Балалардағы холецистит презентация

Топ: 537 ЖМ
Орындаған: Мұхамедияр М. М

«Астана медицина университеті» АҚ Балалар аурулары кафедрасы

Астана 2017 жыл

өт) — өтөт) — өт уақытша жиналатын жұқа қабырғалы қапшық. Қабырғасы: ішкі — кілегейлі (бір қабат призма тәрізді эпителий астарлайды), ортаңғы — етті, сыртқы — сірлі қабықтардан құралған. Өтқап бауырдың ішкі бетінде орналасады. Өт қапшығы – бауырда түзілетін өттің резервуары. Сопақ пішінді, ұзындығы 8-14 см, ені 3-5см, көлемі 40-70см³. түсі қою жасыл, қабырғасы жұқа. Оның түбі, денесі, мойыны бар.

және сол өзектермен жүріп өт қабын қабындыру, бауыр коликасын, холестаз және бауырды зақымдалуымен жүретін дерт. Өт қабының жедел қабынуы -85-90% -да өт қабында тастың болуына байланысты , созылмалы түрінде жиі қайталанатын ауру. Тарихта бірінші болып өт қабын алу операциясын Американың хирургі Карл Лангенбух 1882 жылы жасаған. Бірінші лапороскопиялық холецистэктомия операциясын 1985 ж. немістің хирургі Эрик Мюхе жасаған

баяу дамиды және өт қабының склероздануымен, деформациясымен жүреді.
Балалық шақта холецистит көбінесе лямблиозбен және ішекқұртты инвазиямен байланысты болады
ХАЖ-10 кодтар K 81.0 Жіті холецистит K 81.1 Созылмалы холецистит K 83.0 Холангит К 83.8 Өт шығару жолдарының нақты анықталған аурулары К 83.9 Өт шығару жолдарының нақты анықталмаған ауруы

қабыну) — өт қабының қабынуы. Өте жиі кездесетін (әсіресе әйелдерде) ауру(cholecystіtіs; грек. chole — өт, kystіs — қап және іtіs — қабыну) — өт қабының қабынуы. Өте жиі кездесетін (әсіресе әйелдерде) ауру. Холецистит дұрыс тамақтанбаудың салдарынан өттің дұрыс ағып өтпеуінен, аз қозғалудан, әр түрлі инфекцияның(cholecystіtіs; грек. chole — өт, kystіs — қап және іtіs — қабыну) — өт қабының қабынуы. Өте жиі кездесетін (әсіресе әйелдерде) ауру. Холецистит дұрыс тамақтанбаудың салдарынан өттің дұрыс ағып өтпеуінен, аз қозғалудан, әр түрлі инфекцияның түсуінен (іш таяқшалары, кокктар, т.б. қоздырғыштар ішек не қан арқылы таралады), сондай-ақ өт жолдарында әр түрлі себептерден тас байланудан пайда болады. Холецистит тұқым қуалайды. Аурудың ағымына қарай жедел және созылмалы түрлері ажыратылады.

іші кеуіп, жиі кекіреді, дене қызуы 38 — 39°С-қа көтеріп, кейде ауырсыну жауырын мен иық-тан сезіледі. 2 — 3 күннен кейін сары аурумен ауырғандай терісі, көздің ақ қабығы сарғайып, кіші дәреті қара қоңыр түске боялады. Егер жедел Холециститті дер кезінде емдемесе, онда созылмалы түріне ауысады. Бұл кезде науқастың сәл майлы тамақ ішсе, оң жақ қабырға асты сыздап ауырады. Жүрегі айнып, құсады, аузы құрғайды.

дамуы үшін өт шығару жолдарының лямблиозы, ішек құртты инвазия болу қажет.

әуелі бауырға, сонан соң өтпен бірге өт жолдары арқылы;

Бауырдан өт қабына лимфа жүйесі арқылы;

Ұлтабардан кері қарай Фатер бүршігінің тесігі арқылы жалпы өт өзегіне және өт қабына өтеді

ащы тағамдарды, газдалған сусындарды қабылдаған соң), ауызда ащы дәмнің сезілуі
құсу; • кекіру; • тәбеттің төмендеуі; • іш өту не іш қату; • дерматиттер; • бас ауруы; • әлсіздік; • шаршау.
Анамнез: • дұрыс тамақтанбау; • билиарлы жолдың дисфункциясы; • аз қозғалу; • кейбір дәрілік препараттарды көп қолдану; • өт қабының атониясы; • даму ақаулығы; • тұқымқуалау.

(клинико-лабароторлы көрсеткіштер)
Холецистостатикалық(Жалпы өт жолының бітелуі)
Үрдіске басқа ағзалар мен жүйелер қосылуы.

науқастарда іштің ауыруы өт қабы және өт жолдарының тұсында басталып,жоғары немесе іштің оң жақ жартысына тарайды.Кесіп немесе жарып,өте қатты шыдатпайтын ауырсыну болады.
Сипаты: тұйық .
Пайда болуы: үнемі немесе анда санда.
Ауырсыну ұзақтығы :бірнеше минуттан бірнеше күнге дейін созылуы мүмкін.
Ауырсыну оң жақ қабырға астының бұлшықеттерінің ширығумен бірге жүруі мүмкін.

жартысына,мойынға, желкеге,төс сүйегінің ішкі бетіне,жүректің орналасқан аймағына тарайды.

Мұндай иррадиация болу себебі өт қабы мен өт жолдарының нервтері диафрагма нервісімен және мойын өрімінің нервісімен байланысты болуда.

Төс – бұғана – емізік бұлшықеттерін саусақпен басқан кезде ауырсыну болады(Мюсси симптомы) немесе өт қабының тұсы ауырады (Георгиевский симптомы).

С.П.Боткиннің айтуы бойынша холециститтің «стенокардиялық» түрінде иррадиация жүрек аймағына,төстің артқы жағына берілуі мүмкін

анықталады. Пальпация кезінде бауыр шетін және өт қабы түбін табуға болады.
Айзенберг симптомы – Оң жақ жауырын бұрышынан астынан соққылағанда ауырсыну өт қабы тұсына иррадиацияланады.
Березнеговскии - Элекер симптомы – Жедел холецистси белгісі, ауырсынудың оң жақ білекке берілуі.
Захарьин симптомы – холецистит белгісі: өт қабы аймағына басқанда немесе соққылағанда ауырсынуы
Караваев – Спектор cимптомы – холецистит белгісі: кіндік ассиметриясы оның оңға және жоғары ығысуы, оң жақ бөлік бұлшық еттердің контрактурасымен негізделеді.

СИМПТОМЫ – ХОЛЕЦИСТИТ БЕЛГІСІ: АЛАҚАН ҚЫРЫМЕН ОМЫРТҚАДАН ОҢҒА ҚАРАЙ TH IX-XI ОМЫРТҚАЛАР ДЕҢГЕЙІНДЕ ПЕРКУССИЯЛАҒАНДА ОҢ ЖАҚ ҚАБЫРҒА АСТЫНДА АУЫРСЫНУ ПАЙДА БОЛУЫ. КЕР СИМПТОМЫ – ХОЛЕЦИСТИТ БЕЛГІСІ: ОҢ ЖАҚ ҚАБЫРҒА АСТЫНДА ТЕРЕҢ ДЕМ АЛҒАНДА ПАЛЬПАЦИЯ КЕЗІНДЕ АУЫРСЫНУ ПАЙДА БОЛУЫ. ( КЕР НҮКТЕСІ: НҮКТЕ , ОРНАЛАСУЫ ҚАБЫРҒА ДОҒАСЫ МЕН ОҢ ЖАҚ ТІК БҰЛШЫҚ ЕТТІҢ СЫРТҚЫ ҚЫРЫМЕН ҚИЫЛЫСЫНДА ОРНАЛАСҚАН. ӨТ ҚАБЫНЫҢ ПРОЕКЦИЯСЫНА СӘЙКЕС, ОНЫҢ АУРУЛАРЫНДА АУЫРСЫНАДЫ.)

аймағына, оң жақ жауырын астына иыққа,мойын аймағына дейін ауырсыну беріледі. Жеңілдік әкелмейтін құсу, лоқсу жиі болады. Субфебрильді дене қызуы, Тахикардия 100 с минутына дейін.
Пальпацияда оң жақ қабырға астында қатты ауырсыну сезіледі ерекше өт қабының проекциясында Ортнер-Греков, Мерфи, Мюсси-Георгиевскии симптомдары оң болады Кей кезде ұлғайған өт қабын байқаумызға болады. ЖҚА зерттеуінде сәл лейкоцитоз байқаймыз 10-14*10\9/л ЭТЖ жоғарлауы байқалады

болады. Фебрильді дене қызуы, тахикардия 110-120 с мин. Щеткин –Блюмберг симптомы іштің жоғарғы оң жақ бөлігінде оң болады ЖҚА зерттеуінде сәл лейкоцитоз байқаймыз 20-22*10\9/л ЭТЖ жоғарлауы байқалады Макроскопиялық: өт қабы ұлғайған, қабырғалары жуандаған, бозғылт көктес түсті ішінде іріңді эксудат.

көрінісін байқаймыз(өт қабының перфорациясында) Науқастың жағдайы ауыр

жыланкөздері.

болуы: Кер (өт қап нүктесіндегі ауру сезімі), Ортнер (оң қабырға доғасын қиғаш қолмен соққылағандағы ауру сезімі), Мерфи (демді ішке тартқан қалпында оң қабырға аймағын пальпациясы кезіндегі ауру сезімі), оң қабырға доғасының  пальпациясы кезіндегі ауру сезімі созылмалы холециститті көрсетеді.
Анамнез
Биохимиялық зерттеулер: билирубин – 20,5 ммоль/л, холестерин 3-5,2 ммоль/л Лейкоцитоз- формуласының солға ығысуы УДЗ -90% Холецистография
ЭРХПГ .
УДЗ
 

ең маңызды көрсеткіш. Билирубиннің 2 фракциясы болады: -гемобилирубин (қандағы белокпен байланысқан) және — холебилирубин (белокпен байланыспаған). Сау адамдағы жалпы билирубиннің 54%-ті-гемобилирубин, 25%-ті- холебилирубин болады.

сүзіліп өтуі себепті трансаминазалар қалыпты жағдайда қанның құрамында болады. Клетка пердесінің өткізгіштік қасиетінің жоғарылауынан қандағы бұл ферменттердің мөлшері де көбейеді.

қалыңдануы, жоғарғы бөлігінің қалыптыдан 5 мм-ден артық ұзаруы, паравизикальды  эхонегативтіліктің болуы, сладж-синдромы (Өт қабы қабынуының халықаралық критериі, Вена, 1998); ФГДС – асқазан-ішек жолдарының жоғарғы бөлімдерінің шырышты қабатын, соның ішінде Одди сфинктерін көруге мүмкіндік беретін диагностиканың эндоскопиялық әдісі. Сонымен қатар  ФЭГДС кезінде өт зерттеуге алынады; Холангиохолецистография  —  өт қабы мен өт жолдарының анатомиялық және функциональдық жағдайын, олардағы конкременттердің, (өттас ауруы), қабынулық өзгерістердің (холецистит, холангит), іш босауының бұзылыстарының (дискинезиялар) бар жоғын анықтауға мүмкіндік береді; Эндоскопиялық ретроградты холангиопанкреатография – зерттеу кезінде барлық өт шығару жолдарының көрінісін, сонымен қатар әртүрлі толу ақауларын көруге болады. Диагностикалық мүмкіндіктермен қатар, өт шығару жолдарының дистальды бөлімінде орналасқан тастарды алып тастау және  папиллосфинктеротомия секілді емшараны жасауға болады;
Дуоденальды сүңгілеу –   өт үлесінің пайда болуы мен көлеміне қарай өттің типін анықтайды. Өтте шырыш, билирубин, холестерин анықталса, оны микроскоптайды: лейкоциттардың, билибирубинаттардың, лямблийдің болуы диагнозды растайды. В үлесіндегі өзгерістер өт қабындағы, ал С үлесіндегі өзгерістер өт жолдарындағы үрдістерді көрсетеді.

диспепсиялық синдромдарды тоқтату                               Емнің тәсілі Дәрі-дәрмексіз емдеу №5 диета холецистит кезінде – емнің ең маңызды бөлімдерінің бірі, тағам қабылдауы күніне 4-6 рет жиілейді. Тәуліктік калория мөлшері дені сау бала қабылдайтын калорияға сәйкес болады. Стационарда науқас Певзнер бойынша   № 5 үстелін қолданады. Минералды су өттің бөлінуін ынталандырады, оның  тұтқырлығын төмендетіп, сұйылтады. Суды  1 кг салмаққа 3мл келетіндей, аз жұтымдап ішеді. Көбінесе   Ессентуки № 4, 17  боржом қолданады. Егер  холецистит  гиперацидты гастритпен асқынатын болса, онда  минералды суды (ессентуки № 4 боржом) астан  1–1,5 сағат бұрын, гипоацидты не нормацидты гастритпен асқынса – 40 мин. бұрын береді. Емнің курсы 2 апта, 3-6 ай үзіліспен. Емдік дене шынықтыру емнің маңызды бөлігі, өттің ағуын жақсартады, созылмалы холециститпен және билиарлы жолдың функциональды бұзылыстар кезінде қолданылады. Санаториялық-шипажай  емделу. Санаториялық емделуге ауру ағымы ұзаққа созылған және  ауруы жиі асқынатын балалар жіберіледі.

250 3 раза в день, старше 7 лет 500мг 3 раза 7 дней
Азитромицин, детям от 6 до 12 лет 20мг/кг 1 раз в день, старше 12 лет 500мг в в деньзасутки 7 дней
Триметоприм+Сульфаметоксазол детям от 3 до 5 лет препарат назначают по 240 мг 2 раза/сут; детям от 6 лет - по 480 мг 2 раза/сут. 7 дней
Флуконазол 1г-12 лет 3-6мг/кг, с 12 лет 50 мг/сут. 1 раз, курс 7-14 дней 7 дней
Омепразол дети с массой тела 10-20кг по 10мг 1 раз в день, при необходимости до 20мг в день; дети с массой тела более 20 кг-по 20 мг 1 раз в день; 1 раз 7-10 дней
Дротаверин от 6 до 12 лет максимальная суточная доза составляет 80 мг в два приема, детям старше 12 лет максимальная суточная доза составляет 160 мг в 2-4 приема. 3-5 дней
Панкреатин 500-700 МЕ/кг/сут. х 3 раза во время приема пищи 10 дней
Урсодезоксихолевая кислота 10мг/кг/сут однократно длительно

/Под ред. И.Н.Денисова, В.И.Кулакова, Р.М. Хаитова. - М.: ГЭОТАР-МЕД, 2001. - 1248 с.:
2. Клинические рекомендации+фармакологический справочник: Под ред. И.Н.Денисова, Ю.Л. Шевченко - М.: ГЭОТАР-МЕД, 2004.-1184с.:ил. (серия «Доказательная Медицина»)
3. Society of Nuclear Medicine Procedure Guideline for Hepatobiliary Scintigraphyversion 3.0, approved June 23, 2001. Society of nuclear medicine procedure guidelines manual; Мarch 2003. – 357р.
4. Еvidence-based clinical practice guidelines on the diagnosis and treatment of cholecystitis Domingo S. Bongala, Jr., MD, FPCS, Committee on Surgical Infections, Philippine College of Surgeons, Epifanio de los Santos Avenue, Quezon City, Philippines
5. Болезни детей старшего возраста, руководство для врачей, Р.Р. Шиляев и др., М, 2002
6. Рецепты диетических блюд, рекомендованных при холецистите, М Смирнова; РИПОЛ классик, 2013, 150с.
7. Холецистит и другие болезни желчного пузыря Г. В. Болотовский; М., 2007. 160с.
8. Хронические заболевания желчевыводящих путей, Р. А Иванченкова. М.: Издательство «Атмосфера», 2006. 416 с.: ил