Жамбыл облысындағы эндемикалық өсімдіктердің биологиялық ерекшеліктерін зерттеу презентация

ормандар алқаптарын құрайды. Республика орман алқаптарының 19 проценті қылқан жапырақтылар, 13 процент жалпақ жапырақтылар, ал 54 проценті сексеуілдердің, ал қалған бұталардың үлесіне тиеді. Республика территориясында мал азығына жарамды 400-ге жуық өсімдік өскен көк майса шалғынды жайылымдықтар мен шабындықтар да баршылық.

Дипломдық жұмыстың өзектілігі.

өсімідіктердің 5600 түрі өсетіндігі белгілі. Оның ішінде 758 түрі қазақ топырағында ғана өсетін эндемик өсімдіктер.

Сонымен қатар өлкемізде сонау ертедегі дәуірлерден бері жойылып кетпей, бізге жеткен, яғни реликті өсімдіктердің көптеген түрлері де өседі.

дәрілік өсімдіктер, халық шаруашылығында маңызы зор бірақ сиреп бара жатқан өсімдіктер саны көп. Олар осы облыстың әр территорияларында түрліше таралған. Соның ішінде басым көпшілігі далалы жермен таулы аймақтарда.

шөлейт және шөл белдемдерiне (аймақтарға) ажыратылады. Орманды далалық аймақ – республика жер аумағының 2,04%-ын алып жатыр, Өскеменнен жоғары Көкшетау мен Петропавл қалаларының маңында орналасқан.

өз құнарлығы жоғалуы, биологиялық жүйесінің тұрақтылығы бұзылуы жол ашады.

түрлерді республика көлемінде кездестіру мүмкін емес. Бұл өсімдіктердің үздіксіз іздестіру ешқандай нәтиже бермеді. Бұл өсімдіктердің көбі «Қызыл кітаптарға» енгізілген

еңбегі бар. Бұл кітабында автор жабайы өсімдіктердің табиғатты, адам өмірінде, шаруашылықта да маңызы зор екендігін баяндайды, олар туралы көпшілікке белгісіз қызықты деректер келтіреді.

далалы жерде сирек кездесетін өсімдіктер

түсетіндігі, ауаның құрғақтығы, қатты буланғыштығы, күн шуағының молдығымен сипатталады.
Облыстың оңтүстік таулы аймағының ауа-райы жұмысақтау келеді, қысы онша қатты емес. Ылғалда біршама жақсы түседі.
Облыстағы ауаның жылдық орташа температурасы 6,5 және 10,5 градус арасында ауытқып тұрады.

Солтүстік және таулы аудандарда 6,5-8 градус

орталық аудандарда 9-10 градус

сұр, бозғылт қоңыр топырақты, солтүс-тігінде құмды құмайтты топырақ қалыптасқан.

жыңғыл, жүзгін, сексеуіл, мойыл, наурызшешек, ақмалық, жантақ.

Қаратау қауы, Қаратау маралтамыры, Қаратау тамағашөбі.

Талас ауданының «Қызыл кітабына» енген өсімдіктер

аумағында жүргізілді.

аумағында жүргізілді.

Берікқара шатқалы (қорықша) – республикалық маңызы бар кешенді мемлекеттік табиғи қорықша, Қаратау тауының Берікқара жотасында орналасқан. Жуалы ормандарын жəне онда таралған жануарлар дүниесін қорғауға бағытталған мемлекеттік Билікөл орманшылығы мекемесінің ауданы 17109 гектар

Populus caspica, Populus berkarensis) талдар тұқымдасының теректер туысына жататын әлемде теңдесі жоқ ерекше жеке түр болып саналады. Дүниежүзінде тек қана еліміздің Жамбыл облысы Жуалы ауданындағы Қаратау тау жотасының орманды — шалғынды-далалық белдеміндегі Берікқара қойнауында ғана өте сирек кездесетін әрі шағын алқапта таралған теректің түрі.Сондықтан да бұл терек түрі берікқара терегі деген атпен ботаника ғылымына енгізілген.

жазды. Берікқара терегі ботаник-ғалым А.Усманованың деректері бойынша (1971) Сырдария Қаратауында да өсетіндігі айтылған. Бұл мәлімет ғылыми тұрғыда толық анықталмаған.

Сүзгі тарақ, Сүттіген, Торғай шөп, Томар дәрі, Тошала, Томаға шөп, Шаптұл қағы, Шерменгүл, Шаптұл гүлі,Уілдірік, Тікенді ұшқат т.б.

Жамбыл облысында сирек кездесетін өсімдіктердің халық шаруашылығындағы маңызы мен емдік қасиеттері

тер тоқтатуға қолданылады.Пайдалану мөлшері 9-15 г. Кермектеу, сор дәмді, жағымды райлы, усыз. Тәтті дәмді, жағымды райлы, усыз. Жемісі мен томар тамыры дәрі болады.

А
В1
РР
Емдік қасиеттері

әлсіз ыстықты қайтарады, қанды күшейтіп, тарамыстарды босатады. Ащылау кермек дәмді, жағымды райлы, үлкен дәретті айдайды, денеге жиналған сулы ісікті қайтарады. Тәтті дәмді, жағымды райлы, усыз. Шикідей пайдаланса қанды күшейтеді, қуырып пайдаланса қан тыяды. Ащы дәмді, жылы райлы, усыз. Желді айдап, қанды күшейтіп, ісікті қайтарады.

ортасынан жарып қарағанда сары түсті, сабағы тік әрі жіңішке жарышақты келеді. Түп жағындағы жапырақтары ұзын, сағақты, жапырақ алақаны тар, ұзын сопақша формалы, жиегі толқындалғанғ сабағында өсетін жапырақиары жіңішке әрі ұзын, сабағы қысқа, жапырақ қынапшасы түтікше тәрізді қабық тектес болады. Үлкен шашақты гүлі шоғырлы, аталығы 6 дана, кішілеу гүлі солғын жасыл түсті болады. Жемісі үш қырлы сопақша келеді.

өседі. Алтай, Тянь-Шань, Күнлүн тауларына таралған. Тамыры дәрі болады. Көктем және күзде қазып алып, шашық тамырын, сабақ қалдықтарын алып тастап, кептіріп, жалпақтап турап сақтайды.

етегінде, аңғарларда, бұталар арасында өседі. Солтүстік Шинжияңның таулы райондарында таралған. Жайлаудың күнгей беттеріндегі жартас астында, қорым жиегінде өседі.

үзіп алып кептіреді.

Жинау және өңдеу әдісі.

заказниктер мен табиғат ескерткіштерін ұйымдастырып, ботаникалық бақтар мен хайуананттар парктерін құру.