- Главная
- Разное
- Дизайн
- Бизнес и предпринимательство
- Аналитика
- Образование
- Развлечения
- Красота и здоровье
- Финансы
- Государство
- Путешествия
- Спорт
- Недвижимость
- Армия
- Графика
- Культурология
- Еда и кулинария
- Лингвистика
- Английский язык
- Астрономия
- Алгебра
- Биология
- География
- Детские презентации
- Информатика
- История
- Литература
- Маркетинг
- Математика
- Медицина
- Менеджмент
- Музыка
- МХК
- Немецкий язык
- ОБЖ
- Обществознание
- Окружающий мир
- Педагогика
- Русский язык
- Технология
- Физика
- Философия
- Химия
- Шаблоны, картинки для презентаций
- Экология
- Экономика
- Юриспруденция
ВНЖ туралы түсінік презентация
Содержание
- 1. ВНЖ туралы түсінік
- 2. Тақырыбы: “ВНЖ туралы түсінік.”
- 3. Нерв жүйесінің жіктелуі Біртұтас нерв жүйесі
- 4. Вегетативтік ( автономдық, вицералдық) нерв жүйесі ішкі
- 5. Мысалы: адам өзінің ішкі ағзаларының қалай жұмыс
- 6. Бірақ, ВНЖ қызметі ми қыртысының
- 7. Ал сомалық нерв жүйесі көлденең жолақты бұлшықеттерді
- 8. ВНЖ адаптациялық – трофикалық қызмет атқарады, яғни
- 9. ВНЖ ---Соматиқалық н.ж. айырмашылығы. 1)
- 10. 4)ВНЖ түйіндер бар, соматиқалықта жоқ 5)ВНЖ мүшелерді
- 11. 7)В.Н.Ж. қозуы жай,
- 12. ВНЖ-сі орталық және шеткі бөлімдерге бөлінеді. Орталық
- 14. 3. Жұлынның 2-4 сегізкөздік сегметтерінде (
- 15. Шеткі бөлімі. 1. Ми мен жұлыннан, бассүйек
- 16. 3. Вегетативтік түйіндерден кететін нервтер мен тармақтар
- 17. ВНЖ ағзалардың қызметін күшейтеді немесе әлсіретеді. Бір
- 18. В.Н.Ж. СИМПАТИКАЛЫҚ ПАРАСИМПАТИКАЛЫҚ
- 19. Симпатикалық нервтер – көз қарашығын кеңейтеді, тамырларды
- 20. ВНЖ-ң симпатикалық бөлігі. Орталық бөлігі: жұлынның С
- 22. 3. Іш қуысы мен жамбас астауындағы
- 23. ВНЖ-ң парасимпатикалық бөлігі. Орталық бөлігі: III,
- 25. 2. Бассүйектік вегетативтік түйіндер мен интрамуральды түйіндер 3. Ағзаларда аяқталатын түйіннен кейінгі парасимпатикалық талшықтар.
- 26. ВНЖ-сінің рефлекстік доғасы. Сезімтал нейрон (
- 27. Орталық өсіндісі( аксоны ) жұлын нервтерінің артқы
- 28. Бұлардың бірінші нейронының денесі ( қарапайым вегетативтік
- 29. Бірінші эфферентті нейронның аксоны ОНЖ-нен шетке шығады
- 30. Екінші эфференті нейрондар: симпатикалық сабаудың түйіндерінде (
- 31. Бұл нейрондардың аксондары ( түйіннен кейінгі талшықтар-миелиндік
- 32. Симпатикалық нервтер
- 33. Назарыңызға рахмет!
Тақырыбы: “ВНЖ туралы түсінік.”
Слайд 3Нерв жүйесінің жіктелуі
Біртұтас нерв жүйесі
(анатомиялық- қызметтік ұстаным)
Сомалық Вегетативтік
(анималдық, жануартекті) ( висцералды, автономды,
өсімдіктекті)
Симпатикалық Парасимпатикалық
Кимыл-тірек
апп.
жүрек, ішкі ағзалар
Слайд 4Вегетативтік ( автономдық, вицералдық) нерв жүйесі ішкі ағзаларды, бездерді, тамырларды, жүректі
және құрамында бірыңғай салалы бұлшықеттері бар басқа да ағзалар нервтендіретін нерв жүйесінің бір бөлігі.
Қарапайым тілде айтсақ: ВНЖ біздің сана-сезімімізге бағынбайтын ағзаларды нервтендіреді.
Қарапайым тілде айтсақ: ВНЖ біздің сана-сезімімізге бағынбайтын ағзаларды нервтендіреді.
Слайд 5Мысалы: адам өзінің ішкі ағзаларының қалай жұмыс істеп жатқанын бақылай алмайды.
Асқорыту жүйесінде тағамдар түрлі ферменттердің әсерінен ыдырап, қанға сіңіріліп жатады, осы сияқты әр ағзада тән үрдістерде жүріп жатады.
Слайд 6 Бірақ, ВНЖ қызметі ми қыртысының бақылауында болады. Оған дәлел:
адамның көніл-күйі өзгергенде – жүрек соғысы жиілеп, күшейеді( тахикардия) ; беті қызарады немесе бозарады; асқа тәбеті соқпайды; жалпы ішкі ағзаларының қызметі өзгереді және т.б. үрдістер пайда болады.
Слайд 7Ал сомалық нерв жүйесі көлденең жолақты бұлшықеттерді ( қанқа бұлшықеттері мен
кейбір ішкі ағзалардың құрамындағы бұлшықеттер) және сезім ағзаларын нервтендіреді. Яғни, біздің санамызға бағынатын ағзаларды нервтендіреді.
Мысалы: сіздер қазір өздеріңіз тындап отырған осы дәрісті қол бұлшықеттеріңіздің қызметі арқылы дәптерлеріңізге жазып отырсыз.
Мысалы: сіздер қазір өздеріңіз тындап отырған осы дәрісті қол бұлшықеттеріңіздің қызметі арқылы дәптерлеріңізге жазып отырсыз.
Слайд 8ВНЖ адаптациялық – трофикалық қызмет атқарады, яғни ішкі ортасының тұрақтылығын қамтамасыз
етіп отырады ( гомеостаз ).
Слайд 9 ВНЖ ---Соматиқалық н.ж. айырмашылығы.
1) ВНЖ-ішкі ағзаларды;
сомалық-жолақты көлденең бұлшықеттерді нервтендіреді
2) ВНЖ нерв талшықтарының жуандығы 7 микрон , сомалық- 14 микрон
3)ВНЖ нерв талшықтарының импульстіқ жылдамдығы 1-3 м\сек, сомалық - 100м\сек
2) ВНЖ нерв талшықтарының жуандығы 7 микрон , сомалық- 14 микрон
3)ВНЖ нерв талшықтарының импульстіқ жылдамдығы 1-3 м\сек, сомалық - 100м\сек
Слайд 104)ВНЖ түйіндер бар, соматиқалықта жоқ
5)ВНЖ мүшелерді сегментті бағытта нервтендірілмеген, соматиқалық- н.жүйесі
мүшелерді сегменттіқ бағытта нервтендіреді.
6)ВНЖ өрімдері мүшелердің сыртында немесе қабырғалардың аралығында орналаскан, соматиқалық н. жүйесінде бұлшықеттердің аралығында өрімдер қүрайды ( мойын, иық, бел, сеғізкөз).
6)ВНЖ өрімдері мүшелердің сыртында немесе қабырғалардың аралығында орналаскан, соматиқалық н. жүйесінде бұлшықеттердің аралығында өрімдер қүрайды ( мойын, иық, бел, сеғізкөз).
Слайд 117)В.Н.Ж. қозуы жай, соматиқалық тез.
8)В.Н.Ж. көптеген нервтерде
миелин қабығы болмайды; соматиқалық н.ж. миелин қабығы бар.
9) ВНЖ рефлекстіқ доға 2-нейрондық
соматиқалық н.ж. -3 нейрондық
9) ВНЖ рефлекстіқ доға 2-нейрондық
соматиқалық н.ж. -3 нейрондық
Слайд 12ВНЖ-сі орталық және шеткі бөлімдерге бөлінеді.
Орталық бөлімі:
1. Вегетативтік нерв жүйесінің симпатикалық
және парасимпатикалық бөліктерінің қызметтерін үйлестіретін орталықтар: үлкен ми сыңарының қыртысы, таламусасты( гипоталамус), торлы түзіліс, мишық, көпкерме (лимбикалық) аймақ.
2. Ми сабауында жататын бассүйек нервтерінің III, YII, IX, X-шы жұптарының парасимпатикалық ядролары.
2. Ми сабауында жататын бассүйек нервтерінің III, YII, IX, X-шы жұптарының парасимпатикалық ядролары.
Слайд 14 3. Жұлынның 2-4 сегізкөздік сегметтерінде ( SII-SIV) орналасқан парасимпатикалық ядролар.
4.
Жұлынның VIII-ші мойындық, барлық кеуделік және I-II белдік сегменттеріндегі-латеральды аралық заттекте ( substantia intermedia lateralis) орналасқан симпатикалық ядролар.
Слайд 15Шеткі бөлімі.
1. Ми мен жұлыннан, бассүйек және жұлын нервтерінің құрамында шығатын
вегетативтік нервтер ( түйінге дейінгі талшықтар).
2. Вегетативтік түйіндер: симпатикалық-симпатикалық сабаудың түйіндері, вегетативтік өрімнің түйіндері ( құрсақ, жоғарғы шажырқайлық түйіндер,т.б.); парасимпатикалық- интрамуральды ( ағзалар қабырғаларының ішіндегі) және баста орналаскан түйіндер.
2. Вегетативтік түйіндер: симпатикалық-симпатикалық сабаудың түйіндері, вегетативтік өрімнің түйіндері ( құрсақ, жоғарғы шажырқайлық түйіндер,т.б.); парасимпатикалық- интрамуральды ( ағзалар қабырғаларының ішіндегі) және баста орналаскан түйіндер.
Слайд 163. Вегетативтік түйіндерден кететін нервтер мен тармақтар ( түйіннен кейінгі талшықтар
).
4. Вегетативтік өрімдер
5. Вегетативтік нервтердің шеттері ( ұштары ).
4. Вегетативтік өрімдер
5. Вегетативтік нервтердің шеттері ( ұштары ).
Слайд 17ВНЖ ағзалардың қызметін күшейтеді немесе әлсіретеді. Бір нерв талшығы бір бағытта
ғана әрекет етеді, сондықтан бір мезгілде қызметті әрі көтеріп, әрі төмен түсіре алмайды, осыған сәйкес ВНЖ-сі симпатикалық ( pars sympathica ) және парасимпатикалық ( pars parasympathica ) деп, екі бөлікке бөлінеді.
Слайд 18В.Н.Ж.
СИМПАТИКАЛЫҚ ПАРАСИМПАТИКАЛЫҚ
орталық шеткі
орталық шеткі
жұлын. нервтер III, VII, IX, X
VIII-C түйіндер бас.вегет.ядролар,
T-1-12 тармақтар сегіз.II III IV cегм.ядр.
L-1-2 симпатик.сабау
вегет. түйіндер
вегет. нерв-дің шеттері
вегет. өрімдер
жұлын. нервтер III, VII, IX, X
VIII-C түйіндер бас.вегет.ядролар,
T-1-12 тармақтар сегіз.II III IV cегм.ядр.
L-1-2 симпатик.сабау
вегет. түйіндер
вегет. нерв-дің шеттері
вегет. өрімдер
Слайд 19Симпатикалық нервтер – көз қарашығын кеңейтеді, тамырларды тарылтады, жүрек соғуын жиелетеді.
Парасимпатикалық
нервтер- көз қарашығын тарылтады, тамырларды кеңейтеді, жүрек соғысын баяулатады.
Слайд 20ВНЖ-ң симпатикалық бөлігі.
Орталық бөлігі: жұлынның С VIII-ден-Th-12-LII-III сегментерінде, бүйір мүйізінде ,латералды
аралық заттекте( ядроларда) орналасады.
Шеткі бөлігіне:
1. Жұлыннан шығып симпатикалық түйіндерге келетін нервтер.
2. Оң және сол симпатикалық сабаулар ( омыртқа жанындағы түйіндер ).
Шеткі бөлігіне:
1. Жұлыннан шығып симпатикалық түйіндерге келетін нервтер.
2. Оң және сол симпатикалық сабаулар ( омыртқа жанындағы түйіндер ).
Слайд 22 3. Іш қуысы мен жамбас астауындағы өрімдердің түйіндері ( омыртқа
алдындағы түйіндер ).
4. Сомалық нервтердің құрамындағы (жұлын нервтерінің т.б.) симпатикалық талшықтар.
5. Тамыр жағындағы және ағзалық симпатикалық өрімдер.
Назар аударатын жағдай: симпатикалық нервтердің жүру жолын жақсы түсіну үшін тамырлардың жүру жолын жақсы түсіну қажет.
4. Сомалық нервтердің құрамындағы (жұлын нервтерінің т.б.) симпатикалық талшықтар.
5. Тамыр жағындағы және ағзалық симпатикалық өрімдер.
Назар аударатын жағдай: симпатикалық нервтердің жүру жолын жақсы түсіну үшін тамырлардың жүру жолын жақсы түсіну қажет.
Слайд 23ВНЖ-ң парасимпатикалық бөлігі.
Орталық бөлігі: III, VII, IX және Х бассүйек
нервтерінің парасимпатикалық ядролары мен жұлынның парасимпатикалық сеғізкөздік ядролары.( S2- S4 ).
Шеткі бөлігі:
1) III,VII,IХ,Х бассүйек нервтері мен сегізкөздік жұлын нервтерінің құрамында өтетін түйінге дейінгі парасимпатикалық талшықтар.
Шеткі бөлігі:
1) III,VII,IХ,Х бассүйек нервтері мен сегізкөздік жұлын нервтерінің құрамында өтетін түйінге дейінгі парасимпатикалық талшықтар.
Слайд 252. Бассүйектік вегетативтік түйіндер мен интрамуральды түйіндер
3. Ағзаларда аяқталатын түйіннен кейінгі
парасимпатикалық талшықтар.
Слайд 26ВНЖ-сінің рефлекстік доғасы.
Сезімтал нейрон ( бірінші нейрон ) жұлын түйіндерінде немесе
бассүйек нервтерінің түйіндерінде орналаскан. Оның шеткі өсіндісі ( дендрит )-сезімтал шеті-рецепторлар арқылы ағзалардан басталады.
Слайд 27Орталық өсіндісі( аксоны ) жұлын нервтерінің артқы түбіршіктерінің немесе бассүйек нервтерінің
сезімтал түбіршіктерінің (V, VII, IX, X жұптар) құрамында жұлын немесе мидің вегетативтік ядроларына келеді. Вегетативтік рефлекстік доғаның эфферентті жолы екі нейроннан түзілген.
Слайд 28Бұлардың бірінші нейронының денесі ( қарапайым вегетативтік рефлекстік доғада – 2-ші
нейрон ) ОНЖ-нің вегетативтік ядроларында ( жұлынның латеральды аралық ядролары мен сегізкөздік парасимпатикалық ядролары; III жұп бассүйек нервінің қосымша ядросы, VII жұптың – жоғары сілекей бөлетін ядросы, IX жұптың төменгі сілекей бөлетін ядросы, X жұптың – дорсалды ядросы ) орналаскан
Слайд 29Бірінші эфферентті нейронның аксоны ОНЖ-нен шетке шығады да, екінші эфферентті (
рефлекстік доғадағы үшінші нейрон ) нейронға келеді ( түйінге дейінгі талшықтар ) –миелиндік қабығы бар.
Слайд 30Екінші эфференті нейрондар: симпатикалық сабаудың түйіндерінде ( омыртқа жанындағы, паравертебралды түйіндер
) немесе вегетативтік өрімнің түйіндерінде ( олар симпатикалық бөлікке жатады-құрсақ түйіні және т.б.) немесе парасимпатикалық бөлікке жататын интрамуральды және бассүйектегі-кірпіктік, құлақ, қанат-тандай, төменгі жақсүйекасты, тіласты түйіндерінде жатады.
Слайд 31Бұл нейрондардың аксондары ( түйіннен кейінгі талшықтар-миелиндік қабығы жоқ ) ішкі
ағзаларда, жүрек бұлшықетінде, бездерде және тамырларда аяқталады.
Слайд 32Симпатикалық нервтер Парасимпатикалық
нервтер
-көз қарашығын кенейтеді -көз қарашығын тарылтады
-тамырларды тарылтады -тамырларды кенейтеді
-жүрек соғуын жиелетеді -жүрек сөғысын баяулатады
-бронхтарді қенейтеді -бронхтарді тарылтады
-қысқыштарды кысады -қысқыштарды босатады
-көз қарашығын кенейтеді -көз қарашығын тарылтады
-тамырларды тарылтады -тамырларды кенейтеді
-жүрек соғуын жиелетеді -жүрек сөғысын баяулатады
-бронхтарді қенейтеді -бронхтарді тарылтады
-қысқыштарды кысады -қысқыштарды босатады
