Слайд 1YİYECEK – İÇECEK HİZMETLERİ YÖNETİMİ
ÖĞR. GÖR. FİLİZ ARSLAN
Слайд 2Ağırlama Endüstrisi
Konaklama İşletmeleri
Eğlence İşletmeleri
Ulaşım İşletmeleri
Yiyecek İçecek İşletmeleri
Otel işletmelerinde oda gelirlerinden
sonra %25-50 arası payla en fazla gelir getiren bölümdür.
Слайд 3
YİYECEK İÇECEK GEREKSİNİMLERİNİ ORTAYA ÇIKARAN FAKTÖRLER
Fiziksel gerekler
Sosyal gruplaşmadan doğan
gerekler
Sağlıktan kaynaklanan gerekler
Sosyal gerekler
Duygusal gerekler
Koşullanmadan doğan gerekler
Kaynaklar
İmaj kaynaklı gerekler
Kolaylık
Farklı Lezzetler
İşçilik
Statü
Kültür Gelenek
vd.
Слайд 4
YİYECEK İÇECEK HİZMETLERİNİ GELİŞTİREN NEDENLER
Boş zaman formundaki değişme
Harcanabilir gelirdeki
artış ve yaşam biçimindeki değişiklikler
İşletme sayısındaki artış
Mönülerdeki gelişmeler
Ticari faaliyetlerin yoğunlaşması
Sosyal aktivitelerin artması
Слайд 5
Yiyecek ve İçecek İşletmelerinin Sınıflandırılması
Слайд 6Hukuki Bakımdan Sınıflandırma
Turizm işletme belgeli Yiyecek İçecek işletmeleri (Turizm Tesisleri Yönetmeliği-2634
)
Lokantalar(1. ve 2. sınıf lokantalar, kafeteryalar, vd)
Belediye belgeli Yiyecek İçecek işletmeleri
Слайд 7Ölçekleri Bakımından Sınıflandırma
Büyük işletmeler
Orta veya Küçük işletmeler
Слайд 8Mülkiyetleri Açısından Sınıflandırma
Sahipliği ve yönetimi “özel” sektörde bulunan işletmeler
Sahipliği ve yönetimi
“kamu” kurumunda bulunan işletmeler
Özel ve kamu sektörlerinin birlikte işlettikleri işletmeler
Слайд 9Amaçları bakımından sınıflandırma
Kar amacı güden işletmeler
Kar amacı gütmeyen işletmeler
Слайд 10Genel kabul gören sınıflandırma
Kurumsal işletmeler
Ticari işletmeler
Слайд 11Kurumsal İşletmeler
Asıl faaliyet alanları ve amaçları farklıdır.
Yiyecek ve içecek işletmeleri destekleyici
hizmet kapsamında sunulur.
Genellikle kar amaçlı değildir.
Yiyecek ve içecek hizmetlerinden yararlanacak olanların sağlıklı beslenmelerinden sorumludurlar.
Слайд 12Kurumsal İşletme Türleri
Endüstriyel işletmeler
Hastaneler
Okullar
Diğerleri (askeriye, hapishane...)
Слайд 13Ticari İşletmeler
Asıl faaliyet alanları yiyecek ve içecek işletmeciliğidir.
Amaçları müşteri tatmininin sağlanması
ve hedeflenen kar marjına ulaşmaktır.
Yapılanma ve mülkiyetlerine göre bağımsız veya zincir işletmeler şeklinde kurulabilirler.
Слайд 14Ticari İşletme Türleri
Kafeler/Snack Barlar (café)
Çabuk yemek restoranlar (fast food)
Alışveriş merkezlerindeki restoranlar
(food halls/courts)
Sıradan restoranlar (casual dining restaurants)
Etnik restoranlar (ethnic restaurants)
Özellikli restoranlar (speciality restaurants)
Ulaşım merkezlerindeki restoranlar
Catering ve Banket Faaliyetleri (functions)
Lüks restoranlar (fine dining rooms)
Слайд 15
Yönetici, Yönetsel Düzeyler, Yönetsel Beceriler
Слайд 16Yönetmek
1) Yasalara, kurallara veya belli şartlara uygun biçimde çalışmayı
sağlamak, idare etmek.
2) Birinin bir konudaki etkinliğine, çalışmasına yön vermek, birini yönlendirmek.
Слайд 17Yönetici
Yönetme gücünü elinde bulunduran kişi, yöneten kişi, idareci.
Başkaları vasıtasıyla işgören kişi.
Profesyonel
yönetici bu işi meslek olarak yapan kişidir.
Girişimcinin yaptığı her işi yaparlar ve bunun karşılığında maaş alırlar.
İşletmenin sahibi haline gelmezler.
Слайд 18Yönetsel Düzeyler
Alt düzey yönetim ve yöneticiler
Orta kademe yönetim ve yöneticiler
Üst kademe
yönetim ve yöneticiler
Слайд 19Yönetim Süreci
Planlama (amaçların ve bu amaçların elde edilmesi için gerekli olan
faaliyetlerin belirlenmesine denir…..)
Örgütleme (örgüt belirlenen amaçları başarmak için iki yada daha fazla kişinin eşgüdümleşmiş biçimde çalıştıkları yapıdır….)
Koordinasyon ve İletişim (işletmenin hedeflerine ulaşmasını sağlamak amacıyla görevlendirmeleri yapmak, insan ve diğer departmanların organizasyonunu yapmak yöneticinin görevidir. Buda koordinasyon gerektirir. Koordinasyon sağlamak için etkin bir iletişime ihtiyaç vardır. Örgüt içerisinde gerek yukarıdan aşağıya, gerekse aşağıdan yukarı etkin bir iletişim kanalı oluşturmak gerekir….)
Görevlendirme…..
Yöneltme ve Etkileme (işletmenin saptanan amaçları doğrultusunda harekete geçirilmesidir…….)
Kontrol ve Değerlendirme
Слайд 20Yönetsel Beceriler
Teknik beceri
İletişim (haberleşme) becerisi
İnsan ilişkileri becerisi
Analitik beceri
Karar verme becerisi
Kavramsal beceri
Слайд 21Yönetsel Sorumluluklar ve İlişkiler
Birincil Gruplar
Konuklar
İşletme sahipleri
Yöneticiler
İkincil Gruplar
Satıcılar/Aracılar
Yerel toplum
Devlet kurumları
Слайд 22
YİYECEK İÇECEK BÖLÜMÜ
VE
ORGANİZASYON YAPISI
Слайд 23 Yiyecek İçecek Bölümü Organizasyon Şeması
Слайд 24Yiyecek içecek organizasyonu ile ilgili uyulması gereken ilkeler
Tüm bölümler yiyecek içecek
müd.veya otel müd. Bağlıdır
Yiyecek içecek bölümünün (satın alam /maliyet, mutfak/servis) birimleri arasında iyi bir işbirliği sağlanmalıdır
Yiyecek içecek bölümü ile otelin diğer bölümleri (önbüro, kathizmteleri,teknik servis) arasında işbirliği olmalı
Слайд 25SERVİS DEPARTMANI İŞ TANIMLARI VE İŞ GEREKLERİ
Слайд 27 Yiyecek İçecek Müdürünün Görevleri
Yiyecek-içecek faaliyetlerinin satılması ve
verimliliğin sağlanması
İşgücü malzeme ve hammaddelerin maliyetlerini kontrol etmek
Diğer bölüm ve departman müdürleriyle iletişim de bulunarak tüm bilgilerden haberdar olmak
Bölüm bütçesinin hazırlanması
Bölüm beklenen gelirin sağlanması
Departman müdürleriyle toplantılar yaparak eksikleri ve hataları belirlemek
Hijyen ve güvenlik standartlarının oluşturulması
Bölüme alınacak personelle ilgili insan kaynaklarıyla irtibat halinde olmak ve personel alımını gerçekleştirmek
Genel müdürün organize ettiği toplantılara katılmak
Maliyet kontrol sisteminin kurulması
Слайд 28Restoran müdürü(maitre d’hotel)
Yemek organizasyon ve servisten sorumlu
Servis noktalarını ve servis çalışanlarını
kontrol etmek
Servis operasyonunu en iyi kaliteye ulaştırmak
Günlük toplantılar yaparak günlük olayları ve değişiklikleri servis personeline duyurmak
Servisin konukları rahatsız etmeden gerçekleşmesini sağlamak
Слайд 29 Kaptan (captain)
Haftalık çalışma çizelgelerini hazırlayıp üstlerine
onaylatmak
Personel, masa ve ekipmanların kontrolü ve düzenin sağlanması
Restoranın düzeni için Maitre d’hotel ile iletişim kurmak
Konuklar yerlerine oturduktan sonra menüleri sunmak
Servisin düzgün ve nazik bir şekilde yapılmasını ve konukların isteklerinin karşılanmasını sağlamak
Eğitim programlarının hazırlanması ve yürütülmesini sağlamak
Слайд 30Garson (Waiter\ress)
Kendi istasyonundaki masaları kontrol etmek
Kuver için gerekli malzemelerim bulundurmak
Rezervasyonlardan
haberdar olup gerekli değişiklikleri yapmak
Servisi düzgün ve standartlara uygun yapmak ve çevre temizliğinin yapılmasını sağlamak
Komileri yönetmek ve onları kontrol etmek, hatalarını düzeltmek.
Servis sonrası kendine ait bölümlerin temizliği
Слайд 31Komi
Menüler ve ilgili ekipmanlar hakkında bilgi sahibi olmak
Garsonlara görevlerinde ve
temizlikte yardımcı olmak
İstasyon ve servantlarda yapılması gereken işleri eksiksiz olarak yerine getirmek ve istenilen stok seviyesini sürekli sağlamak
Kirli servis malzemelerini bulaşık bölümüne taşımak
Konuklara ve diğer çalışanlarla gereksiz konuşmalara girmemek
Yerleri temizlemek ve paspaslamak, mobilyaların tozunu almak vb. temizlik işlerini yerine getirmek
Konukların restoranı terk etmesinden sonra yeniden masa ve malzeme düzenini sağlamak
Bir sonraki servis için yemek salonunu ve ekipmanları hazırlamak
Eğitim seanslarına katılmak ve elinden gelenin en iyisini yapmaya çalışmak
Üstlerinin vereceği diğer görevleri yerine getirmek
Слайд 32Stajyer
Diğer komilerle birlikte servis öncesi ve sonrası çalışmalara katılmak
Servis malzemelerinin temizliğini
ve düzenini sağlamak
İşletmeyi ve çalışma sistemini tanımak
Servis esnasında boşları bulaşık birimine taşımak
Garsonların aldıkları siparişleri mutfağa iletmek ve/veya takip etmek
Ofisi temizlemek ve düzenlemek
Servis ile ilgili bilgi ve becerileri kazanmak
Eğitim çalışmalarına katılmak
Üstlerinin verdiği diğer görevleri yerine getirmek
Слайд 33Diğer servis personeli
Tranşör (trancheur): Fransız restoranlarında veya çok lüks hizmet verilen
restoranlarda bulunabilen bir personeldir. Hiyerarşik olarak kaptan düzeyindedir. Bütün halde konuk masasına gelen et, balık, tavuk ve av hayvanlarını keser, temizler, porsiyonlar. Servisi masanın garsonu yapar. Gösteri ile servis
Someliye (sommelier\wine waiter): Lüks restoran da ve ziyafet salonlarında konuklara içki servisi, özellikle şarap servisi yapmakla görevli servis personelidir. Konuklara içkiler ve özellikle şaraplar hakkında bilgi verir. Giyimleri farklılık gösterir. Boyunlarında bir anahtar ve şarap tası taşırlar. Anahtar şarap mahzenini temsil eder. Küçük tas ise şarap servisinde tadım amacıyla kullanılır.
Kahveci güzeli (coffe girl): Restoran veya lobide kahve arabası ile dolaşarak isteyene kahve pişirip servis yapan bayan personeldir.
Слайд 34 Bar Departmanı Organizasyon Şeması
Слайд 35Bar Müdürü Görevleri
Satılacak olan içkilerin cinslerini formüllerini hazırlamak ve servis şeklini
belirlemek
Bar stoklarını belirlemek ve denetlemek
Bar maliyetini kontrol etmek
Bar personeli çalışmalarını denetlemek
Konuk şikayetleriyle ilgilenmek ve çözüm yollarını aramak
Bar bölümüyle ilgili bütçe hazırlamak
İçki kartlarını hazırlamak
Слайд 36Şef Barmen
Ziyafet emirleri doğrultusunda gerekli içkilerin depodan çekilip hazır hale getirilmesi
İçki
tüketimi hakkında günlük rapor çıkarma
Personelin kurallara uygun temiz ve güvenlik kurallarına uygun çalıştığından emin olmak
Personel alımında müdüre öneride bulunmak
Büyük organizasyonlar için ekstra çalışan bulmak
Barda hangi içkilerin bulunması gerektiğini belirlemek
Слайд 37Barmen
Barın düzenli bir şekilde işlemesini sağlamak
Barın eksiklerini ve stoklarını kontrol
eder
İçki siparişlerini hızlı ve reçetelerine uygun olarak hazırlamak
Bardaki tüm malzemelerin temizliğinden düzeninden özenli bir şekilde kullanılmasından sorumludur.
Слайд 39Şef aşçı
Yiyeceklerin standart olarak hazırlanıp üretimini sağlamak ve mutfağın yönetim
ve organizasyonundan sorumludur.
Gerek olduğunda personel alımını yapmak
Eksik ekipman ve araç-gereç ile malzeme listeleri hazırlamak
Слайд 40Şef Aşçı Yardımcısı
Mutfağın fiziki operasyonundan sorumludur
Tüm mutfak ekibinin çalışma planları
Görev dağılımları
Ziyafet organizasyonlarında mutfağın hazırlığı
Слайд 41KISIM ŞEFLERİ
Şef sosiyer: Tüm et yemeklerinde garnitürlerin hazırlanması,
Balık
şefi: Sıcak balık yemekleri ile bu tür yemeklerin garnitür ve soslarının hazırlanması
Izgara şefi: Rosto etler, ızgara sebzeler,tavada pişirilen etlerin hazırlanması
Слайд 42Sebze Şefi: Tava ve ızgarada pişirme hariç, tüm sebzelerin hazırlanıp, pişirilerek
sunumundan sorumludur.
Çorba Şefi: sıcak çorbalar ile garnitürlerin hazırlanıp pişirilerek sunulmasından sorumludur.
Soğuk Şefi: Tüm et türlerinin kesilip, parçalanıp, kalitesine göre ayrılması görevi gerçekleştirilmektedir.
Слайд 43Ders Kaynakları
Yrd. Doç.Dr. Alptekin Sökmen, Yiyecek İçecek Hizmetleri Yönetimi ve İşletmeciliği,
Detay Yayıncılık, 2008, Ankara
Turizm Sektörü Yiyecek İçecek Bölümü Araştırmaları, Ders Notları ve İnternet Araştırmaları