Созылмалы ішек аурулары кезіндегі пациентті және туыстарын үйрету презентация

бөлім
А)Негізгі симптомдары
Б)Тексеру жоспары
В)Емі
Г)Алғашқы алдын алу- сауықтыру
Д)Пациентке және оның туыстарына күтім көрсетуді үйрету
Ж)Оқыту нәтижесінің тиімділігін бағалау
ІІІ. Қорытынды

мүшелері ауруларының ішінде СК науқас адамдардың 50% кездеседі, әйелдер 20-60 жаста, еркектер – 40-60 жаста ауырады.

Колиттің себебі іштен туа болатын ферментопатия болуы мүмкін, мысалы дисахаридазалық жетіспеушілік (лактаза жетіспеушілігі), колит ішектің кілегей қабығын тағамның толық емес гидролизінен пайда болған өнімдердің тітіркендіруінен дамиды.

Жаралы колит- тоқ ішектің шырышты қабатының созылмалы қабынуы

улану.
микроорганизмдердің әсері ,
асқорыту жүйесінің қосарласқан аурулары (гастрит,жаралы ауру,холецистит)

оң мәнді реакция (Трибуле сынамасы), лейкоцит саны мен сыдырылған эпителий клеткаларының көп болуы;
2) дисбактериоз белгілері:
бифидобактериялар мен лактобактериялардың азаюы, гемолитикалық және лактонегативті эшерихия, патогендік стафилококк, протей, гемолитикалық стрептококк санының көбеюі;

ботқа тәрізді, оның түсі ақшыл – қоңыр немесе сары болады, реакциясы әлсіз қышқыл немесе бейтарапты болып келеді, онда клетка ішілік крахмал, қорытылу кезіндегі клетчатка, иодофильді флора көп болады;
4) тоқ ішек моторикасының баяулауы.
Нәжіс «қой құмалағы» тәрізді, шірік иісті болып келеді, реакциясы сілтілік болады;
5) тоқ ішек пен жіңішке ішек моторикасының күшеюі.
Нәжіс көлемі көбейген, консис-тенциясы сұйық, түсі жасылша, реакциясы сілтілі, ішінде көптеген қорытылмаған бұлшық ет талшықтары, бейтарап крахмал, клетчатка, иодофильді флора болады;
6) ашу диспепсиясы синдромы:
нәжіс көлемі көбейген, консистенциясы ботқа тәрізді, көпіршікті, сары түсті, қышқыл иісті, реакциясы қышқыл, ішінде крахмал, қорыту сатысындағы клетчатка, иодофильді флора көп болады;
7) шіру диспепсиясы синдромы.
Нәжіс көлемі көбейген, нәжіс сұйық немесе ботқа тәрізді болып келеді, қоңыр – қара түсті, иісі шірік иіс, реакциясы сілтілік, белок пен аммиак өте көп, қорытылу сатысындағы клетчатка да анағұрлым көбейген.

эубиозын,флорасын қалыпқа келтіру, ,дезбактериозбен күрес және ішек диспепсиясын жою,жергілікті әсер ету,ферменттік терапия,фитотерапия,физиотерапия,санаторлық-курорттық ем

еркектер мен әйелдерге ерте кезде анықтау мақсатымен скринингтік байқау жасау.
Дәрет сынамасын міндетті түрде жасырын қанға тексеру(гемакульт-тест).
Әр 5 жыл сайын колоноскопия
Тоқ ішектің обырының пайда болу қаупі аса жоғары адамдарға бақылауды неғұрлым ерте жиі жасау.
Тағамға жемістерді,көкөністерді және құрамында дәрумендер,минералды заттар,антиоксиданттар бар,обырдың пайда болуының алдын алуға көмектесетін ірілеп тартылған жармаларды,табиғи А,С және Е дәрумендерін тұтыну.
Қанық май тұтынуды шектеу,май құрамы аз болатын диета ұстану.
Алкоголь тұтынуды шектеу керек.
Темекі тартудан бас тарту.
Дене қимылы белсенділігін сақтау және шартты нормаға сай дене салмағын ұстау.
Диспансерлік бақылау.

Алғашқы
алдын алу –сауықтыру

күте алмауы;
- сусызданудың даму қаупі;
- диареяға байланысты ұйқының бұзылуы;
- аурудың нәтижесі белгісіз болуына байланысты үрей мен қорқыныштың болуы;
-интимді процедуралар кезінде біреуден көмек сұрауға ұялады.

Приоритетті проблема: пациенттің диарея проблемасы шеше алмауы.

Мақсаты: пациентте сусыздану белгілері және перианальды аймақ терісінің тұтастығының бұзылуы белгілері болмайды.

оқыту

Мақсаттар:
Қысқа мерзімді-науқаста екі күнде 1 реттен аз емес үлкен дәрет болады.
Ұзақ мерзімді-пациент ауруханадан шығу кезінде нәжіс жүрмеумен күресудің әдістері туралы білімін көрсетеді.
1.Қышқыл сүтті-өсімдік диетамен қамтамасыз ету. Диета№4.
2.Тәулігіне 2л дейін сұйықтықты қабылдауын қамтамасыз ету.
3.Куннің белгілі бір мезгілінде пациентті дефекацияға шартты рефлекс тудыруға тырысу.
4.Пациентті жеткілікті қимыл белсенділігімен қамтамасыз ету.
5.Дәрігердің белгілеп бергені бойынша іш айдайтын дәрілерді беру және тазалау клизмасын жүргізу.
6.Медициналық құжаттарқа күнделікті дәретке отырудың жиілігін белгілеп отыру.
7.Пациентті іш қатпасы кезінде тамақтану ерекшеліктерімен таныстыру.

тамақ ішу.
2. Белсендірілген көмір,фестал –күніне 3 рет 2 таблеткадан;
3. Іш босататын дәрілерді тексерер алдында 15-16 сағат алдында ішкізу қажет
/кастор майы 30мл немесе 2 таблетка бисакодил/.
4. Сағат 19-00-де жеңіл кешкі ас .
5. Сағат 21-00 де іш тазартатын 2-3 клизманы арасына 30-40 минут салып
қоямыз.
6. Таңертең 2-3 тазарту клизма қажет және соңғы тексеруге дейін 2сағаттан
кеш болмау керек.
7. Тексеріс ашқарынға жүргізіледі.
8. Рентген кабинетте Эсмарх кружкасымен дене температурасына дейін
жылытылған сульфат бариймен клизма жасалады.

Ескерту: Ішектер сульфат барийден босағаннан соң жалпы әлсіздік, коллапс болуы мүмкін, сондықтан зерттеуден соң науқас 2 сағат бойы бақылауға алынады.

диетаға үйрету.



№4 диета (4а, 4б, 4в) - бұл диетаның әр түрлі варианттары  ас қорытудың бұзылуымен қоса қабат келетін қатты және созылмалы ішек аурулары (колит) жағдайында белгіленеді. Жазыла бастағанда 4В диетасын ұстанған дұрыс: тамақ суға не буға пісіріледі;
дайын тамақ устелге майдаланабаған күйінде қойылады;
тамақты аз мөлшерде күніне 4-5 рет ішу ұсынылады;
күндік ас үлесі құрамы: белок - 100 г., май - 70 г-ға дейін, углевод - 250 г., ас тұзы - 8-10 г.

Рұқсат етілмейтіндер: таза табиғи жеміс-жидек шырындары, қаймағы алынбаған сүт, бұрыш, қыша, сірке суы, ақжелкен, қуырылған, ащы және қышқыл, тұздалған, маринадталған тамақтар.

ұстану
2.Дәрігердің тағайындауларын уақытында орындау
3.Диета мен тамақтану тәртібін сақтау
(№4 диета-тұзды,ащы тағамдар шектеледі,сұйықтық мөлшері 1,5 литрге дейін, ас тұзы 15г, қуырылған ет пен балық,салқын сусындар,қыша,ұзақ қорытылатын,сөл бөлуді қоздыратын тағамдар шектеледі
4.Аймақтық дәрігерге уақытылы қаралып тұру
5.Санаторияларда ем қабылдау

жоқ, әлсіздік басылады.
Мейірбикелік кеңес:
1.Дәрігердің тағайындауларын уақытында орындау
2.Диета мен тамақтану тәртібін сақтау
3.Дәрілік препараттарды қабылдау
4.Аймақтық дәрігерге қаралып тұру
5.Санаторияларда ем қабылдау.

Оқыту нәтижесінің тиімділігін бағалау

жазыла бастағанда қандай тағамдар қолддану керек?
3. Сіздің диеталық столыңызда қандай тағамдар рұқсат етілмейді?
Іш қатпасы кезіндегі күтім кезінде нестеу керек екендігін үйрендіңіз бе?

бастағанда 4В диетасын ұстанған дұрыс: тамақ суға не буға пісіріледі;
дайын тамақ устелге майдаланабаған күйінде қойылады;
тамақты аз мөлшерде күніне 4-5 рет ішу ұсынылады;
күндік ас үлесі құрамы: белок - 100 г., май - 70 г-ға дейін, углевод - 250 г., ас тұзы - 8-10 г.

3. Рұқсат етілмейтіндер: таза табиғи жеміс-жидек шырындары, қаймағы алынбаған сүт, бұрыш, қыша, сірке суы, ақжелкен, қуырылған, ащы және қышқыл, тұздалған, маринадталған тамақтар.
4. 1.Қышқыл сүтті-өсімдік диетамен қамтамасыз ету. Диета№4.
2.Тәулігіне 2л дейін сұйықтықты қабылдауын қамтамасыз ету.
3.Куннің белгілі бір мезгілінде пациентті дефекацияға шартты рефлекс тудыруға тырысу.
4.Пациентті жеткілікті қимыл белсенділігімен қамтамасыз ету.
5.Дәрігердің белгілеп бергені бойынша іш айдайтын дәрілерді беру және тазалау клизмасын жүргізу.
6.Медициналық құжаттарқа күнделікті дәретке отырудың жиілігін белгілеп отыру.
7.Пациентті іш қатпасы кезінде тамақтану ерекшеліктерімен таныстыру.

қабынуы
Өттің қабынуы
2. Колиттің негізгі белгілері:
Тәбеттің өзгеріуі,арықтау,метеоризм
Сол жақ қабырға астының ауыруы
Әлсіздік,бас ауру,шаршау
Жөтелу,қақырық тастау,дене температурасының көтерілуі
3. Колит кезіндегі диета:
№8
№5
№4
№2
4. Колит кезінде көп қолданылатын тағамдар:
Қуырылған,
Майлы
Майсыз,асылған
Тоңдалған
5. Колит кезіндегі маман-дәрігер:
Гасторэнтеролог
Эндокринолог
Уролог
гинеколог

біз бұл аурулардың негізгі проблемасын және оның асқынуын біліп, соған сай мейірбикелік күтімді ұйымдастыра білуіміз керек. Инфекциялардың алдын-алу үшін пациенттерге емдік және диагностикалық процедураларды жасаймыз.
Пациентпен ішек ауруларының алдын-алу және қалай тамақтану керектігі жөнінде әңгіме жүргіземіз.

Қорытынды

С.Қ, Валишаева С.Қ
Ғаламтордан алынған мәліметтер:
-google.ru:
-krasotaimedicina.ru; f-med.ru; chirkofff.com; doktorlerner.ru;
- wikipedia
“Мейірбике ісінің негіздері” С.Қ.Мұратбекова.