Ko’pburchaklar презентация

uning ichki sohasining birlashmasi ko’pburchak deyiladi.
Ko’pburchak hamma tomonlari uzunliklarining yig’indisi ko’pburchakning perimetri deyiladi. Ko’pburchakning qo’shni bo’lmagan ixtiyoriy ikki uchini birlashtiruvchi kesma uning diagonali deyiladi.

Ko’pburchaklar

ixtiyoriy to’g’ri chiziqqa nisbatan bitta yarim tekislikda yotsa, u
qavariq ko’pburchak deyiladi.
Qavariq n burchakning diagonallari soni

A

A

B

C

D

E

F

KO’PBURCHAKLAR

n(n-3)

2 ga teng

yig’indisi. Ko’pburchakning berilgan uchidagi ichki burchagi deb, uning shu uchida uchrashuvchi tomonlari hosil qilgan burchakka aytiladi. Qavariq n burchak ichki burchaklarining yig’indisi 180°(n-2)ga teng, bunda n- tomonlar soni. Ko’pburchakning berilgan uchidagi tashqi burchagi deb, uning shu uchidagi uchki burchagigaqo’shni burchakka aytiladi. Qavariq n burchakning har bir uchidan bittadan olingan tashqi burchaklarining yig’indisi 360°ga teng.

tutashtiruvchi to’rtta kesmadan iborat shakl to’rtburchak deyiladi.

To’rtburchaklar

B

A

C

D

M

N

K

P

tomoni parallel bo’lmagan to’rtburchak trapetsiya deyiladi.
BC ║ AD
BC va AD -tomonlar asoslar,
AB va CD- yon tomonlar

Trapetsiya

A

B

C

D

parallelogramm deb ataladi.
Parallelogrammning xossalari
1) Parallelogrammning diagonali uni ikkita teng uchburchakka bo’ladi.
2) Parallelogrammning diagonallari kesishadi va kesishish nuqtasida teng ikkiga bo’linadi.
Parallelogrammning alomatlari.
(1-alomat)Agar to’rtburchakning ikkita tomoni teng va parallel bo’lsa ,bu to’rtburchak parallelogrammdir.
(2-alomat) Agar to’rtburchakning diagonallari kesishsa va kesishish nuqtasida teng ikkiga bo’linsa ,bu to’rtburchak parallelogrammdir.

A

B

C

D

ABll DC. BC llAD
∆ABC=∆ADC
BO=OD AO=OC

O

Parallelogramm

bo’lgan parallelogramm
to’g’ri to’rtburchar deyiladi.

To’g’ri to’rtburchakning diagonallari o’zaro teng.

Agar parellelogrammning diagonali teng bo’lsa, u to’g’ri to’rtburchakdir.

To’g’ri to’rtburchak

A

B

C

D

∟A=∟B=∟C=∟D
AC va BD- diagonal
AC=BD

deyiladi.
Rombning diagonallari o’zaro perpendikular va rombning burchaklarini teng ikkiga bo’ladi.

ROMB

A

B

C

D

AB=BC=CD=DA
AC ┴ BD
∟BAC=∟DAC

O

Diagonallari kesishish nuqtasida teng ikkiga bo’linadi.DO=OB=AO=OC
Diagonal kvadratning burchagini ham teng ikkiga bo’ladi.∟BAC=∟CAD

O

O