Тауар айналымы. Нарық презентация

Жоспар


Тауар айналымы туралы түсінік.
Нарық және оның қызметтері.
Нарық құрылымы.
Экономикалық категориялар.

Өз қажеттіліктерін қамтамасыз ету мақсатында өнім өндірісі

Тауарлы шаруашылық-бұл
- Қоғамдық еңбек бөлінісі нәтижесінде пайда болды
- Игіліктер өндірісінде жалдамалы еңбек пайдаланады
- Тауар өндірісінде өнім нарықта сату үшін құрылады

- ТАУАР ТАУАР АЙНАЛЫМЫ - жанама түрде ақша мен тауар айырбасы (Т-А-Т) = ТАУАР – АҚША - ТАУАР

қоры (тауарайналысы).

бір кезеңде еркін бөлшек сауда бағасындағы жалпы сату көлемі, теңгемен;
сапалық – бір тұрғынға сату, бір қызметкердің сатқан көлемі, тауар топтары бойынша сату.

асырылатын жүйе

керек?" мәселелерді шешеді.
2. Өндіруші мен тұтынушы арасында байланыс.
3. Өндіріске кеткен шығындарды анықтайды.
4. Бағаны белгілейді.
5. Өндірушілерді дифференциалдайды.

ОБЪЕКТ
үй шаруашылығы - тауарлар
фирмалар - қызметтер
мемлекет - өндіріс факторлары
- ақша

шектелу дәрежесіне байланысты
саласы бойынша
географиялық орналасуына байланысты

БӨЛШЕК САУДА НАРЫҒЫ

қызметтер нарығы
- өндіріс құралдары нарығы
- еңбек нарығы
- инвестициялар
- құнды қағаздар
- қаржы нарығы  

- ЖЕРГІЛІКТІ НАРЫҚ
- АЙМАҚТЫҚ НАРЫҚ
- ҰЛТТЫҚ НАРЫҚ
- ӘЛЕМДІК НАРЫҚ  

- МОНОПОЛИЯЛЫҚ НАРЫҚ
- ОЛИГОПОЛИЯЛЫҚ НАРЫҚ
- ЕРКІН НАРЫҚ
 

- АВТОМОБИЛЬ НАРЫҒЫ - БИДАЙ НАРЫҒЫ
- МҰНАЙ НАРЫҒЫ
- .....

ТАУАР ҚАРЖЫ ЕҢБЕК
нарығы нарығы нарығы

көтерме сауда кәсіпорындары
- бөлшек сауда кәсіпорындары
 
ҚАРЖЫ НАРЫҒЫНЫҢ ИНФРАҚҰРЫЛЫМЫ
- валюта және қор биржалары
- банктер
- сақтандыру компаниялары
 
ЕҢБЕК НАРЫҒЫНЫҢ ИНФРАҚҰРЫЛЫ
- еңбек биржасын
- еңбекпен қамту қызметі
- кадрларды даярлау

актін жүзеге асырумен байланысты қызметі.

Сауданы ұйымдастыру әдістері:
- нақты ақшаға сату
- тауарларды несиеге сату
- тауарларды сатып алушының мүлкін кепілге алу арқылы сату
- бартер

БӘСЕКЕ

БАҒАЛЫ БӘСЕКЕ БАҒАЛЫ ЕМЕС БӘСЕКЕ

түсініктер. Мысалы:

1) Сұраныс
2) Ұсыныс
3) Қаржы
4) Несие
5) Меншік
6) Жалақы
7) Нарық
8) Пайда
9) Тауар
10) Ақша т/б

қабілеттілігі немесе адамдардың бір нәрсе үшін ақы төлеуге қабілеттілігі мен тілегін білдіреді. Сұраныс пен баға арасындағы кері қатынасты сұраныс заңы қарастырады.
Сұраныс заңы:
А) баға мен сатып алынатын тауар санының арасындағы кері байланысты көрсетеді;
ә) сол тауарға деген сұраныстың бірте-бірте азаюы.

сұраныс деңгейін жоғарлатады, ал бағаның өсуі сұраныс деңгейін төмендетеді
ә) бағалық емес факторлар.
Сұранысқа әсер ететін бағалық емес факторларға жататындар:
- Тұрғындардың ақшалай табыстары;
- Тұтынушылар құрылымының өзгеруі;
- Тұтынушының талғамы мен талғауы;
- Жинақталған мүлік;
- Нарық көлемі, яғни бірін-бірі ауыстыратын және толықтыратын тауарлар көлемі;
- Сатудан кейінгі көрсетілетін сервистік қызмет.

сату үшін шығарылған өнімдердің түрлі саны. Тауарларды ұсыну мен баға арасындағы тура қатынасты ұсыныс заңы қарастырады. Ұсыныс заңы  баға мен ұсыныстың бір бағытта өзгеруін көрсетеді.
Ұсыныс қисығы дегеніміз – нақты уақыт кезінде әртүрлі бағада өндірушілердің сатуға дайын экономикалық игіліктерінің санын көрсететін қисық.
Ұсыныс көлеміне де 2 фактор әсерін тигізеді:
а) баға;
ә) бағалық емес факторлар.
Ұсынысқа әсер ететін бағалық емес факторларға жататындар:
- Қолданылатын өндіріс технологиясының сипаты;
- Салықтар мен дотациялар;
- Табиғи-климаттық жағдайлар;
- өндіріс ресурстарының сапасы мен санының өзгеруі;
- ресурстардың бағаларының өзгеруі;
- күтім;
- маркетинг, бәсеке, жеткізушілер санының өзгеруі.