Гинекологиядағы психикалық бұзылыстар презентация

50?

Қ.А.Ясауи атындағы Халықаралық Қазақ- Түрік Университеті

Гинекологиядағы психикалық бұзылыстар.

әдебиеттер

ұзарту.Әйел денсаулығын профилактикалық шаралар ұйымдастыра отыра жақсарту немес терапиялық стратергияларды гинекологиялық ауруларда қолдану.
Соматикалық аурулар ішінде психикалық ауытқуарды қоса алып жүретін гинекологиялық патологиялар алдыңғы орында.
Нервтік ауытқулар негізінен стресс-индуцирлік ауысыуынан,эндокриндік және иммундық жүйелер психологиялық көріністерге,әйелдің физиологиялық гомеостазына және әйелдің репродуктивті жағдайына ауқымды ауру тудырады.
Психикалық ауытқулары бар науқастарға медициналық жәрдем көрсету барысында ең тиімді әдіс ол-әр түрлі маман иелерін құрастыра отырып біріктіре отырып емдеу.(психиатр, гинекологог, психотерапевт, клиникалық психолог, невролог-вегетолог,физиотерапевт)

симптомокомплекс.
Психоэмоционалды,вегето-тамырлық,эндокриндік зат алмасу бұзылыстарының болуынан ПМС болады.
ПМС- ке әсер етуші фактор ретінде аборт немесе туу,нервтік-психикалық стресстер,инфекциялық,эндокринно-иммундық аурулар жатады,бірақ та нақты неліктен болатындығы белгісіз.
ПМС ті емдеу негізінен гипоталамусты емдеу мен және гинекологиялық ілеспе ауруларды емдеу,инфекция лар мен токсикоздарды емдеумен бірге жүреді.
Емдеу негізінен гормонотерапия мен фармокотерапия және халықтық еммен жүзеге асады.

Предменструалды синдром

басым болады,ал жасы келген әйелдерде агрессия басым болады.
Ісіну- бұл жағдайда әйелдердің емшектері ісініп,ауырсыну болады.Беттері,балтарлары,қолдары ісініп кетеді.Көп әйелдер тершең болып,неше түрлі иіске сезімтал келеді.
Цефалгиялық- Бастың пульспен бірге лоқсып ауырсынуы,ауырсыну көзге де беріледі.Бас ауруы алдымен жүрек айну мен басталады.Артериялық давлениясы нормада болады.Жүрек маңының ауырсынуы мен депрессия және тершеңдік болады,қолдарының жансызданып,ұйып қалуы байқалады.
Криздік-симпатико-адреналиндік кризбен сипатталады. Криздер қан қысымының көтерілуімен басталып,жүрек маңының ауырсынуымен,өлімнен қорқыныш үрейі көбейіп,жүрек соғысы бірдестен жиілеп кетуі байқалады.Көбіне криздер стресстік жағдайдан соң байқалады немесе инфекциялық аурулардан соң басталады. Кешкі уақытта көрініс береді.

әйелде ПМС кездеседі

егізінде кездессе
Кеш репродуктивті өмірін бастаса
Стресс және депрессия
Жиі жүкті болу немесе көтере алмау
Түсік тастау немесе аборттар
Токсикоз
Контрацептивтер пайдалану
Гинекологиялық операциялар
Қабыну ауруларының болуы
Миы шайқалса
Нейроинфекция болса
Спортпен шұғылданбаса
Дұрыс тамақтанбау

ПМС қауіп факторлары

ауытқу.

Жалған жүктілікте әйелдерде жүктіліктің барлық белгілері расталады.
-Менустальді циклдың болмауы.
-Гормональді ауысулар
-Токсикоз,жүрек айну
-Ішінің өсуі
Алайда расында ешқандай жүктілік жоқ.
Ауруға көбінесе 35 жасға дейін тумаған әйелдер шалдығады.

қалпына келмейді)
Әйелдерде сүт бездерінің ұлғаюы,танертенгілік жүрек айну,кейде құсу.
Қалыпты жүктілік секілді дене салмағының ұлғайуы,қарнының ұлғауы және омыртқада майысудың болуы.Лордоз.
Кейбір жағдайда әйелдер ұрықтың қимылдауын сезінеді.
Әйелдер ашушаң болып,тез шаршағыш келеді.
Әйел өтірік айтпай шын деп сенеді,себебі тест на беременность та оң мәнді болады.
Бұл жағдайда УЗИ арқылы анықтап әйелді сендіру,кейбір жағдайда әйелдер сенбейді,бұл жағдайда психиатр көмегіне жүгнеміз.

Жалған жүктіліктің симптомдары

алдыңғы жүктіліктері түсікпен немесе шетінеп кетумен аяқталса.
-Әйел отбасын сақтап қалуы үшін көтеруді қатты қаласа.
-Көтере алмай жүрген әйелдің достарының барлығында бір емес,бірнеше жүктілік болса,алайда ол көтере алмай қиналса.
Кейбір жағдайда әйел жүктіліктен қатты қорықса да болады.

организміне жақсы әсер ететінін жазған. Бонгеффер психоздардың дамуында жүктіліктің ролін теріске шығарған. Ал Д.Н.Молохов неврозбен ауыратын әйелдердің жүктілік кезінде жағдайы жақсаратынын айтқан.

байланысты.
Бір жағынан, жүктілік және босану созылмалы эндогенді психоздардың (шизофрения немесе маниакальді-депрессивті психоз) басы мен өршуін күшейтеді.

массивті қан кету, эндокринді-витаминді баланстың бұзылысы, токсикоздар, тамырлық тонуыстың бұзылыстары, ұрықтың антенатальді өлімі және сонымен байланысты интоксикация, қосымша инфекциялар және т.б.

синдромдар анықталған. Ерте токсикоз бен сонымен байланысты невротикалық бұзылысы бар жүктілерді емдеудің эффективті әдісі – психотерапия.
Тоқтаусыз құсу организмнің сусыздануына, электролитті баланстың бұзылысына, гиповитаминозға әкеледі. Бұл ауыр неврологиялық және психикалық патологияның дамуына ықпал етеді.

Жүктілердің психозы

аяқтағы,айқын ауырсыну мен бұлшықеттік әлссіздікпен жүретін полиневрит.
Корсаков амнестикалық синдромы пайда болады: есте сақтау нашарлайды, көңіл-күйі жабырқаулы, жүріс-тұрысы бұзылысы , жиі (неряшливы).

жүреді. Бұл кезде дамитын психикалық бұзылыстар:
Үрейлі-депрессивті жағдайлар. Науқас өзін қоярға жер таппайды, шашын жұлады, терезеден секіргісі келеді, өзіне зиян келтіргісі келеді. Кейде үрейге есту галлюцинациялары қосылады.
Субступорозды жағдайлар. Бас ауруы, үрей, қобалжу, енжарлық күшейіп, қоршаған ортаны түсіну төмендейді, сөйлеу баяулайды, кейде мүлде жойылады (мутизм), бет әлпеті – бетперде тәрізді.

Үрейлі-депрессивті жағдайлар. Бұл кезде астеникалық компонент (жылауық, мазасыз, абыржу) айқын көрінеді.
Жүктіліктің үзілуі және түсік тастау да 35-60% психикалық бұзылысқа әкеледі.
Латентті депрессия, астениялық, ипохондриялық, обсессивті жағдайлар.
Алдын болған психоздардың да рецидиві болады.
Жүктіліктің алғашқы апталарында горманалды жүйедегі тепе-теңдік бұзылады. Хорион гормондары гипофиз функциясын тежейді, оның бүйрекүсті безіне әсерін өзгертеді.

кезіндегі психикалық бұзылыстар

қайта құрады. Өкінішке орай, бұл өзгерістер әрқашан оңды сипат иелене бермейді. Психиатр мамандар жас ананың психологиялық жай-күйінде бала босанудан соңғы мұңаю, торығу (депрессия) және психоз деп аталатын үш түрінің болатынын айтады.

бұзылыстың белгілері туудан соңғы 3-4-ші тәулікте білініп оныншы күні жоғалуы тиіс.
Белгілері: - мазасыздану, көңіл-күйдің ауытқуы; - ызалану, мұңаю; - зер салудың төмендеуі, жылау; - ұйқысыздық.

Егер туудан соңғы мұңаю екі аптадан кейін жоғалмаса, әйелдің жағдайының бала босанудан кейінгі торығуға дейін нашарлағаны. Бұл кезде анаға баланы сеніп тапсыруға болмайды, тезірек маманға қарату керек. Егер қажетті шаралар қолданылмаса торығудың жылдарға немесе одан да ұзаққа созылуы, тіпті бала босанудан кейінгі психозға ұласуы мүмкін.

қызығушылықтың жоғалуы, шамадан тыс шаршау; - ұялу, кінәлік сезімі немесе адекватты емес мінез-құлық; - өзіне немесе нәрестеге зиян келтіру туралы ойлар, туыстарымен қарым-қатынастан бас тарту.

себептері айқын түсіну байланысты. Босанғаннан кейінгі депрессия алдын алу үшін қалай сұраққа жауап беру үшін, біз босанғаннан кейінгі әйелдер биологиялық және психологиялық екі факторларға байланысты екенін есте сақтау қажет . Тууды тіркеу жиі эмоционалдық бұзылулардың себебі болып табылады , оның гормонға , жаһандық қайта құрылымдау әкеледі.
  Зерттеулерлер бойынша босанғаннан кейінгі депрессия бұзылулар ( бала өзімен немесе туыстарының көмегімен немесе әйелдер өз сезімін ) ана олардың үмітін ақтай алған жоқпын әйелдердің ең жиі қайталанып жатқанын көрсетті.

бала бір айға толғанша білінуі мүмкін. Белгілері: - бағдарсыздану, есінің шатасуы; - галлюцинациялар, паранойя, лағу; - өзіне немесе балаға зиян келтіру талпыныстары.    

режімі ұстанымы. Жас ананың тағам рационында көмірсулар, жемістер мен тәттілер басымырақ болуы тиіс. 2. Жас ананың көбірек тынығуына барынша жағдай жасау.  

болуы мүмкін. Бірінші жағдайда , жыныс көбінесе қабыну немесе жарақат себебі , екіншісі - психологиялық факторлар . Вагинизм жиі психогенді диспарнеуи болуы мүмкін. Сіз қынаптарға саусағыңызды енгізу тырысқанда сондықтан да сыртқы жыныс үшін жеңіл тиіп , өткір ауыруы шағымданады. Бірақ тиіскенде науқас ауырсынбайды деп жауап береді, себебі оларда ауырғаннан гөрі қорқу сезімі басым.

1-12 күн аралығында өтеді.
Ағымы жеңіл болса, патологиялық күйзелістер, кейде босанудың өзі амнезиямен, созылмалы астениялық жағдаймен аяқталады.
Тұлғаның қайтымсыз өзгерістері де дамуы мүмкін.
Бас миының диффузды органикалық зақымдалуының көрсеткіші: интеллектің төмендеуі, есте сақтаудың, көңіл аударудың нашарлауы, ортамен араласу деңгейі төмендейді, ойлау нақты сипат алады.
ОЖЖ зақымдалуының локальді органикалық симптомдары да болуы мүмкін: сөйлеу, оқу, есептеу, жазу және т.б функцияларының төмендеуі не жоғалуы.

(шайқурай, тау жалбызы) көмегімен коррекциялауға болады.
Соңғы триместрдегі эмоционалды бұзылыстар босану алдындағы қорқыныштан болады. Бұл кезеңде релаксациялық психотерапияның орны ерекше.
Қатты үрей, паникалық реакциялар болса, анксиолитикалық препараттарды қолдану керек.
Ұйқы бұзылса, гипнотикалық препараттар тағайындайды.
Босану алдындағы кезеңде үрейлі, паникалық бұзылыстарды емдеу және босануды ауырсыздандыру босанудағы түрлі асқынулардың алдын алады.

Жүкті кездегі психикалық бұзылыстарды емдеу.

қолданады, суицидальді іс-әрекетке барады, толыққанды тамақтанбайды.
Алкаголь және басқа да психобелсенді заттар ұрыққа зиянды екені белгілі.
Жүкті әйелде психикалық ауру болса және қосымша психобелсенді заттарды қолдану ұрықтың жатыр ішінде өлуіне әкеледі, тірек-қимыл жүйесі, жүрек-тамыр жүйесі ағзаларының даму аномалияларына, туа пайда болатын ақаулардың қаупін жоғарылатады. Сонымен бірге, ұрықтың алкагольді синдромы дамиды.

жүктілер мен босанғандардың соматикалық жағдайын қиындататын тәбет пен ұйқы бұзылыстары, үрей, ажитациямен көрінетін айқын аффективті бұзылыстар;
суицидальді ойлар мен тенденциялар;

қолайсыз әсер етеді. Ұрық бауырының микросомальді ферменттерінің белсенділігі төмен және үлкендердің бауырымен салыстырғанда концентрациясы да төмен болады. Бұл дәрілік заттардың әсерін ұзартады және күшейтеді. Пренатальді кезеңде гематоэнцефалды барьер толық қалыптаспаған, ОЖЖ де толық жетілмеген, сондықтан препараттардың әсеріне сезімтал келеді. Онтогенездің ерте постнатальді (неонатальді) кезеңінде, эмбриогенз этапында өмірге маңызды құрылымдардың дамуы әлі де аяқталмаған, сондықтан, бұл психотропты препараттардың ұрыққа да, нәрестеге де токсикалық әсерінің күшеюін қамтамасыз етеді.

(задержка развития плода) әкеледі.

дотепин) және төртциклді (мапротилин) антидепрессанттардың қауіпсіздігі анықталған.
Серотониннің кері ұсталуының ингибиторлары да (флуоксетин, пароксетин, сертралин, флувоксамин, циталопрам) даму ақауларының жиілігін жоғарылатпайды. Өздігінен түсік тастау көрсеткішінің жоғарылағаны да маңызды 13,3%.

стастикалық зертеу өткізілген (1996-1997ж, 2002ж).
683 жүкті әйел зерттеуге алынған. 283 әйел алғашқы триместрден бастап, терапевтикалық дозада антидепрессанттар қабылдаған. Ешқандай кемтарлық пен даму ақауы болмаған.
Үшциклді антидепрессанттар немесе флуоксетин қабылдаған әйелдердің балаларының кейінгі кезеңдерінде де анатомиялық даму ақаулары, жүріс-тұрысы мен мінез-құлқында бұзылыстар болмаған.
Бірнеше қайтымды асқынулар туралы обьективті мәліметтер алынған. Перинатальді кезеңдегі тоқтату симптомдарының мынадай формасы түрінде: тітіркенгіш, ұйқы мен тамақтануға байланысты қиындықтар, тырыспалық жағдайлар. Әсіресе, 3 триместрде антидепрессанттарды жоғары дозада қолданған әйелдердің балаларында.

профилактикасында қолданылады.
Зертеу мәліметтері (метанализ) бойынша литий теротогенді әсері жоғары (1994ж). Алғашқы триместрде қолдану (1983ж) ұрықтың даму ақауларына, кемтарлыққа әкелуі мүмкін. Жүрек-тамыр жүйесінің туа пайда болған ақаулары, түрлі жүрек ақаулары жиіленген.
Ұрық интоксикациясын шақыруы мүмкін: гипотония, летаргия, әліз рефлекстер, жүрек аритмиясы және тыныс алу бұзылыстары формасында. Бұл бұзылыстар қайтымды сипатқа ие, ары қарай асқынулар тудырмайды.

әйелдің қан сарысуынан оның концентрациясын әр 4 апта сайын тексеріп тұрылуы қажет (жүктіліктің барлық кезеңінде).
Литийдің дозасы – терапевтикалық терезенің төменгі шекарасына сәйкес болуы тиіс.
Литийді қабылдауды бірден тоқтатпау керек, босанғанға дейін жаймен алғашқы дозадан 60–70% төмендетіп отыру керек.
Алғашқы триместрден бастап қабылдап жүрген жүкті әйелде жиі алынатын қан анализі мен төмен доза қалыпты болуы керек.
2-3 триместрден, перинатальді кезеңнен бастап қабылдау, босанудан кейінгі психоздың даму қаупін төмендетеді.
Литиий қабылдап жүргенде , балаға емшек сүті берілмеуі керек.

кідіруі 0,5-1%. Балалардағы неврологиялық бұзылыстар жайында қаралмаған, бірақ балалардағы бастың орта өлшемдерінің қысқарғаны туралы белгілі болған (1994ж).
Натрий вальпроаты да түрлі аномалиялармен жүреді: өсудің тежелуі, гепатотоксикалық және жатырішілк дистресс көріністері. Даму қаупі жоғарылайды: spina bifida, бас-беттік аномалиялар, аяқ-қол саусақтарының ақаулары, жүрек ақаулары, несеп-жыныс жүйесі. Ағзалардың даму аномалиялары, психоматормалы тежелу, дене салмағының аздығы.

& van de Velde, 1969; Kopelman et al, 1975; Wisner & Perel, 1988).
Типті антипсиотикалық препараттарды қабылдап жүрген әйелдер, атипті түрін қабылдауға ауыстырылса, ұрықтануға қарсы заттар қолдануы тиіс. Бұл жоспарсыз жүктіліктен сақтайды. Атипті түрінде, типті түріндегідей пролактинді жоғарылатып, овуляцияны тоқтата алмайды.

препараттармен бірге беріледі. Бұлардың комбинациясы тератогенділікті жоғарылататыны жайлы хабарлар болған (Wisner & Perel, 1988).
Бета-блокаторлар кемтарлық пен даму ақауларының жиілігін жоғарылатпайды (Rubin, 1981).
Бензодиазепиндер
Бұны қолданатындарда, бірден қабылдауды тоқтатса, тоқтату синдромы дамиды. Алғашқы триместрде қолдану мынадай аномалияларға әкеледі: ауыздың жыртылу көріністері, зәр шығару жолы және ОЖЖ туа пайда болған даму ақаулары, (Altshuler et al, 1996). Wisner и Perel (1988)
Бұл препарттар неонатальді кезеңде нәрестенің интоксикация симптомдарын, тыныс функциясының тежелуін, бұлшықеттік гипотонияны шақырады. Гипотониялық бала болуы мүмкін.

пен психотропты препараттармен емді жалғастырудағы және тоқтатудағы пайда арақатынасын бағалау қажет.
Қауіпсіздігі жайлы мәліметі аз жаңа антипсихотикалық препаттарды, типті антипсихотикалық препарттарға ауыстыру керек.
Психотропты препараттармен сәтті ем алған, бірақ бала көтруде қиындықтар болған әйелдерге біраз уақытқа төмен дозада және пролактин концентрациясын жоғарылатпайтын препарат тағайындау керек.

жоқ, адамдарға теротогенділік қаупі туралы зерттеулер жоқ не жануарларда теротогенділігі анықталған, ал адамдарда жоқ.

Б классы
Жануарларда теротогенділігі анықталған, адамдарға теротогенділік қаупі туралы зерттеулер жоқ не адамдарға да жануарларға да теротогенділік қапі туралы зерттелмеген

В классы
Теротогенділігі дәлелденген. Препаратты тағайындауға байланысты, кейде қауіптілікті күшейтеді.

// Психічне здоров’я. — 2009. — № 2. — С. 108–118.

ПРИМЕНЕНИЕ ПСИХОТРОПНЫХ ПРЕПАРАТОВ ВО ВРЕМЯ БЕРЕМЕННОСТИ - Dora Kohen © 2004 The Royal College of Psychiatrists.

www.womenshealthsection.com Women's Health & Education Center Hospital Campus Medical Building

http://www.materinstvo.ru/art/870 Materinstvo.ru

Психиатрия 2002ж Самохвалов В.П