Слайд 2“Xəzər” televiziyasında efirə gedən “Hər şey daxil” verilişinin müğənni aparıcıları Sevil
və Sevinc bacıları əvvəlcə Azərbaycanın milli valyutasına etdikləri hörmətsizliklə, yəni efirdə 1 manatlıq əskinası cırmaqla, ardınca isə ölkə coğrafiyası barədə məlumatsızlıq (Balakən rayonunun Naxçıvan MR-də yerləşdiyini deməklə) nümayiş etdirməklə gündəmə gəlmişlər.
Слайд 3Space TV-nin bəzi tok-şou və publisistik verilişlərində, adətən milli mənəvi dəyərlərə
zidd mövzular qoyulmasa da, veriliş boyu bayağı və yersiz müzakirələr baş alıb gedir. Toy adət-ənənələri, qısqanclıq, şou biznes mövzuları ətrafında açılan süni və bayağı müzakirələrdə bu cür hallar açıq–aydın hiss edilməkdədir. "Kişilər evdə olmayanda", "Oturduğumuz yerdə", "Hələ bu harasıdır" kimi verilişlər buna misal ola bilər
Слайд 4Nitq mədəniyyəti sadəcə televiziya və radioların deyil, bütövlükdə cəmiyyətin problemidir Efirdə
ləhcə, jarqon baş alıb gedir Televiziyada, radioda, yazılı və elektron mediada nitq mədəniyyətinin xüsusi önəmi var. Bu amil həm ana dilimizin qorunub saxlanmasında, inkişaf etdirilməsində, həm də səlis danışıq tərzinin formalaşmasında mühüm rol oynayır. Diqqət yetirmisinizsə, qardaş Türkiyənin televiziya kanallarında danışıq səviyyəsi çox yüksəkdir. Söhbət təkcə televiziya və radio aparıcılarının danışıq tərzindən, ləhcəsindən getmir. Eyni zamanda, hər hansı verilişə qonaq qismində dəvət olunan şəxslərin də nitqinin rəvan və səlis olması şərtdir. Çünki televiziya və radioda sözün təsir qüvvəsi bütün təbliğat vasitələrindən seçilir.
Слайд 5Təxmini 2 həftə bundan əvvəl “Xəzər” tv’in aparıcısı Zaur Kamal 15
yaşlı qıza elçi gedib və ``Belə insanlar bizə efirlərdə insanlara ağıl öyrədir`` dediyinə görə xəbəri yox imiş əgər xəbəri yoxdursa içəri keçməyi niyə tələb edirsən? Belə şeylər bizim milli mənəvi dəyərlərimizə və mentalitetimizə ziddi.Həmin videonu sizlər üçün təqdim edirəm.
Слайд 7“1905.az” Diskussiya Klubunda növbəti müzakirə baş tutdu. “Dilimizdə SÖZQIRIM yaşanır, yoxsa…”
Söhbətimizə ADPU-nun filologiya fakültəsi, Azərbaycan dili və onun tədrisi metodikası kafedrasının professoru Nadir Abdullayev, “Xalq qəzeti” baş redaktorun müavini Tahir Aydınoğlu, Azərbaycan Televiziyası, “Səhər” verilişinin redaktoru Güldəstə Bəhramqızı, AMEA-nın Nəsimi adına Dilçilik İnstitutu Monitorinq şöbəsinin müdiri Qulu Məhərrəmli, Söz Azadlığını Müdafiə Fondunun icraçı direktoru Vüqar Tofiqli qatılmışdılar. Fuad Babayev: Salamlayıram hər birinizi, xoş gəlmisiniz! Bu gün sizinlə birgə söz qırımı, dilimizin soyqırıma məruz qalması mövzusunu müzakirə edəcəyik. Gəlin, razılaşaq ki, bu gün dilimiz müəyyən təsirlər nəticəsində dəyişikliyə məruz qalır. Buyurun, söz sizindir. Nadir Abdullayev: Bizim dilimiz müstəqil dövlətin dilidir. Azərbaycan dili 70 il rus əsarəti altında mövcud olsa da bu gün o müstəqildir. Doğrudur, dil bir qədər assimilyasiyaya məruz qalsa da o təmiz dildir və ahəngi çox gözəldir. Firudun bəy Köçərli dil haqqında deyib: “Ananın südü bədənin mayası, onun dili də ruhun qidasıdır”.
Слайд 8Tahir Aydınoğlu: Mən yazılı-ənənəvi media haqqında danışacam. Çünki adətən yazılı media
göz önündə olur, orada qüsur tapmaq daha asandır. Televiziyadan fərqli olaraq. Biz öyrəşmişdik ki, məsələn, qəzetdə hansısa məqalədə imla xətası olanda insanlar redaksiyaya zəng edər, mübirlərə bu barədə məlumat verərdilər. Qulu müəllim dediyi kimi bu gün dilə hər istiqamətdən basqı var. Xalqın 2 vətəni var: torpaq və dil. Biz istədiyimiz kimi dil normaları pozuruq və bizə qadağalar qoyan yoxdur. Məncə ən böyük narahatlıqlardan biri iki variantlılığın olmasıdır. Məsələn, aktiv-fəal, stabil-sabit, faktor-amil, kontrakt-müqavilə, ilgili-bağlı və s bu kimi sözlər dilimizdə ikivariantlılıq yaradıb. Lakin bu o qədər də ürək açan mənzərə deyil.
Слайд 9
Diqqətinizə görə təşəkkürlər ☺
Hazırladı: Axundova Sabrina