Вирустардың таксономиясы презентация

құрылымы және суббірліктерінің саны
Зақымдау түрлері
Иммунологиялық сипаттама
Екі классификацияны ажыратады:
-Иерархиялық
-Балтиморлық

классификациясын құрастырған: Тип (типі) Класс (класс) Порядок (қатар) Семейство (түқымдас) Подсемейство (түқымдас тармағы) Род (туыс) Вид (түр) Подвид (түр тармағы)

классификацияның негізі – вирустар жалпы қасиеттер бойынша топталанады. 4 негізгі сипаттама қолданады: - нуклеин қышқылының түрі – ДНҚ немесе РНҚ - капсид симметриясы -суперкапсидтің бар немесе жоқ болуы -вирионнің және и капсидтың мөлшері Қазіргі кезде осы классификация тұқымдас деңгейінен және төмен өзекті. Тұқымдасқа вирустар белок реттілік және нуклеин қышқылдарының эволюциялық жайы бойынша біріктірілген. Барлық тұқымдастарда –viridae жұрнағы бар, ал туыстарда –virus жұрнағы.

қағида бойынша вирустар 7 күрделі топқа бөлінген. Вирус тек қана +иРНҚ (ақпараттық РНҚ) синтездейді (вириондарының құрастыру және өз белоктарының синтезі үшін). Классификацияны Дэвидом Балтимор ұсынды.

ядрода өтеді (папова-, адено-, герпесвирустар). Осы вирустардың репликациясы клеткалық факторларға байланысты. 1б). Репликация в цитоплазме өтеді (поксвирустар). Транскрипцияға және репликацияға қажетті факто­рлар вирусты геномы кодтайды. Репликация клеткалық факторларға тәуелсіз.

(-) ДНҚ тізбектер қалаптасады, олар (+) ДНҚ матрица негізінде қолданады. III Класс : Екі бұрамалы РНҚ (реовирустар). Осы вирустардың геномдары сегментке бөлінген. Әрбір сегмент бөлек транскрипцияланады және жеке моноцистронды мРНҚ өндіреді.

коронавирустар). IVa). Полицистронды мРНҚ вирустар (полно-, калици-, флавивирустар). Геномды РНҚ инфекциядан кейін трансляцияланады, полипротеин құралады. Бұл полипротеин функционалды вирусты белоктарға кесіп өтеді. IVб). Вирустардың кешенді трансляциясы бар (тога-, коронавирустар). Геном екі кезеңде трансляцияланады. Бірінші этапта ерте белоктар пайда болады. Олар кешкі белоктардың трансляциясын және вирусты геномның кейінгі репликациясын қамтамасыз етеді.

Геномдары сегменттерге бөлінген (ортомиксо-, арена-, буньавирустар). Бірінші кезеңде РНҚ-полимераза арқылы геномды (-)РНК транскрипцияланады. Моноцистронды мРНҚ пайда болады. Олар геномды (-)РНК репликациясына және вирусты белоктарының трансляциясына матрица қызметін етеді. Vб). Геномдары сегменттерге бөлінген емес (парамиксовирустар). Геномды (-)РНК вирионды РНҚ-РНҚ-полимераза арқылы транскрипцияланады. Образуются Моноцистронды мРНҚ п.б. Вирусты белоктар трансляцияланады, соның ішінде вирусты транскриптаза, ол геномды (-) РНК репликациясын қамтамасыз етеді.

. Осы класста диплоидты (+)РНҚ-геномы бар, бірақ ол мРНҚ ретінде қызмет етпейді, ДНҚ-полимераза арқылы комплементарлы ДНҚ-ға матрица болып келеді. Құрылған ДНҚ-провирус клеткалық геномына интеграцияланады кейін моноцистронды вирусты мРНҚ түрінде таралады.

ковалентті тұйық сақиналы молекулаға салынады. Салынған геномды ДНҚ-да (+)РНҚ синтезделеді, ол (-)-жібі ДНҚ жасалуына және кері транскрипцияға матрица болып келеді. (+)РНҚ деградациясынан кейін (-)РНҚ-да комплементарлы (+)ДНҚ синтезделеді, бірақ ол соңға дейін салынбайды, гепадновирустардың ерекше (үзілмелі) геномын қалыптастырады. ДНҚ-геномын репликациясы үшін оның клеткалық ДНҚ-ға интеграциясы қажет емес.

және формалары); 2. Вирусты геномының стратегиясы; 3.Вирионның мөлшері және морфологиясы, симметрияның типі, капсомерлердің саны; 4.Физико-химиялық қасиеттер (температураға, май еріткіштерге және т.б. төзімділігі, рН.) 5.Липопротеидты қабығының болуы; 6.Антигенді қасиеттер; 7.Патогенділігі, оның ішінде жасушаішілік қоспалардың және клеткалық цитопатикалық өзгерістер; 8.Сезгіш қожайындардың өрісі; 9.Таралу жолдары; 10. Географиялық таралуы және т.б.

РОД (Туыс) 233 ВИД (Түр) 1550 Түрдің ішінде келесі деңгейлері болуы мүмкін уровни: СЕРОТИП ВАРИАНТ ШТАММ ИЗОЛЯТ Вироидтар вирустарға арналған ережелер бойынша классификацияланады. Рекомбинантты вирустар түрлер немесе түр тармақтар ретінде классификацияланады. Вирустар-сателлиттер және приондар вирустар сияқты классификацияланбайды, оларда жеке классификациясы бар.

экологиялық қуысты (ниша) алады. «Политетикалық класс» - бұл классты вирустар құрастырады, оларда бірнеше қатар біркелкі белгілері болады, бірақ жалпы біріңғай белгісі болмайды. Бұл түрдің түрленгіштігін (вариабельность, изменчивость) анықтайды. «Реплицирленген сызық» - шығу тегі бірдей вирустар құрастырады. «Экологиялық қуыс (ниша)» - вирустардың биотикалық сипаттамалардың жиынтығы: сезгіш қожайындарының спектрі, тропизм, вируленттілігі, патогенез, қожайынның жауабы, жұқтырушы, тұратын ортасы және т.б.

цитопатикалық өзгерістер; Сезгіш қожайындардың өрісі; Таралу жолдары; Географиялық таралуы

орның атауы+ аурудың атауы+вирус); б. ШОШҚАЛАРДЫҢ ГЕРПЕСЫ ( немесе ПСЕВДОҚҰТЫРУ ВИРУСЫ, немесе АУЭСКИ АУРУДЫҢ ВИРУСЫ) (жануарлардың түрі+аурудың атауы немесе аурудың атауы+ вирус немесе автордың тегі+вирус)

Вирионның мөлшері және морфологиясы, симметрияның типі, капсомерлердің саны; 2. Липопротеидты қабығының болуы; 3. Физико-химиялық қасиеттер ((температураға, май еріткіштерге және т.б. төзімділігі, рН.) Туысының номенклатурасы: Туысының жалғауы–virus. Мысалы: Mastadenovirus туысы, Aviadenovirus туысы

1. НҚ типі (ДНҚ немесе РНҚ) және оның құрылымы – тізбектерінің саны: бір бұрамалы және екі бұрамалы; - тізбектерінің формасы: сызық немесе сақиналы; үздіксіз немесе сегменттелген; 2. Вирусты геномының стратегиясы (Балтимор классификация бойынша репродукцияның тәсілі) Тұқымдас номенклатурасы: Тұқымдас жалғауы–viridae. Мысалы: Adenoviridae тұқымдасы, Herpesviridae тұқымдасы

қасиеттерін негізгі деп санайды. Олар ДНҚ немесе РНҚ болуын, нуклеокапсид симметриясын, пеплостын болуы (капсидтің ерекше қабығы), нуклеокапсидтің диаметры (бұрамалы вириондарда), число граней и капсомерлердің және қырының саны ( куб вириондарда) ескереді. 

маңызды белгілер бойынша біріктіреді (химиялық жақындығы, морфология ұқсастығы, табиғаттағы циркуляция тәсілдері және даму кезеңдері).

шешек вирусы - Poxvirus). Кейбір көпшілік мақұлдаған атаулар сақталған, бірақ олар бинарлы номенклатураға сәйкес келмейді.

Е/Е, S/0. R/1 – РНҚ –вирус (R), бір тізбекті (1); 2/5 -молекулярлық масса (миллион) және бөлшектегі РНҚ %; Е/Е - бөлшектің формасы созылған, ұштары дөңгелек емес, нуклеокапсидтің ұқсас формасы; S/0 вирус өсімдіктерді зақымдайды(S) және жұқтырушысы жоқ (0).