Слайд 2Мақсаты:
а) білімділік: Қазіргі заманғы сәндік өнері туралы мағлұмат беру. Көлем,
сәйкес-тік, композиция туралы және ою-өрнектер жайында тереңірек білім беру;
ә) дамытушылық: Оқушылардың ой-өрісін, елестету қабілеттерін дамыту. Қолдар-ын жаттықтырып өздеріне композиция құруды талап ету;
б) Тәрбиелік: Оқушыларды топпен жұмыс істеуге баулу. Жұмыстарын эстетика-лық тұрғыдан ұқыпты орындауларын, шеберлікке тәрбиелеу.
Слайд 3Өрнек түрлері
Жазықтықтық
(Плоскостной)
Жазықтықтық өрнектер сәндеудің жазықтықта сызықтарды сызу арқылы орындалған түрі.Киімдерді,
ғимараттардың қабырғаларын сәндегенде қолданылады.
Слайд 4
а) Ішкі сызықтар
б) Сызықта
в) Екі жақты сызықты
Сызықтық (орналасу түрлері):
Слайд 5Торламалық (Сетчатый)
Өрнектердің тағы бір түрі ол торлама. Тор арқылы құрастырылғансоң оны
торлама өрнек деп атайды. Едендіе, қабырғада қолданылады.
Слайд 7Центрлық (Центрический)
Центрлық өрнектер деп центрлік қозғалыс пайда болатын декоративті элеметті айтамыз.
Ыдыс-аяқта, төсемелерде қолданылады.
Слайд 9Геометриялық
Геомертиялық өрнектерде мотив ретінде геометриялық фигуралар алынады. Олар: дөңгелек, квадрат, үшбұрыш
және т.б.
Слайд 10Өсімді немесе өсімдік тектес
(Растительный)
Өсімді өрнек –табиғаттан алынған формалардан құралған. Мысалы: жапырақтар,
жемістер, гулдер және т.б.
Слайд 11Қазақи өрнектер
Қазақ оюы, қазақтың ою-өрнегі — үй-жиһаздарын, сәндік, тұрмыстық бұйымдар мен
киімдерді нақыштап безендіруге қолданылатын өрнектер. Жаппай дамыған кезеңінде (19 ғасырдан кейін) қазақтардың үй жиһаздарын әшекейлеуге кең көлемде қолданған ою-өрнектерді, негізінен: зооморфтық, өсімдік сипатты, геометриялық, космогониялық түрлерге жіктеуге болады. Олардың ішінде жануарлардың сыртқы пішініне, мүйізіне, тырнағына, мойнына, табанына, т.б. мүшесіне ұқсас ою-өрнектер халық арасына (зооморфтық түр) кең тараған. Зооморфтық ою-өрнек) кең тараған. Зооморфтық ою-өрнек кебеже) кең тараған. Зооморфтық ою-өрнек кебеже, жүкаяқ) кең тараған. Зооморфтық ою-өрнек кебеже, жүкаяқ, әбдіре) кең тараған. Зооморфтық ою-өрнек кебеже, жүкаяқ, әбдіре, асадал сияқты тұрмыстық бұйымдар әшекейінде жиі кездеседі. Аталған ою-өрнектер кебеже бүйірінде, көбінесе, тігінен бедерленіп, бос жерлерін толықтырған, ал төсектің жан ағашы белгілі бір ырғақпен түгел дерлік өрнектелген. Кейде оларды өсімдік сипатты өрнектермен сабақтастырып, жарасымды тұтас композиция құраған.
Слайд 13Өрнекті құрудағы трансформациялар
Параллель көшіру
Центрлік симметрия
Осьтік симметрия
Ирелең
Слайд 14Параллель көшіру
При параллель көшіруде барлық фигуралар бір бағытта бір бетке қарай
белгілі бір ара қашықтық қайталай орытра көшіру арқылы қайталанады.
Слайд 15Центрлік симметрия
Центрлік симметрияда ортаңғы нүктеге жүгіне отырып қайталанады.
Слайд 16Осьтік симметрия
Осьтік симметрия кезінде әрбәр нүкте осьтік сызқта бірдей қашықтықта орналастырылады.
Слайд 17Ирелең (поворот)
Ирелеңде бұрылып қайталап отырады.
Слайд 18
Осьтік симетрия және паралель көшіру арқылы өрнек құру
Осьтік симметрия
Слайд 20
Центрлік симметрия және паралель көшіру арқылы өрнек құру
Централік симметрия
Слайд 25Өрнек қалай құрылған :
1
2
3
параллель көшіру арқылы
осьтік симметрия және параллель көшіру
арқылы
осьтік симметрия және параллель көшіру арқылы
Слайд 26Тапсырма
Сызықтық, жазықтық, торлама, центрлік, геометриялық, өсімді өрнек композициясын әрқайсысынан бір біреуден
орындау.
Қосымша фантазиялық өрнек салу, соны қай жақа қолданатыныңды негіздеу.
Слайд 27Пайдаланылған әдебиеттер
О.В. Слесарева «Чудесная тайна геометрии»
Математика в школе, О.Э. Анацко,
Е.М. Ханукович, Бинарный урок
http://ru.wikipedia.org
Перельман Я.И. «Занимательная геометрия»
http://festival.1september.ru/articles/560632/