Еңбекақы мәні мен принциптері презентация

мен мемлекеттік реттеу.

өнім көлеміне сәйкес берілетін төлем.

оны мамандыққа оқытуға кеткен шығындар;
- оның отбасының өмір сүруіне қажетті заттардың құны.

иелерімен жалдамалы жұмыскерлердің арасында тұтыну қорын үлестіруге, нақты еңбек шамасын көрсетуге арналған.
Ресурстық-орналастыру функциясы. Аталған функцияның мәні қазіргі уақытта өсуде. Оның мәні – еңбек ресурстарын аймақтар, экономика салалары, кәсіпорындар бойынша оңтайлы орналастыру.
Ұдайы өндірістік функциясы. Бұл функция еңбекақыны мемлекеттік реттеумен ерекшеленеді
Халықтың төлем қабілеті бар сұранысты қалыптастыру функциясы. Бұл функция – төлем қабілеті бар сұранысты үлестіруге арналған. Төлем қабілеті бар сұраныс екі негізгі факторлар әсерінен қалыптасады. Қоғамның қажеттіліктері мен табыстарынан

Еңбек тиімділігінің өсу қарқыны орташа еңбекақының өсу қарқынынан озық болуы (немесе өндірілген өнім көлемінің өсу қарқыны тұтыну қорының өсу қарқынынан жоғары). Осы ұстанымның бұзылуы тауарлар мен қамтамасыз етілмеген ақшаның төленуіне, инфляцияға, ел экономикасында тоқырау құбылыстарының дамуына әкеледі.
3. Еңбекақының дифференциалды болуы, жұмыскердің еңбекақысы, кәсіпорыннның қызмет нәтижесіндегі жұмыскерлердің еңбек үлесіне, еңбек жағдайы мен мазмұнына, кәсіпорынның орналасқан жеріне, оның салалық тиістілігіне байланысты болуы.

түсіну – адамдардың жасына, жынысына, ұлттық тиістілігіне қарай, еңбекақыда кемсітушілікті болдырмау, кәсіпорын ішінде үлестіруде әділдік ұстанымның сақталуы қажет.
5. Еңбекақыны мемлекеттік реттеу.
6. Еңбек нарығының әсерін ескеру.
7. Еңбекақы нысандары мен жүйелерінің қарапайым, логикалы және түсінікті болуы.

және кесімді.
Мерзімдік ақы төлеу кезінде еңбек өлшемі – пайдаланылған уақыт болып табылады, ал табыс болса, нақты пайдаланылған уақыттың жалақысына немесе қызметкердің тарифтік мөлшерлемесіне байланысты есептелінеді.
Еңбекақы мына формула бойынша есептелінеді:
ЕА = ТМ + Т,
мұндағы: ЕА – еңбекақы;
ТМ – біліктілік разрядындағы жұмысшының меншіктенген тарифтік мөлшерлемесі;
Т – нақты пайдаланылған уақыт.

табылатын және белгіленген (тиімді) кесімді бағалауды қоспағанда, тап осы кездегі жүйеде еңбекақы өнімнің әрбір бірлігіне есептелінеді, сондықтан табыс өндірілген өнімнің санына және сапасына тәуелді. Табыс мына формула бойынша есептелінеді:
ЕА = Р * Q,
мұндағы: ЕА – еңбекақы;
Р - өнім бірлігінің кесімді бағасы;
Q – дайындалған өнімнің мөлшері.

Кесімді ақы

орындалған жұмыстың сапасы және мөлшері үшін, пайдаланылған уақыт үшін төлемдер;
- еңбектің қалыпты жағдайынан ауытқуымен байланысты төлемдер, яғни мерзімнен тыс жұмыстар үшін, түнгі уақыттарға, мереке күндерде және т.б. күндерде жұмыс жасағаны үшін төленетін төлемдер;
- қызметкердің кесірінсіз тоқтап қалулар үшін төлемдер;
- сыйлықтар, сыйлықақылы үстемелер және т.б.

жұмыс жасалмаған уақыттар үшін төлемдер жатады:
- демалыс уақыттарына ақы төлеу;
- мемлекеттік және қоғамдық міндеттерді орындаған уақыттары үшін ақы төлеу;
- кішкентай балалары бар аналарға жұмыстағы үзілістері үшін ақы төлеу;
- жасөспірімдерге белгіленген жеңілдік сағаттарға ақы төлеу.