- Главная
- Разное
- Дизайн
- Бизнес и предпринимательство
- Аналитика
- Образование
- Развлечения
- Красота и здоровье
- Финансы
- Государство
- Путешествия
- Спорт
- Недвижимость
- Армия
- Графика
- Культурология
- Еда и кулинария
- Лингвистика
- Английский язык
- Астрономия
- Алгебра
- Биология
- География
- Детские презентации
- Информатика
- История
- Литература
- Маркетинг
- Математика
- Медицина
- Менеджмент
- Музыка
- МХК
- Немецкий язык
- ОБЖ
- Обществознание
- Окружающий мир
- Педагогика
- Русский язык
- Технология
- Физика
- Философия
- Химия
- Шаблоны, картинки для презентаций
- Экология
- Экономика
- Юриспруденция
Фотобиологиялық әсер спектрлері. Биологиялық жүйелер люминесценциясы презентация
Содержание
- 1. Фотобиологиялық әсер спектрлері. Биологиялық жүйелер люминесценциясы
- 2. Жоспары: 1. Фотобиологиялық әсер спектрлері. 3.Алғашқы фотобиохимиялық реакциялардың өнімдерін оқып үйрену. 4. Еркінрадикалдың тотығуы.
- 3. ФОТОБИОЛОГИЯЛЫҚ ӘСЕРДІҢ СПЕКТРІ (ФӘС) ФӘС деп әсер ететін фотобиологиялық эффекттінің жарықтың толқын ұзындығына тәуелділігі.
- 4. Әсер ететін жарықтың тиімділігінің сапалық сипаттамасы ретінде
- 5. Фотохимияда әсер спектрі деп фотохимиялық ауысулардың эффективті
- 6. Фотохимиялық реакцияның алғашқы өнімі - электронды
- 7. А затының В –ға схема бойынша түрленуі:
- 8. Орнықсыз фотоөнімнің концентрациясын екі тәсілмен
- 9. Импульсты
- 10. Еркін радикалдың тотығуы. Барлық тұрақты
- 11. Еркін радикалдарға тән қасиет: жоғары реакциялық
- 13. Еркін радикалдарды қарастыру үшін химиялық
- 14. ЭПР (электронды парамагниттік резонанс) –магнит моменті бар
- 15. ЭПР (электронды парамагниттік резонанс) әдісі медицина –
- 16. Люминесценцияя деп жылулық сәуле шығарудан артық
- 18. Люминесценцияны тудырушы сыртқы күшке байланысты бірнеше түрге
- 19. Жылулық сәуле шығару сияқты люминесценция құбылысы да,
- 21. Рентгенолюминесценция Рентгенолюминесценция рентген сәулелердің
- 22. Хемилюминесценция Хемилюминесценция заттардағы химиялық
- 23. Сонолюминесценция Сонолюминесценция құбылысы кейбір сұйықтардың ерітінділерінен ультрадыбыс толқындары өткенде пайда болады.
- 24. Фотолюминесценция дегеніміз –заттардың ультракүлгін немесе одан
- 25. Фотолюминесценция үшін Стокс заңы қолданылады Люминесценцияның
- 28. 1-жағдай 1-жағдай 2-жағдай
- 29. Флуорес-ценция Тез өшіп қалатын люминесценция Фосфорес-ценция Ұзақ жарқырайтын люминесценция Жарқырауының ұзақтығына б/ты:
- 30. Қозу мен жарықтану бірге жүретін құбылысты флуоресценция
- 31. Сыртқы факторды алып тастағаннан кейін де ұзақ уақыт сақталатын люминесценцияны - фосфоресценция деп аталады.
- 33. Биомолекулада флуоресценциялық кванттық сәуле шығу молекула синглетті
- 34. Молекуланың (Т) қозған триплетті күйден So негізгі күйге өтуі фосфоресценция кванттық шығуымен түсіндіріледі:
- 36. Фосфоресценция жарықтығының ұзақтығы флуоресценциядан әлдеқайда үлкен.
- 37. Флуоресценция кванттық және энергетикалық шығумен сипатталады.
- 38. Флуоресценциялық кванттық шығу жарық шығарушы кванттар
- 39. Энергетикалық шығу флуоресценция сәуле шығару энергиясының Wфл.ш, жұтылған энергияға қатынасымен сипатталады Wж:
- 40. Люминесцентік сәуле шығару спектрі бойынша заттардың табиғаты мен құрамын анықтауды люминесценттік сараптамма деп аталады.
- 41. УК сәуленің әсерінен ағза ұлпалары (тырнақ, тістер,
- 42. Люминесценттік сараптамма кейбір аурулардың диагнозын анықтауда қолданылады (көбінесе дерматологияда).
- 43. Хемилюминесценция химиялық реакциялар арқылы болатын люминесценция. Хемилюминесценцияның
- 44. Тірі ағзалардың биолюминесценциясы сыртқы энергия көздерінің әсерінсіз өздігінен өтетін процесс болып табылады.
- 45. Биологиялық жүйелерде хемилюминесценция липидтердің еркін реакцияларының ыдырауы
- 46. Биофизикада аз қарқындылықты биолюминесценция өте әлсіз жарықталыну
- 47. Люминесценттік талдау Люминесценттік талдау деп заттарға
- 48. Объективті Ультракүлгін сәуле түсіргеннен кейін заттың
- 49. Люминесценцияны мынадай қасиеттеріне қарай классификациялайды: Атомдар мен
- 50. Атом ішілік үрдістерге қарай люминесценцияны: Спонтанды Еріксіз Рекомбинациялы деп бөлінеді
- 51. Спонтанды люминесценция кезінде сәуле шығару
- 52. Кейбір заттарда қозған атомдардың ұзақ уақыт тұрақтап
- 53. Газдардағы электрондар мен иондардың жартылай өткізгіштердегі электрондар мен кемтіктердің рекомбинациялық үрдістері кезіндегі люминесценция.
- 54. 1.Арызханов Б. “Биологиялық физика”, 1990 ж.
- 55. Люминесценттік әдіс: молекуланың қозған күйдегі
- 56. Микроспектрофлюориметр хлорофилл және
- 57. Ағза ұлпалары жарық әсерінен флуоресцияланатын
- 58. Әр түрлі жасушаның меншікті УК флуоресценция спектрі
- 59. УК флуоресценция спектрі Бұлшық ет талшықтары (I), нейрондар (2), эритроцитер (3)
- 61. Бақылау сұрақтары: Фотобиологиялық процестердің алғашқы стадиялары қандай?
- 62. Люминесценция дегеніміз не? және қандай түрлері бар?
Слайд 2Жоспары:
1. Фотобиологиялық әсер спектрлері.
3.Алғашқы фотобиохимиялық реакциялардың өнімдерін оқып үйрену.
4. Еркінрадикалдың тотығуы.
Слайд 3ФОТОБИОЛОГИЯЛЫҚ ӘСЕРДІҢ СПЕКТРІ (ФӘС)
ФӘС деп әсер ететін фотобиологиялық эффекттінің жарықтың
толқын ұзындығына тәуелділігі.
Слайд 4Әсер ететін жарықтың тиімділігінің сапалық сипаттамасы ретінде фотохимиялық реакцияның көлденең қимасы
(σ) деп аталатын шама алынады.
Слайд 5Фотохимияда әсер спектрі деп фотохимиялық ауысулардың эффективті қимасының σ-ның әсер ететін
жарықтың толқын ұзындығына тәуелділігін айтады.
Фотохимия заңы: Ерітіндегі фотохимиялық реакцияның кванттық шығуы әсер ететін жарықтың толқын ұзындығына тәуелді емес.
Фотохимия заңы: Ерітіндегі фотохимиялық реакцияның кванттық шығуы әсер ететін жарықтың толқын ұзындығына тәуелді емес.
Слайд 6
Фотохимиялық реакцияның алғашқы өнімі - электронды қозған күйдегі молекулалар және орнықсыз
бастапқы затқа немесе орнығырақ фотоөнімдерге тез арада өтетін еркін радикалдар болып табылады.
Слайд 7А затының В –ға схема бойынша түрленуі:
мұндағы A, —алғашқы фотоөнім, aл
k1, k2 және kз —реакцияға сәйкес жылдамдық тұрақтылары.
k2
k1
Слайд 8 Орнықсыз фотоөнімнің концентрациясын екі тәсілмен арттыруға болады:
1) Әсер ететін
жарықтың қарқындылығын I0 арттыру (импульсты фотолиз әдісі),
2) Қараңғылау процесінің жылдамдығын баяулату (сұйық азотпен тереңінен қатыру әдісі).
2) Қараңғылау процесінің жылдамдығын баяулату (сұйық азотпен тереңінен қатыру әдісі).
Слайд 9
Импульсты фотолиз әдісі (ашық
жарықпен жарықтандыру)
Қозған триплетті күйдегі молекулалар тәрізді биомолекуланың еркін радикалдар фотоөнімдерін алу.
.
Қозған триплетті күйдегі молекулалар тәрізді биомолекуланың еркін радикалдар фотоөнімдерін алу.
.
Слайд 10Еркін радикалдың тотығуы.
Барлық тұрақты молекулалар әр электрондық энергеткалық деңгейлерде спиндері
қарама- қарсы бағытталған екі электроннан тұрады. Шартты жағдайда электрондардың бөлінуі немесе электронның молекулаға қосылуы өтеді.
Слайд 11 Еркін радикалдарға тән қасиет: жоғары реакциялық қабілеттілігі, тізбектік реакцияны жүргізу
қабілеттілігі.
Тізбектік реакцияның ерекшелігі еркін радикалдар басқа молекуламен әсерлесе отырып, жоғалмай, басқа еркін радикалдарға айналады.
Тізбектік реакцияның ерекшелігі еркін радикалдар басқа молекуламен әсерлесе отырып, жоғалмай, басқа еркін радикалдарға айналады.
Слайд 13 Еркін радикалдарды қарастыру үшін химиялық (сополимеризация) және физикалық (электронды
парамагнитті әдіс) әдістері қолданылады.
Слайд 14ЭПР (электронды парамагниттік резонанс) –магнит моменті бар молекула, атомдар, иондар, еркін
радикалдар, парамагниттік бөлшектері бар заттарда болады. Зееман құбылысы электрондық деңгейлердің ыдыруын түсіндіреді.
ЭПР әдісі Е .К. Завойскмен1944 ж. ашылды.
ЭПР әдісі Е .К. Завойскмен1944 ж. ашылды.
Слайд 15ЭПР (электронды парамагниттік резонанс) әдісі медицина – биологияда – еркін радикалдарды
табу, зерттеу және олардың концентрациясын анықтау үшін қолданылады.
Слайд 16Люминесценцияя деп жылулық сәуле шығарудан артық қалған, белгілі бір температурада денелердің
жарық толқындарының периодынан әлде қайда ұзақ уақыт жарық шығару құбылысы
Слайд 18Люминесценцияны тудырушы сыртқы күшке байланысты бірнеше түрге бөлінеді.
зарядталған бөлшектердің жасайтын люминесценциясы:
иондармен
- ионолюминесценция
электрондармен - катодолюминесценция
ядролармен – радиолюминесценция
фотондармен – фотолюминесценция
рентгендік және - сәуле шығарудан - рентгенолюминесценция
электрондармен - катодолюминесценция
ядролармен – радиолюминесценция
фотондармен – фотолюминесценция
рентгендік және - сәуле шығарудан - рентгенолюминесценция
Слайд 19Жылулық сәуле шығару сияқты люминесценция құбылысы да, атомға қосымша энергия беру
арқылы пайда болады. Осыған байланысты ол қозған күйге өтеді де, негізгі күйге ауысқанда фотон сәуле шығарады.
Слайд 20 Айырмашылығы мынада:
Жылулық
сәуле шығару кезінде қозған атомдар температураға сәйкес энергетикалық деңгейлерге төменнен жоғары қарай экспоненциалды түрде реттеліп орналасады.
Ал люминесценция кезінде бұл заңдылық сақталмайды, сондықтан жоғары деңгейлерде төменгі деңгейлерге қарағанда көптеген атомдардың болуы мүмкін.
Ал люминесценция кезінде бұл заңдылық сақталмайды, сондықтан жоғары деңгейлерде төменгі деңгейлерге қарағанда көптеген атомдардың болуы мүмкін.
Слайд 21Рентгенолюминесценция
Рентгенолюминесценция рентген сәулелердің әсерінен пайда болады. Оны рентген
аппаратының экранына бақылауға мүмкіндік бар.
Слайд 22Хемилюминесценция
Хемилюминесценция заттардағы химиялық процестердың нәтижесінде пайда болатын құбылыс.
Оған мысалға ақ фосфордың, шіріген ағаштың және кейбір жәндіктердің,өзен жануарларының жарқырауы т.б.
Слайд 23Сонолюминесценция
Сонолюминесценция құбылысы кейбір сұйықтардың ерітінділерінен ультрадыбыс толқындары өткенде
пайда болады.
Слайд 24Фотолюминесценция дегеніміз –заттардың ультракүлгін немесе одан да қысқа толқынды сәулелердің
әсерінен 2-ші ретті жарық шығаруы.
Слайд 25Фотолюминесценция үшін
Стокс заңы қолданылады
Люминесценцияның спектрі осы фотолюминесценцияны туғызатын жарықтың спектріне
қарағанда толқын ұзындығы үлкен жаққа қарай ығысады, яғни
Слайд 29Флуорес-ценция
Тез өшіп қалатын люминесценция
Фосфорес-ценция
Ұзақ жарқырайтын люминесценция
Жарқырауының ұзақтығына б/ты:
Слайд 30Қозу мен жарықтану бірге жүретін құбылысты флуоресценция деп аталады. Өшу уақыты
болатын люминесценция.
Слайд 31Сыртқы факторды алып тастағаннан кейін де ұзақ уақыт сақталатын люминесценцияны -
фосфоресценция деп аталады.
Слайд 33Биомолекулада флуоресценциялық кванттық сәуле шығу молекула синглетті қоздырылған күйден (
) негізгі (So) күйге өткенде байқалады:
Слайд 34Молекуланың (Т) қозған триплетті күйден So негізгі күйге өтуі фосфоресценция кванттық
шығуымен түсіндіріледі:
Слайд 36Фосфоресценция жарықтығының ұзақтығы флуоресценциядан әлдеқайда үлкен.
Сонымен қатар табиғатта фосфоресценция
флуоресценцияға қарағанда жиі кездеседі.
Слайд 38Флуоресценциялық кванттық шығу жарық шығарушы кванттар санының nшығ жұтылған кванттар
санына қатынасымен өлшенеді nжұт.,
Слайд 39Энергетикалық шығу флуоресценция сәуле шығару энергиясының Wфл.ш, жұтылған энергияға қатынасымен
сипатталады Wж:
Слайд 40Люминесцентік сәуле шығару спектрі бойынша заттардың табиғаты мен құрамын анықтауды люминесценттік
сараптамма деп аталады.
Слайд 41УК сәуленің әсерінен ағза ұлпалары (тырнақ, тістер, шаш, көз бұршағы және
т.б) флуоресценциялық жарық шығарады. Жарық шығару сипатамалары бойынша ұлпаның қалыпты жағдайдан патологиялық өзгерістерін айыруға болады.
Слайд 42 Люминесценттік сараптамма кейбір аурулардың диагнозын анықтауда қолданылады
(көбінесе дерматологияда).
Слайд 43Хемилюминесценция химиялық реакциялар арқылы болатын люминесценция.
Хемилюминесценцияның бір түрі – биологиялық объектілердің
химиялық реакциялары арқылы өтетін биолюминесценция д.а.
Слайд 44Тірі ағзалардың биолюминесценциясы сыртқы энергия көздерінің әсерінсіз өздігінен өтетін процесс болып
табылады.
Слайд 45Биологиялық жүйелерде хемилюминесценция липидтердің еркін реакцияларының ыдырауы кезінде пайда болады:
қоздырылған өнім
хемилюминесценция
кванты
өнім +
Слайд 46Биофизикада аз қарқындылықты биолюминесценция өте әлсіз жарықталыну деп аталады.
Әлсіз жарықталыну
— бұл тірі ағзалардың, ұлпалардың, жасушаның спектрдің көрінетін және инфрақызыл (360—800 нм) аумақтарында жарық шығаруы.
Слайд 47 Люминесценттік талдау
Люминесценттік талдау деп заттарға ультракүлгін рентген гамма сәулелерімен және
электрондар ағынымен әсер еткенде олардан оптикалық сәулелердің (люминесценттік жарқырау) пайда болуын айтады. Бұл әдіспен кез келген заттың сапасын бүлдірмей, оны тез анықтауға болады. Люминесцентік жарқыраудың спектрлік құрамы оны шығаратын толқын ұзындығына емес, тексеріліп отырған заттың құрамына, оның молекуласының құрамы мен күйіне тығыз байланысты. Сөйтіп люминесценцияның интенсивтігі мен спектрлік құрамына қарап ауыл шаруашылығы өнімдерінің сапасы мен сортын анықтауға болады.
Слайд 48Объективті
Ультракүлгін сәуле түсіргеннен кейін заттың люминесценттік жарқырауын адам көзімен
көріп бағалайды
Субъективті
Ультракүлгін сәуле түсіргеннен кейін заттың люминесценттік жарқырауын құрылғы арқылы бақыланады.
Люминесценттік талдау
Слайд 49Люминесценцияны мынадай қасиеттеріне қарай классификациялайды:
Атомдар мен молекулаларды қоздырушылардың табиғатына қарай
Кешігіп жарықтанудың
ұзақтығына қарай
Қозу кезіндегі атом ішінде өтетін үрдістерге қарай
Қозу кезіндегі атом ішінде өтетін үрдістерге қарай
Слайд 51 Спонтанды люминесценция кезінде сәуле шығару қозумен бірге жүреді. Қозған деңгейден негізгі
деңгейге өту бір қадамды, сатылы болуы мүмкін.
Алғашқысын резонанстық деп атайды.
Соңғысында кейбір сатылар сәуле шығармауы да мүмкін.
Слайд 52Кейбір заттарда қозған атомдардың ұзақ уақыт тұрақтап қалатын энергетикалық деңгейлері болады.
Оларды метатұрақты деңгейлер деп аталады. Ондағы атомдарды негізгі деңгейге қайтару үшін қандайда бір энергетикалық әсер қажет. Бұл арқылы сәуле шығару еріксіз люминесценция деп аталады.
Слайд 53Газдардағы электрондар мен иондардың жартылай өткізгіштердегі электрондар мен кемтіктердің рекомбинациялық үрдістері
кезіндегі люминесценция.
Слайд 541.Арызханов Б. “Биологиялық физика”, 1990 ж.
2. Тиманюк В.А., Животова Е.Н.
“Биофизика”, Киев, 2004г..
3.Ремизов А.Н. «Медицинская и биологическая физика», М.,2004г.
4. Владимиров Ю.А., Рощупкин, Д.И., Потапенко А.Я., Деев А.И. “Биофизика”, М., Медицина, 1999г.
3.Ремизов А.Н. «Медицинская и биологическая физика», М.,2004г.
4. Владимиров Ю.А., Рощупкин, Д.И., Потапенко А.Я., Деев А.И. “Биофизика”, М., Медицина, 1999г.
Әдебиеттер:
Слайд 55 Люминесценттік әдіс:
молекуланың қозған күйдегі өмір сүру уақыты;
молекуламен
энергияның шығындалу үрдісі;
энергия кванттарының шамасы;
энергетикалық деңгейлердің орналасуы;
заттың күйі туралы қарастырады.
энергия кванттарының шамасы;
энергетикалық деңгейлердің орналасуы;
заттың күйі туралы қарастырады.
Слайд 56 Микроспектрофлюориметр
хлорофилл және де басқа органикалық заттардың люминесценциясын
анықтайды.
Қолданылу аумақтары: токсикология, иммунология, онкология, геология және т.б.
Қолданылу аумақтары: токсикология, иммунология, онкология, геология және т.б.
Слайд 57 Ағза ұлпалары жарық әсерінен флуоресцияланатын қасиеті бар заттардан тұрады.
Мұндай флуоресценция меншікті деп аталады.
Слайд 58Әр түрлі жасушаның меншікті УК флуоресценция спектрі ұқсас болады. Бірақ олардың
біреуі күштірек жарқырайтын болса, ал басқалары әлсіздеу жарқырайды. Бірдей жасушадағы әр түрлі ультрақұрылымды компоненттер бірдей флуоресцияланбайды.
Слайд 61Бақылау сұрақтары:
Фотобиологиялық процестердің алғашқы стадиялары қандай?
Фотобиологиялық әсер спектрлерінің пайда болу механизмдері.
Алғашқы
фотобиохимиялық реакциялардың өнімдерін оқып үйренудің қандай әдістері бар?
Еркін радикальды тотығудың мағынасы неде?
Еркін радикальды тотығудың мағынасы неде?
Слайд 62Люминесценция дегеніміз не? және қандай түрлері бар?
Фотолюминесценцияның мағынасы. Стокс ережесі.
Биологиялық обьектілердің
фотолюминесценттік сапалық және сандық сараптамасы
Люминесценттік микроскопия айырмашылығы неде?
Хемилюминесценция генерациясының механизмі қандай?
Люминесценттік микроскопия айырмашылығы неде?
Хемилюминесценция генерациясының механизмі қандай?
