жалпы анатомиясы
Дәріс оқушы:
медицина ғылымдарының кандидаты, доцент Жаналиева Марина Кубеновна
Мамандық : Жалпы медицина
Пән : Анатомия-1
Курс: 1
Уақыт саны: 1
- Главная
- Разное
- Дизайн
- Бизнес и предпринимательство
- Аналитика
- Образование
- Развлечения
- Красота и здоровье
- Финансы
- Государство
- Путешествия
- Спорт
- Недвижимость
- Армия
- Графика
- Культурология
- Еда и кулинария
- Лингвистика
- Английский язык
- Астрономия
- Алгебра
- Биология
- География
- Детские презентации
- Информатика
- История
- Литература
- Маркетинг
- Математика
- Медицина
- Менеджмент
- Музыка
- МХК
- Немецкий язык
- ОБЖ
- Обществознание
- Окружающий мир
- Педагогика
- Русский язык
- Технология
- Физика
- Философия
- Химия
- Шаблоны, картинки для презентаций
- Экология
- Экономика
- Юриспруденция
Спланхнология бойынша түсінік. Ас қорыту, тыныс алу жүйе ағзаларының жалпы анатомиясы презентация
Содержание
- 1. Спланхнология бойынша түсінік. Ас қорыту, тыныс алу жүйе ағзаларының жалпы анатомиясы
- 2. Мақсаты: Ас қорыту , тыныс алу жүйесі ағзаларының құрылысын олардың атқаратын жұмыстары негізінде көрсету
- 3. Адам организмінің негізінің қалануы, дамуы, өсуі
- 4. Ас қорыту жүйесінің қызметтері: Астың механикалық қорытылуы
- 5. Ас қорыту жүйесі екі бөлікке бөлінеді:
- 6. Ас қорыту трактысының ұзындығы 8-10 м.
- 7. 5. Жіңішке ішек – intestinum
- 8. Ас қорыту бездері:
- 9. Ас қорыту трактысы немесе жолы және ас қорыту бездері
- 10. Ас қорыту жолының жалпы құрылыс
- 11. Сілемейлі және сілекей бездері
- 12. Бадамшалар (tonsilla): Лимфоэпителиалді немесе Пирогов – Вальдейер
- 13. Тіл және таңдай бадамшалары
- 14. Бадамшалардың қабынуы - тонзиллит
- 15. АСҚАЗАННЫҢ ҚЫЗМЕТІ, ҚЫЗМЕТІНЕ БАЙЛАНЫСТЫ ҚҰРЫЛЫС ЕРЕКШЕЛІКТЕРІ ЖӘНЕ ТОПОГРАФИЯСЫ (VENTRICULUS, GASTER – ГАСТРИТ)
- 16. Асқазанның қызметі: Тамақты механикалық қорытудың жалғасы Тамақты
- 17. Асқазан бездері секреттерінің бөлінетін аймағының схемасы
- 18. Сіңіру, қорғау және эндокриндік қызметі
- 19. Қорытылған асты жіңішке ішекке өткізу (асқазанда
- 20. ЖІҢІШКЕ ІШЕКТІҢ ҚЫЗМЕТІ, ҚЫЗМЕТІНЕ БАЙЛАНЫСТЫ
- 21. ЖІҢІШКЕ ІШЕК 3 БӨЛІКТЕН ТҰРАДЫ:
- 23. ЖІҢІШКЕ ІШЕКТІҢ ҚЫЗМЕТІ: Ақырғы химиялық қорыту Сіңіру
- 24. Ақырғы химиялық қорыту: Ішек сөлі (тәулігіне 1,5-2
- 25. Сіңіру қызметі – бүрлер (villi intestinales), қатпарлар (plicae circularis)
- 26. Қорғау қызметі: Жекешеленген лимфоидтық туйіншелер-Noduli lympatici
- 27. Эндокриндік қызметі: диффуздық эндокрин жүйесіне
- 28. DUODENUM БӨЛІКТЕРІ
- 29. Он екі елі ішек скелетотопиясы
- 30. Жіңішке ішектің қанмен жабдықталуы
- 31. Жуан ішек – intestinum crassum (colon):
- 32. Жуан ішек қызметі: Суды сіңіру; Қорытылмаған және
- 33. Фунционалдық қысқыштары болады (тірі адамда, рентгенография):
- 34. Тоқ ішектің жіңішке ішектен айырмашылығы: таспалар, қампаймалар, майлы өсінділер, жуан. Соқыр ішек құрт тәрізді өсіндімен.
- 35. Құрт тәрізді өсіндінің соқыр ішекке жалғасқан жері
- 36. Тік ішек
- 37. БАУЫРДЫҢ ҚЫЗМЕТІ, ҚЫЗМЕТІНЕ БАЙЛАНЫСТЫ ҚҰРЫЛЫС ЕРЕКШЕЛІКТЕРІ ЖӘНЕ ТОПОГРАФИЯСЫ
- 38. Бауырдың қызметі Өт түзіледі (гепатоциттер) Ас қорыту
- 40. Бауыр сегменттері (М.Михалин бойынша): А-диафрагмалық беті; Б –висцералық беті.
- 41. Бауыр бөлікшесі: гепатоциттерден, куперов клеткаларынан, капиллярлардан, өт
- 42. Өтті шығарушы жолдар: 1. Бөлікше аралық
- 43. Өтқуықтағы тастың түзілуі
- 44. Қақпа вена жүйесі (улы заттарды нейтралдау)
- 45. ҰЙҚЫБЕЗДІҢ ҚЫЗМЕТІ, ҚЫЗМЕТІНЕ БАЙЛАНЫСТЫ ҚҰРЫЛЫС ЕРЕКШЕЛІКТЕРІ ЖӘНЕ ТОПОГРАФИЯСЫ А) ЭКЗОКРИНДІК БЕЗ Б) ЭНДОКРИНДІК БЕЗ
- 46. Ұйқыбез
- 47. Ұйқыбездің құрылыс ерекшеліктері
- 48. Тыныс алу жүйесі Тыныс алу жүйесі –
- 49. Тыныс алу жүйесі тыныс алу жолдарынан және
- 50. Мұрын қуысы- cavum nasi Мұрын қуысының әрбір
- 52. Көмей Көмей ,larynx , мойының алдыңғыаймағының ортанғы
- 53. Кеңірдек Қызметі : ауаны көмейден бронхыларға өткізу,
- 54. Өкпе Тыныс алу жүйесінің негізгі мүшесі болып
- 55. Оң өкпенің сол өкпеден айырмашылығы:
- 56. Өкпенің қызметтері: Газ алмасу Секреторлық Қорғаныш
Мақсаты: Ас қорыту , тыныс алу жүйесі ағзаларының құрылысын олардың атқаратын жұмыстары негізінде көрсету
Слайд 1Операциялық хирургия мен адам анатомиясы кафедрасы
Дәріс тақырыбы:
Спланхнология бойынша түсінік .
Ас
қорыту, тыныс алу жүйе ағзаларының
жалпы анатомиясы
Дәріс оқушы:
медицина ғылымдарының кандидаты, доцент Жаналиева Марина Кубеновна
жалпы анатомиясы
Дәріс оқушы:
медицина ғылымдарының кандидаты, доцент Жаналиева Марина Кубеновна
Слайд 2Мақсаты:
Ас қорыту , тыныс алу жүйесі ағзаларының құрылысын олардың атқаратын жұмыстары
негізінде көрсету
Слайд 3
Адам организмінің негізінің қалануы, дамуы, өсуі және қалыпты жұмыс атқаруы қоректік
заттардың организмде жеткілікті болуына тікелей байланысты.
Қоректік заттар – белок, май, көмірсутегі, тұз, су, витаминдер, микроэлементтер (калий, кальций, темір, хром т.б.) – ас қорыту ағзаларында тамақты механикалық және химиялық қорыту арқылы түзіледі және қан мен лимфаға сіңіріледі.
Қоректік заттар – белок, май, көмірсутегі, тұз, су, витаминдер, микроэлементтер (калий, кальций, темір, хром т.б.) – ас қорыту ағзаларында тамақты механикалық және химиялық қорыту арқылы түзіледі және қан мен лимфаға сіңіріледі.
Слайд 4Ас қорыту жүйесінің қызметтері:
Астың механикалық қорытылуы
Астың химиялық қорытылуы
Қөректік заттардың сіңірілуі
Қорытылмаған қалдықтардың
үлкен дәрет (нәжіс) түрінде шығарылуы.
Қорғау (генетикалық бөгде заттарды жою)
Зат алмасу, гомеостаз, температураны реттеу және эндокриндік қызмет атқарады
Қорғау (генетикалық бөгде заттарды жою)
Зат алмасу, гомеостаз, температураны реттеу және эндокриндік қызмет атқарады
Слайд 5
Ас қорыту жүйесі екі бөлікке бөлінеді:
1) Ас қорыту трактысы
немесе жолы
2) Ас қорыту бездері
2) Ас қорыту бездері
Слайд 6Ас қорыту трактысының ұзындығы 8-10 м.
Бөліктері:
1. Ауыз қуысы – cavitas oris (stoma)
2. Жұтқыншақ - pharynx
3. Өңеш - oesophagus
4. Асқазан – ventriculus, gaster
1. Ауыз қуысы – cavitas oris (stoma)
2. Жұтқыншақ - pharynx
3. Өңеш - oesophagus
4. Асқазан – ventriculus, gaster
Слайд 7
5. Жіңішке ішек – intestinum tenue (enteron):
12-елі ішек – duodenum,
Ашішек
- jejunum
Мықынішек – ileum
6. Жуан ішек – intestinum crassum (colon):
Соқыр ішек - caecum, құрт тәрізді өсіндісімен
Өрлемелі жиекті – colon ascendens,
Көлденең жиекті – colon transversum,
Төмендемелі жиекті – colon descendens,
Сигма тәрізді жиекті - colon sigmoideum
Тік ішек – rectum.
Мықынішек – ileum
6. Жуан ішек – intestinum crassum (colon):
Соқыр ішек - caecum, құрт тәрізді өсіндісімен
Өрлемелі жиекті – colon ascendens,
Көлденең жиекті – colon transversum,
Төмендемелі жиекті – colon descendens,
Сигма тәрізді жиекті - colon sigmoideum
Тік ішек – rectum.
Слайд 8
Ас қорыту бездері:
1. Сілемейлі бездер – ас қорыту
жолының сілемейлік қабығында орналасатын ұсақ бездер
2. Сілекей бездері:
Құлақ маңы – glandula parotidea
Жақасты – glandula submandibularis
Тіласты – glandula sublingualis)
3. Бауыр - hepar
4. Ұйқы безі- pancreas
2. Сілекей бездері:
Құлақ маңы – glandula parotidea
Жақасты – glandula submandibularis
Тіласты – glandula sublingualis)
3. Бауыр - hepar
4. Ұйқы безі- pancreas
Слайд 10
Ас қорыту жолының жалпы құрылыс ерекшеліктері.
Қабырғасы үш қабықтан тұрады:
Ішкі –
сілемейлі және сілемейлікасты қабығы;
Ортаңғы - бұлшықет қабығы;
Сыртқы – сірнелі қабық немесе адвентиция.
Ортаңғы - бұлшықет қабығы;
Сыртқы – сірнелі қабық немесе адвентиция.
Слайд 12Бадамшалар (tonsilla): Лимфоэпителиалді немесе Пирогов – Вальдейер сақинасы)
Таңдай (жұп) –tonsilla palatina
Түтік
(жұп) –tonsilla tubaria
Тіл (тақ) – tonsilla lingualis
Жұтқыншақ – tonsilla pharyngealis
Академик В.В.Куприянов бадамшаларды «№ 1 санитарлық пост» деп атаған.
Тіл (тақ) – tonsilla lingualis
Жұтқыншақ – tonsilla pharyngealis
Академик В.В.Куприянов бадамшаларды «№ 1 санитарлық пост» деп атаған.
Слайд 15АСҚАЗАННЫҢ ҚЫЗМЕТІ, ҚЫЗМЕТІНЕ БАЙЛАНЫСТЫ ҚҰРЫЛЫС ЕРЕКШЕЛІКТЕРІ ЖӘНЕ ТОПОГРАФИЯСЫ (VENTRICULUS, GASTER –
ГАСТРИТ)
Слайд 16Асқазанның қызметі:
Тамақты механикалық қорытудың жалғасы
Тамақты химиялық қорыту
Сіңіру
Қорғау
Эндокриндік
Қорытылған асты жіңішке ішекке өткізу
(асқазанда тамақ 6-8 сағат қорытылады)
Слайд 18
Сіңіру, қорғау және эндокриндік қызметі
Сіңіру: су, тұздар, спирт, кейбір витаминдер;
Қорғау:Жекешеленген
лимфоидтық туйіншелер - Noduli lympatici solitari
Эндокриндік қызметі: диффуздық эндокрин жүйесіне жататын шашырап орналасқан эндокрин клеткаларынан тұрады, олар гастрин, серотонин, гистамин т.б. биологиялық белсенді заттар бөледі
Эндокриндік қызметі: диффуздық эндокрин жүйесіне жататын шашырап орналасқан эндокрин клеткаларынан тұрады, олар гастрин, серотонин, гистамин т.б. биологиялық белсенді заттар бөледі
Слайд 19
Қорытылған асты жіңішке ішекке өткізу (асқазанда тамақ 6-8 сағат қорытылады)
1) Шығаберіс
жапқышы (valvula pylorica) – шығаберіс тесігінде көлденең бағытта орналасады;
2) Шығаберіс қысқышы (m.sphincter pylori)
Осы құрылымдар арқылы асқазан мен онекі елішек бір бірінен толық бөлініп тұрады
2) Шығаберіс қысқышы (m.sphincter pylori)
Осы құрылымдар арқылы асқазан мен онекі елішек бір бірінен толық бөлініп тұрады
Слайд 20 ЖІҢІШКЕ ІШЕКТІҢ ҚЫЗМЕТІ, ҚЫЗМЕТІНЕ БАЙЛАНЫСТЫ ҚҰРЫЛЫС ЕРЕКШЕЛІКТЕРІ ЖӘНЕ ТОПОГРАФИЯСЫ (INTESTINUM TENUE,
ENTERON – ЭНТЕРИТ)
Слайд 21ЖІҢІШКЕ ІШЕК 3 БӨЛІКТЕН ТҰРАДЫ:
1) ОН ЕКІ ЕЛІ ІШЕК
(DUODENUM) 20-30 СМ;
2) АШ ІШЕК (JEJUNEUM) – ІШЕКТІҢ ҚАЛҒАН 2/3 БӨЛІГІ;
3) МЫҚЫН ІШЕК (ILEUM) – 1/3 БӨЛІГІ
ЖІҢІШКЕ ІШЕКТІҢ ЖАЛПЫ ҰЗЫНДЫҒЫ: 6-7 М
2) АШ ІШЕК (JEJUNEUM) – ІШЕКТІҢ ҚАЛҒАН 2/3 БӨЛІГІ;
3) МЫҚЫН ІШЕК (ILEUM) – 1/3 БӨЛІГІ
ЖІҢІШКЕ ІШЕКТІҢ ЖАЛПЫ ҰЗЫНДЫҒЫ: 6-7 М
Слайд 23ЖІҢІШКЕ ІШЕКТІҢ ҚЫЗМЕТІ:
Ақырғы химиялық қорыту
Сіңіру
Қорғау
Эндокриндік
Қорытылмаған және сіңірілмеген қалдық заттарды тоқішекке өткізу
Слайд 24Ақырғы химиялық қорыту:
Ішек сөлі (тәулігіне 1,5-2 л) арқылы жүзеге асады;
Ішек сөлін
(succus INTESTINALIS) түзейтін құрылымдар:
Сілемейлі бездер
Либеркюнов бездері
Бруноров бездері (тек DUODENUM-ДЕ)
Өт құйылады
Ұйқыбез сөлі бөлінеді
Майлар толық қорытылады.
Сілемейлі бездер
Либеркюнов бездері
Бруноров бездері (тек DUODENUM-ДЕ)
Өт құйылады
Ұйқыбез сөлі бөлінеді
Майлар толық қорытылады.
Слайд 26 Қорғау қызметі: Жекешеленген лимфоидтық туйіншелер-Noduli lympatici solitari Топтасқан лимфоидтық туйіншелер- Noduli lympatici aggregati
(пейеров құлақшалары)
Слайд 27 Эндокриндік қызметі: диффуздық эндокрин жүйесіне жататын шашырап орналасқан эндокрин клеткаларынан тұрады,
олар серотонин, гистамин т.б. биологиялық белсенді заттар бөледі
Қорытылмаған және сіңірілмеген қалдық заттарды тоқішекке өткізетін қызметі, оны жүзеге асыратын құрылымдар:
- жіңішке ішектің бұлшықет қабаты;
- мықын-соқырішек жапқышы;
-мықын-соқырішек қысқышы.
Слайд 31Жуан ішек – intestinum crassum (colon): 1.Соқыр ішек - caecum, құрт тәрізді
өсіндісімен
2.Өрлемелі жиекті – colon ascendens,
3.Көлденең жиекті – colon transversum,
4.Төмендемелі жиекті – colon descendens,
5.Сигма тәрізді жиекті - colon sigmoideum
6.Тік ішек – rectum.
Слайд 32Жуан ішек қызметі:
Суды сіңіру;
Қорытылмаған және сіңірілмей қалған қалдық заттарды бір біріне
жабыстырып жәйлап үлкен дәрет (нәжіс) түзеу, оны жәйлап бір бөліктен екінші бөлікке өткізу және тік ішекте жинақтап сыртқа шығару;
Қорғау
Соңғы деректер бойынша дененің температурасын реттеу үшін энергия бөледі (Адам денесінің пеші - Махахов, 1997ж)
Қорғау
Соңғы деректер бойынша дененің температурасын реттеу үшін энергия бөледі (Адам денесінің пеші - Махахов, 1997ж)
Слайд 33
Фунционалдық қысқыштары болады (тірі адамда, рентгенография):
1. Бюзи қысқышы
2. Гирш
3. Кенон
4. Пейер
5.
Балли
6. Матье
Анатомиялық (тұрақты) қысқыштар
7. Анустың ішкі сфинктрі 8. Анустың cыртқы
сфинктрі
6. Матье
Анатомиялық (тұрақты) қысқыштар
7. Анустың ішкі сфинктрі 8. Анустың cыртқы
сфинктрі
Слайд 34Тоқ ішектің жіңішке ішектен айырмашылығы: таспалар, қампаймалар, майлы өсінділер, жуан. Соқыр
ішек құрт тәрізді өсіндімен.
Слайд 35Құрт тәрізді өсіндінің соқыр ішекке жалғасқан жері —Мак-Бурней нүктесі (кіндіктен мықынның
алдыңғы жоғарғы қылқанына дейінгі сызықтың қақ ортасы).
Құрт тәрізді өсіндінің орналасу варианттары:
төмен (40-45%)
латералды (25%)
медиалді (17-20%)
жоғары (13%)
Слайд 38Бауырдың қызметі
Өт түзіледі (гепатоциттер)
Ас қорыту трактысынан сіңірілген улы заттарды нейтралдайды
Қорғау (эндотелиоциттер,
Куперов)
Гликоген депосы
Белоктар түзіледі (фибриноген ж.т.б)
Зат алмасу процесіне қатынасады
Ұрықта (құрсақішілік кезеңде) қан жасаушы мүше
Гликоген депосы
Белоктар түзіледі (фибриноген ж.т.б)
Зат алмасу процесіне қатынасады
Ұрықта (құрсақішілік кезеңде) қан жасаушы мүше
Слайд 41Бауыр бөлікшесі: гепатоциттерден, куперов клеткаларынан, капиллярлардан, өт жолдары мен орталық венадан
тұрады және бөлікшелер бір-бірінен дәнекер тінді аралықтармен бөлінген; гепатоциттермен түзілген өт бөлікшеде өт жолдарында жинақталады, одан бөлікше сыртындағы бөлікшеаралық өзекшелерге өтеді
Слайд 42Өтті шығарушы жолдар: 1. Бөлікше аралық өзек 2. Оң және солжақ
бөліктік өзектер
3. Жалпы бауыр өзегі,
4. Жалпы өт өзегі (жалпы бауыр өзегі мен өтқуық өзегінің қосылуынан түзіледі)
5. Жалпы өт өзегі ұйқыбез өзегімен бірігіп он екі ішектің төмендемелі бөлігінің медиалді қабырғасында үлкен еміздікшесіне ашылады.
Слайд 45ҰЙҚЫБЕЗДІҢ ҚЫЗМЕТІ, ҚЫЗМЕТІНЕ БАЙЛАНЫСТЫ ҚҰРЫЛЫС ЕРЕКШЕЛІКТЕРІ ЖӘНЕ ТОПОГРАФИЯСЫ А) ЭКЗОКРИНДІК БЕЗ Б) ЭНДОКРИНДІК
БЕЗ
Слайд 48Тыныс алу жүйесі
Тыныс алу жүйесі – организмді оттегімен қамтамасыз етіп ,
көмір қышқыл газын сыртқа шығарушы ағзалар тобы
.
.
Слайд 49Тыныс алу жүйесі тыныс алу жолдарынан және жұп тыныс алу ағзасынан-өкпеден
тұрады.
Жоғарғы :
мұрын қуысы
Жұтқыншақтың
Мұрын және
ауыз бөліктері
Төменгі:
көмей
кеңірдек
Бронхылар
альвеолалық ағаш
Слайд 50Мұрын қуысы- cavum nasi
Мұрын қуысының әрбір бөлігенде мұрын қаңқаларының көмегімен жоғарғы,
ортаңғы, төменгі мұрын өтістері қалыптасады.
Мұрын қуысының қызметтері
Дем алу қызметі
Қорғаныш:
Кондиционерлік:
Мимикалық, ымдау қызметі
Косметикалық қызметі
Резонаторлық қызмет
Иіс сезу қызметі.
Мұрын қуысының қызметтері
Дем алу қызметі
Қорғаныш:
Кондиционерлік:
Мимикалық, ымдау қызметі
Косметикалық қызметі
Резонаторлық қызмет
Иіс сезу қызметі.
Слайд 52Көмей
Көмей ,larynx , мойының алдыңғыаймағының ортанғы бөлігінде, ересек адамда 4-6 мойын
омыртқа аралығында орналасқан.
Көмейдің қызметтері:
Дем алу қызметі.
Қорғаныш қызметі
-Дауыс шығару
-Сөйлеу қызметі
Көмейдің қызметтері:
Дем алу қызметі.
Қорғаныш қызметі
-Дауыс шығару
-Сөйлеу қызметі
Слайд 53Кеңірдек
Қызметі : ауаны көмейден бронхыларға өткізу, ұзындығы 10-12 см., диаметрі 22
мм ол түтікшелі мүше,
Ол 2 бөлінеді: Мойын бөлігі-4,5-5,5 см;
Кеуде бөлігі-6-7 см.
Жөтелу рефлексі- Кеңірдекке бөгде дене түскен кезде, оның қуысы тарылу арқылы пайда болады.
Жөтелді «өкпенің күзеткіш иті» деп атайды.
Ол 2 бөлінеді: Мойын бөлігі-4,5-5,5 см;
Кеуде бөлігі-6-7 см.
Жөтелу рефлексі- Кеңірдекке бөгде дене түскен кезде, оның қуысы тарылу арқылы пайда болады.
Жөтелді «өкпенің күзеткіш иті» деп атайды.
Слайд 54Өкпе
Тыныс алу жүйесінің негізгі мүшесі болып – Өкпе.
Өкпе құрылысының қысқаша схемасы:
Альвеола
(375 млн)
Алғашқы бөлшек
Ацинус (15 млн) альвеолалар тобы, 16 алғашқы бөлшектерден тұрады.
Екінші бөлшек (3 млн) ацинустар тобы.
Сегмент (әрбір өкпеде 10-нан)
Өкпе бөлігі (2-3)
Өкпе (оң және сол)
Алғашқы бөлшек
Ацинус (15 млн) альвеолалар тобы, 16 алғашқы бөлшектерден тұрады.
Екінші бөлшек (3 млн) ацинустар тобы.
Сегмент (әрбір өкпеде 10-нан)
Өкпе бөлігі (2-3)
Өкпе (оң және сол)
Слайд 56Өкпенің қызметтері:
Газ алмасу
Секреторлық
Қорғаныш қызметі
Иммундық қызмет
Терморегуляторлық
Фильтрациялық
Шығару
Су мен тұз алмасуының регуляциясы,
Май алмасуы
Жүректің
қанмен толықтырылуын реттейді.
Қанның құрамындағы лейкоцит пен тромбоцитке әсер етеді.
Артериальды және венозды қысымды реттейді.
Қанның депосы (500 мл).
Қанның құрамындағы лейкоцит пен тромбоцитке әсер етеді.
Артериальды және венозды қысымды реттейді.
Қанның депосы (500 мл).
