуында галваникалық ЭҚК пайда болуы.
Екіншісі - тоқ өткен кездегі электродта реакция нәтижесінен зат бөлінуден білінетін электродтардың электролиттік поляризациясы.
Екіншісі - тоқ өткен кездегі электродта реакция нәтижесінен зат бөлінуден білінетін электродтардың электролиттік поляризациясы.
Слайд 30 Бұл екі жағдайда да пайда болатын ЭҚК электродтар арқылы алынатын биоэлектрлік
сигналды бұзады.
Слайд 32 Датчиктер дегеніміз сыртқы жағдайлардың әсерінен өзінің электрлік параметрін (кедергісін, сиымдылығын, индуктивтілігін)
өзгертіп, соның салдарынан тізбектегі тоқ күші мен кернеудің өзгеруіне әкеліп соғатын информацияны немесе өлшенетін шаманы тіркеуге және тасымалдауға ыңғайлы сигналға айналдыратын құрал.
Слайд 34Электр емес шамаларды электр әдісімен өлшеу негізінен 3 бөлімнен тұрады
Датчиктің көмегімен
электр емес шамалар электрлік шамаларға түрленеді
Электр сигналын одан әрі күшейтеді
Күшейтілген электр сигналы тіркегіш қондырғыға беріледі.
Кіретін шама мен шығатын шама арасындағы сызықтық байланыс
Электр сигналын одан әрі күшейтеді
Күшейтілген электр сигналы тіркегіш қондырғыға беріледі.
Кіретін шама мен шығатын шама арасындағы сызықтық байланыс
Слайд 35Кіріс сигналдарын түрлендіру сипаттамасына қарай датчиктер биологиялық жүйелерде қолданылатын және энергетикалық
болып екі топқа бөлінеді.
МБ ақпарат әсерінен параметрлерін тікелей өзгертетін биологиялық жүйелерде қолданылатын датчиктер активті (генераторлық) және пассивті (параметрлік) болып бөлінеді.
МБ ақпарат әсерінен параметрлерін тікелей өзгертетін биологиялық жүйелерде қолданылатын датчиктер активті (генераторлық) және пассивті (параметрлік) болып бөлінеді.
Слайд 37Датчиктер генераторлық және параметрлік болып бөлінеді:
Генераторлық датчиктер – өлшенетін сигналдардың әсерінен
тікелей кернеу немесе тоқ өндіретін (генерациялайтын ) датчиктер. Мысалы:
1)пьезоэлектрлік
2) термоэлектрлік
3)индукциялық
4) фотоэлектрлік
1)пьезоэлектрлік
2) термоэлектрлік
3)индукциялық
4) фотоэлектрлік
Слайд 38 Параметрлік датчиктер – өлшенетін сигналдардың әсерінен белгілі бір параметр шамасы өзгеретін
датчиктер . Мысалы :
1) сиымдылық
2) реостаттық
3) индуктивтік
1) сиымдылық
2) реостаттық
3) индуктивтік
Слайд 39 Ақпаратты тасымалдаушы энергия түріне байланысты:
Механикалық
Акустикалық (дыбыстық)
Температуралық
Оптикалық
т.б. болып бөлінеді.
Слайд 411-бұл резиналы түтік түрінде болып келген датчик, 2 - ұсақ көміртегі
ұнтағымен толтырылған, 3- екі ұшына жалғанған электродтар, 4- ток көзі
Реостаттық датчик
Слайд 42Егер түтікті созсақ онда, түтікшенің ұзындығы ұлғаяды және түтік бойынша көміртегінің
ағысы төмендегі формулаға сәйкес кемиді
Слайд 43
Датчик сезімталдығы шығыстағы шаманың өзгеруі кірістегі шаманың өзгеруіне қалай байланысты болатындығын
көрсетеді;
Датчик түріне байланысты оның өлшем бірлігі Oм/мм, (мВ/К) және т.б. болады
Датчик түріне байланысты оның өлшем бірлігі Oм/мм, (мВ/К) және т.б. болады
Слайд 45
Датчиктер– шығыстағы шама (y) мен кірістегі шаманың (x) арасындағы функционалдық тәуелділікті
анықтайтын y = f(x) түрлендіру функциясымен сипатталынады.
Слайд 46Датчиктермен жұмыс істегенде оларға тән бұзылуларды ескеру қажет. Оның себебі мыналар
болуы мүмкін:
1)түрлендіруші функцияның
температураға тәуелділігі;
2)гистерезис – датчиктегі қайтпайтын
процесстердің нәтижесінде болатын,
өте баяу өзгергеннің өзінде «у»–тің
«х» – тен кешігуі ;
3) түрлендіру функциясының уақыт
бойынша тұрақсыздығы;
4)датчиктің биологиялық жүйеге қайта
әсер етуі;
5) датчиктің инерттілігі,
т.б.
1)түрлендіруші функцияның
температураға тәуелділігі;
2)гистерезис – датчиктегі қайтпайтын
процесстердің нәтижесінде болатын,
өте баяу өзгергеннің өзінде «у»–тің
«х» – тен кешігуі ;
3) түрлендіру функциясының уақыт
бойынша тұрақсыздығы;
4)датчиктің биологиялық жүйеге қайта
әсер етуі;
5) датчиктің инерттілігі,
т.б.
Слайд 47АҚ-қанның артериялық қысымы, БКГ-баллистокардиограмма, ФКГ-фонокардиограмма, ОГГ-оксигемография, АҚҚ – асқазан ішек жұмысының
қысым
Слайд 49а - дене бетіндегі температураны өлшеуге арналған датчиктер:
1-корпус; 2-термистор;
3-термистордің шығысы;
б- биологиялық және медициналық кибернетикалық датчик.
в - ұзақ бақылауға арналған беттік датчиктер:
1- корпус, 2 - компаунд; 3 - термистор; 4 - термистордің шығысы;
г — ректальды температураны өлшеуге арналған датчиктер.
д — термоэлектрлік датчик
б- биологиялық және медициналық кибернетикалық датчик.
в - ұзақ бақылауға арналған беттік датчиктер:
1- корпус, 2 - компаунд; 3 - термистор; 4 - термистордің шығысы;
г — ректальды температураны өлшеуге арналған датчиктер.
д — термоэлектрлік датчик
Слайд 51а — байланыс датчигі:
1 — негізгі; 2, 3 — контактілі
пластиналар,
4 — басқарушы;
б —көмірі бар датчик:
1— резиналық түтік; 2 — көміртегі ұнтағы; 3 - электродтар; 4 — өткізгіштер; 5 —бекіну;
в— резиналы датчиктер: 1— резина; 2 — электродтар;
г — пневматикалық датчик;
д — турбиндік датчик:
1 — цилиндрлік корпус; 2, 3 — бекіту; 4 — басқарушылар, 5 —ось; 6 ~ подшипниктер; 7 — айналатын пластинка; 8 — шағылдырушы жазықтықтар; 9 — фотодатчик.
4 — басқарушы;
б —көмірі бар датчик:
1— резиналық түтік; 2 — көміртегі ұнтағы; 3 - электродтар; 4 — өткізгіштер; 5 —бекіну;
в— резиналы датчиктер: 1— резина; 2 — электродтар;
г — пневматикалық датчик;
д — турбиндік датчик:
1 — цилиндрлік корпус; 2, 3 — бекіту; 4 — басқарушылар, 5 —ось; 6 ~ подшипниктер; 7 — айналатын пластинка; 8 — шағылдырушы жазықтықтар; 9 — фотодатчик.
Слайд 53
Артериальды пульстің пьезоэлектрлік датчиктер схемасы
Қан тамырлар жүйесі параметрлерінің датчиктері
Слайд 56 Радиотелеметрия ас қорыту жүйесін эндорадиозонд әдісімен тексеруде қолданылады. Науқастың
жанына орналастырылған тіркеуші құралдың жиілігінің өзгеруіне байланысты қан қысымын, қышқыл және сілті көрсеткіштерінің деңгейін, температурасын және басқа да параметрлерді өлшеуге болады.
Слайд 571. Арызханов Б. “Биологиялық физика”
Тиманюк В.А., Животова Е.Н. “Биофизика”,
2004г.
ЖуковскийВ.Д.“Медицинские электронные системы”
Ливенцев Н.М. «Курс физики»
ЖуковскийВ.Д.“Медицинские электронные системы”
Ливенцев Н.М. «Курс физики»
Әдебиеттер:
Слайд 58Бақылау сұрақтары:
Өлшеуіш түрлендіргіштерде түрленетін энергияның формалары қандай?
Датчиктердің конструкциялары қандай?
Датчиктер классификациясы, сипаттамалары және олардың қателіктері
Датчиктердің негізгі сипаттамалары қандай?
Датчиктердің негізгі сипаттамалары қандай?
