Слайд 1
С.Д. Асфендияров атындағы Қазақ Ұлттық Медицина Университеті
Кафедра:Терапиялық стоматология
Орындаған :Рисбекова А.А.
Факультет: стоматология
Курс:
6
Топ: 602-1
Тексерген : Тасилова А.А.
Слайд 2 Жоспар:
1. Кіріспе
Эндодонтиялық емдеу кезіндегі қателіктер
2. Негізгі
бөлім.
Тіс сауытын ашу кезіндегі асқынулар
Түбір өзекті өңдеу кезіндегі асқынулар.
Түбір өзекті обтурациялау кезіндегі немесе кейін байқалатын асқынулар
3. Қолданылған әдебиеттер.
Слайд 3Эндодонтиялық емдеу кезіндегі қателіктер
Түбір өзектердің күрделі анатомиялық құрылысына байланысты қателіктер:
40% -
төменгі күрек тістерде 2 түбір өзек болады;
58% - жоғарғы жақтың екінші премолярында 2 түбір өзек болады;
31% - төменгі жақтың бірінші премолярында 2 түбір болады;
20% - алдыңғы тістердің негізгі түбір өзегінен жанама өзектер бұтақтанады.
Слайд 4Статистика бойынша:
Эндодонтиялық емдеудің негізгі қателігі– түбір өзектерінде бактериялардың толық жойылмауы (76%).
Емдеуге
деген дұрыс емес көрсетілімдер (22%).
Рентгенографияны жүргізбеу.
4 пен 10 жас аралығында 10% -эндодонтиялық емделген тістер хирургиялық кірісуді талап етеді.
Слайд 5Қайта емдеуге көрсетілімдер:
Деструкцияның периапикальдық ошақтары;
Сезімтал немесе ауру сезіммен жүретін перкуссия;
Сыздауықтың немесе
ісінулердің пайда болуы;
Түбір өзектерінің адекватты емес пломбылануы, әсіресе, ортопедиялық кірісу алдында;
Нашар реставрацияланған тіс сауыты есебінен, пломбыланған өзектің ауыз қуысымен ашық байланысуы.
Слайд 6Тіс сауытын ашу кезіндегі асқынулар
Тіс жегі қуысының қабырғасының сынып кетуі.
Себебі –
бордың дұрыс емес бағдарлануы, оған қатты қысым көрсету.
Емдеу –қабырғаны композитпен немесе стеклоиономермен қалпына келтіру (реставрациялау).
Слайд 7Тіс сауытын ашу кезіндегі асқынулар
Тіс қуысының сауыт бөлігінің қабырғасының немесе түбінің
перфорациясы.
Себебі – тіс қуысының топографиялық анатомиясын еске алмай өңдеу.
Емдеу – перфорациялық тесікті ШИЦ-пен бітеу.
Слайд 8
Түбір өзекті өңдеу кезіндегі асқынулар
Түбір өзектің формасын өзгертпей, оны тым
кеңейту.
Белгілері – үлкен диаметрлі саймандардың өзекте бос жүруі.
Профилактикасы – өзектің өңдеуден кейінгі диаметрін еске ала отырып, оны 2-3 размерге үлкейту.
Слайд 9Түбір өзекті өңдеу кезіндегі асқынулар
Түбірдің майысқан жерлеріндегі өзектердің тым кенеюі.
Белгісі –
саймандардың өзекте тым бос жүруі.
Себебі – түбір өзекте майыспайтын немесе аз майысатын саймандармен жұмыс істеу.
Слайд 10Түбір өзекті өңдеу кезіндегі асқынулар
Түбір өзекте сайдың пайда болуы.
Белгісі – жұмысшы
ұзындықтың бітпей тұрып, құралдың бітеліп қалуы.
Профилактика – Мұқиятты ирригация, ЭДТА препараттарын қолдану, түбір өзектерін мерзім-мерзім кіші диаметрлі құралдармен өндеу.
Слайд 11Түбір өзекті өңдеу кезіндегі асқынулар
Тамыр қабырғасының латеральді перфорациясы.
Белгісі – дұрыс емес
жолға барғанда ауру сезімінің пайда болуы және түбір өзегінен қан ағу.
Себебі – ұшы өткір құралды, оны майыстырмай қолдану
Емдеу – дұрыс емес жолды пломбылық материалмен обтурациялау (мысалы, Pro Root).
Слайд 12Түбір өзекті өңдеу кезіндегі асқынулар
Тамыр өзегі саңылауының дентин қалдықтарымен бітеліп қалуы.
Белгісі
– кіші диаметрлі құрал, бұрыңғыдай, жұмысшы ұзындығына кіре алмайды.
Мұқиятты ирригация, ЭДТА препараттарын қолдану, түбір өзектерін мерзім-мерзім кіші диаметрлі құралдармен өндеу.
Слайд 13Түбір өзекті өңдеу кезіндегі асқынулар.
Тамыр қабырғасының жұқаруынан болған перфорация.
Белгісі – тамыр
өзегінен қан ағу және қабырғаларды өңдегенде ауру сезімінің пайда болуы.
Себебі – түбір өзегінің майысуын дұрыс бағаламау.
Емдеу – түбір өзекті пломбылау немесе құрамында кальцийі бар препаратпен уақытша обтурациялау.
Слайд 14Түбір өзекті өңдеу кезіндегі асқынулар
Апикальды саңылаудың тым кеңейіп кетуі.
Белгісі –құралдың жұмыс
ұзынығынан тыс батып кетуі «проваливание» .
Себебі – түбір өзекте, жұмысшы ұзындықты еске алмай отырып, жұмыс істеу.
Емдеу – апикальды тіреу қалыптастыру.
Слайд 15Түбір өзекті өңдеу кезіндегі асқынулар
Түбір өзегінің сағасында құралдың сынуы.
Белгісі – түбір
өзектің сағасында сынық визуалды көрінеді.
Себебі – құралмен жұмыс істеу заңдылықтарын ұстамау.
Емдеу – түбір өзектің сағасын кеңейту, сынықты алып шығару.
Слайд 16Түбір өзекті өңдеу кезіндегі асқынулар
Түбір өзегінің апикальды немесе ортаңғы жағында құралдың
сынуы.
Белгісі – түбір өзекте қолданған құралдың қысқаруы, апикальды немесе ортаңғы жақта құралдың өтпеуі.
Емдеу – ЭДТА қолданып, сынықты бойлай, өзектен өту, мүмкін емес жағдайында – депофорез, тамыр ұшының резекциясы қоданылады.
Слайд 17Түбір өзекті өңдеу кезіндегі асқынулар
Периодонттың механикалық жарақаты.
Белгісі – түбір өзектен қан
ағу, шайнағанда ауру сезімінің пайда болуы.
Емдеу– антисептикалық және қабынуға қарсы препараттарды қолданып түбір өзекті уақытша обтурациялау.
Слайд 18Түбір өзекті өңдеу кезіндегі асқынулар
Периодонттың химиялық жарақаты.
Белгісі – ауру сезімі (өзіндік
немесе шайнағанда).
Емдеу – антидоттарды қолдану, антисептикалық және қабынуға қарсы препараттарды қолданып түбір өзекті уақытша обтурациялау.
Слайд 19Түбір өзекті өңдеу кезіндегі асқынулар
Инфицирленген заттардың тамыр ұшынан өтуі.
Белгісі – ауру
сезімі (өзіндік немесе шайнағанда), шырышты қабаттың, жұмсақ тіндердің ісінуі.
Емдеу – түбір өзекті уақытша обтурациялау, өтпелі қатпардың тегістігі болған жағдайда– тілу.
Слайд 20Түбір өзекті өңдеу кезіндегі асқынулар
Теріасты эмфизема.
Белгілері– пальпация жасағанда крепитация байқалатын жұмсақ
тіндердің ісінуі.
Себебі – пистолет ауасын қолданып өзекті кептіру.
Емдеу – түбір өзегін дезинфекциялау, эмфизема аймағына суық затты және қысымды қолдану, антибиотиктерді тағайындау, ісіну мен крепитацияның толық жойылғанына дейінгі күнделікті қадағалау.
Слайд 21Түбір өзекті өңдеу кезіндегі асқынулар
Эндодонтиялық препараттың аспирациясы.
Белгілері – ауыз қуысынан құралдың
мүлдем жоғалып кетуі, шулы, ысқырықты тыныс алу, қиындатылған дем алу.
Бұл асқыну тұншығуға алып келу мүмкін!
Жедел жәрдем– жедел жәрдем бригадасын шақыру, жедел госпитализациялау, тұншығу пайда болғанда – қолдағы бар заттармен трахеотомия жасау!
Слайд 22Түбір өзекті өңдеу кезіндегі асқынулар
Эндодонтиялық құралдың жұтылуы.
Белгілері – ауыз қуысынан құралдың,
аспирация белгілерісіз, мүлдем жоғалып кетуі.
Жедел жәрдем–гастроэнтерология бөліміне жедел госпитализациялау, құралдың табиғи жолмен шығуына дейін күнделікті бақылау жүргізу.
Слайд 23Түбір өзекті обтурациялау кезіндегі немесе кейін байқалатын асқынулар
Түбір өзектің силермен
толып кетуі және оның тамыр ұшынан шығуы.
Белгілері – ауру сезімі (өзіндік немесе шайнағанда), шырышты қабаттың, жұмсақ тіндердің мүмкін ісінуі.
Рентгенограммада– рентгенконтрастты массаның тамыр үшынан шығуы.
Емдеу – физиотерапия, ісіну байқалса– өтпелі қаптарда тілік жасау.
Слайд 24Түбір өзекті обтурациялау кезіндегі немесе кейін байқалатын асқынулар
Гуттаперчилік штифттің
периапикальдық тіндерге шығуы.
Белгілері – өзіндік немесе шайнағанда ауру сезімі, штифттің тамыр ұшынан шығуының рентгенологиялық көрінісі.
Емдеу– физиотерапия, әсері болмаса – өзекті пломбыдан тазалау, штифтті шығарып алу.
Слайд 25Түбір өзекті обтурациялау кезіндегі немесе кейін байқалатын асқынулар
Тамыр өзегінің толық
емес обтурациясы.
Белгілері – емдеуден ұзақ уақыттан өткеннен кейінгі ауру сезімі, тамыр өзегінің толық емес обтурациясының рентгенограммадағы көрінісі.
Емдеу - тамырлық пломбыны алып тастау, тамыр өзекті қайтадан обтурациялау.
Слайд 26Түбір өзекті обтурациялау кезіндегі немесе кейін байқалатын асқынулар
Тіс тамырының бойлай
сынуы.
Белгілері: гуттаперчидің латеральді конденсациясы кезінде ауру сезімінің пайда болуы. Спредер тамыр өзегіне еркін кіре бастайды. Тамыр сынуының рентгенограммада көрінісі.
Емдеу– Тіс жұлу.
Слайд 27Түбір өзекті обтурациялау кезіндегі немесе кейін байқалатын асқынулар
Төменгі жақ өзегіне
силердің шығуы.
Белгілері- тілі байлану, төменгі жақтағы иннервация аймақтарында ауру сезімі. Төменгі жақ өзегіндегі пломбылық материалдың рентгенограммадағы көрінісі.
Емдеу - физиотерапия, В топ витамндерін тағайындау, әсері болмаса– оперативті емдеу.
Слайд 28Түбір өзекті обтурациялау кезіндегі немесе кейін байқалатын асқынулар
Гаймор қуысына силердің
шығуы.
Белгілері – ауру сезімінің пайда болуы, мұрын бітіп қалуы және ағуы. пломбылық материалдың гаймор қуысының түбіндегі, рентгенограммадағы көрінісі.
Емдеу – бақылау, одонтогенді гайморит пайда болған жағдайда– оперативті емдеу.
Слайд 29Түбір өзекті обтурациялау кезіндегі немесе кейін байқалатын асқынулар
Пломбылаудан кейінгі ауру
сезімі.
Белгілері – тамыр өзегін пломбылаудан кейінгі ауру сезімі.
Рентгенограммада – тамыр өзегі анатомиялық тарылуына дейін пломбыланған.
Емдеу – физиотерапия, динамикалық бақылау.
Слайд 30Пломбылаудан кейінгі ауру сезімін тудыртатын факторлар:
Эндодонтиялық емдеуге дейінгі ауру сезімі;
Емдеу кезіндегі
науқастың мазасыздығы;
Емдеу кезінде қолданылатын препараттары;
Құралдар түрі және олармен тамыр өзекті өңдеу жолдары.
Слайд 31Пломбылаудан кейінгі ауру сезімін тудыртатын факторлар
Егер емдеу шаралары интенсивті ауру сезімі
болған жағдайда басталса, онда пломбылаудан кейінгі ауру сезімі пайда болуы–20%-ке дейін болады.
Егер емдеу шаралары интенсивті емес ауру сезімі болған жағдайда,адекватты емдеу жүргізілген жағдайда болса, онда пломбылаудан кейінгі ауру сезімі пайда болуы–1,7%-ке дейін болады
Слайд 32Пломбылаудан кейінгі ауру сезімін тудыртатын факторлар
Тіс сауытының түсінің өзгеруі.
Себебі – тістің
қатты тіндерінің түсін өзгертетін материалдарды қолдану, некроздалған тіндердің толық емес шығарылуы.
Емдеу – Тамырішілік ағарту, дентин резекциясы, ламинирлеу, жасанды тіс сауыты.
Слайд 39Қолданылған әдебиеттер.
И. К. Луцкая. «Эндодотическая стоматология» 2009г.
Жоғары оқу орындарына арналған «Стоматологик
аспап және материалдар» кітабы. 2005г
Петрикас. А. Ж. «Что такое эндодонт?» Клин. Стом. 1997г