- Главная
- Разное
- Дизайн
- Бизнес и предпринимательство
- Аналитика
- Образование
- Развлечения
- Красота и здоровье
- Финансы
- Государство
- Путешествия
- Спорт
- Недвижимость
- Армия
- Графика
- Культурология
- Еда и кулинария
- Лингвистика
- Английский язык
- Астрономия
- Алгебра
- Биология
- География
- Детские презентации
- Информатика
- История
- Литература
- Маркетинг
- Математика
- Медицина
- Менеджмент
- Музыка
- МХК
- Немецкий язык
- ОБЖ
- Обществознание
- Окружающий мир
- Педагогика
- Русский язык
- Технология
- Физика
- Философия
- Химия
- Шаблоны, картинки для презентаций
- Экология
- Экономика
- Юриспруденция
Электрқозушылық түсінігі. Биопотенциалдар. Кардиомиоцит пен жүйке талшығының әсер потенциалы презентация
Содержание
- 1. Электрқозушылық түсінігі. Биопотенциалдар. Кардиомиоцит пен жүйке талшығының әсер потенциалы
- 2. Жоспары: Электрқозушылық түсінігі. Тыныштық потенциалы.
- 3. Потенциалдар айырымы – бұл әр
- 4. Тірі ағза жасушаларында, ұлпаларында пайда болатын потенциал айырмасын – биоэлектрлік потенциал д.а.
- 5. Тірі ағзада биоэлектрлік потенциалдардың пайда болуы жасуша
- 6. Медицинада электр өрісін зерттеуде ұлпалар мен мүшелердің
- 7. Ерітінділерде пайда болатын потенциалдар:
- 9. Диффузия құбылысында пайда болатын, араласатын ерітінділерді аламыз. Концентрациясы көптен азға қарай жүреді
- 10. Фаза (күй, екі түрлі) аралық потенциалдар араласпайтын екі сұйықтың шекарасында пайда болады.
- 11. Ағзада тіркелетін биопотенциалдар – мембраналық потенциал.
- 12. Осыған байланысты мембрананың сыртқы және ішкі
- 13. Мембраналық потенциал Тыныштық күй (қозғалыс жоқ кезде пайда болады) Әрекет болып екіге бөлінеді
- 14. Жасушаның беттік (сыртқы) мембранасының өткізгіштігі түрлі иондар
- 15. Мембрананың сыртқы және ішкі жағы (моделдік жүйесі)
- 16. Иондар үшін тепе-теңдік
- 17. ТКП-ның болуына және иондары себеп болады. Бұл иондар ағынының қосындылық тығыздығы:
- 18. Гольдман-Ходжкин-Катц теңдеуі
- 19. Иондар өтімділігі ағзаның күйіне байланысты болады. ТК-гі
- 20. ТКП-на тек ғана K және Na иондары ғана үлестерін қосады. Мысалы, 30 град.С-ғы потенциал шамасы:
- 21. Гольдман-Ходжкин-Катц формуласымен есептелінген тыныштық күй
- 22. Нернст және Гольдман теңдеулерінде иондардың мембрана арқылы
- 23. мембраналық потенциалды құруда калий концентрациясы градиентінің
- 24. Жасушадағы биоэнергетикалық процесстердің және
- 26. Мембраналық биопотенциалдарды зерттеу: 1.Микроэлектрод әдісімен жасушаішілік
- 27. Микроэлектродты техника арқылы ТП өлшеу
- 28. Тыныштық потенциалын өлшеу үшін микроэлектродты техниканы қолданады
- 29. Әсер потенциалы Қозу жағдайында жасуша мен қоршаған
- 31. ӘП бірнеше фазадан тұрады: потенциал оң бағытқа
- 33. Әсер потенциалы: Жылдам деполяризация Деполяризация кезеңінде натрий
- 34. Деполяризация қисығы нолдік сызықтан өтіп, мембраналық потенциал
- 35. Әсер потенциалы: Реполяризация Натрий ионының каналдары жабылады
- 36. Нерв талшықтарында әрекет потенциалдың реполяризация кезеңінде «іздік»
- 37. Қозу кезінде натрий иондары үшін мембрананың өтімділігі
- 39. Мембрана қозуы Ходжкин -Хаксли теңдеуімен сипатталады.
- 40. Нерв талшықтарында және қаңқа бұлшық еттерінде
- 41. Кардиомиоцит – жүрек бұлшық еттерін құрайтын, жүректің
- 42. Кардиомиоцит- миокард жасушалары жалпы санының 30%–ін
- 43. Миокард жасушасы жүректің негізгі массасын құрайды
- 44. Жүрек бұлшық еттері жасуша құрамында біртекті
- 45. Кәдімгі ет талшықтары жүрек етінің
- 46. Миокарда жасушасының әсер потенциалы
- 47. I –фаза «Деполяризация» (шапшаң фаза )
- 48. I – фаза «Деполяризация»
- 49. II – фаза «Плато»
- 51. Мұндағы
- 52. III – фаза «Реполяризация» (шапшаң фаза)
- 53. Кардиомиоцитте ӘП түзілген кездегі өтетін процесстер
- 54. Егер аксонның әсер потенциалы 1
- 55. Жүрек қасиеті жағынан электр өрісіне жақын болғандықтан,
- 57. Рефрактерлік период, әрекет потенциалдың пайда болу
- 58. Әсер потенциалын тіркеу
- 59. Әдебиеттер: 1. Арызханов Б.,Биологиялық физика,1990 ж.
- 60. Бақылау сұрақтары (кері байланыс): 1.Электрқозушылық дегеніміз не?
Жоспары: Электрқозушылық түсінігі. Тыныштық потенциалы. Мембраналық потенциалдарды өлшеу әдістері. Кардиомиоцит пен жүйке талшығының әсер потенциалы
Слайд 1
№2 дәріс.
Электрқозушылық түсінігі. Биопотенциалдар. Кардиомиоцит пен жүйке талшығының әсер потенциалы
Слайд 2Жоспары:
Электрқозушылық түсінігі.
Тыныштық потенциалы.
Мембраналық потенциалдарды өлшеу әдістері.
Кардиомиоцит пен жүйке
талшығының әсер потенциалы
Слайд 3
Потенциалдар айырымы – бұл әр түрлі таңбадағы электр зарядтарының кеңістіктік бөлінуі
болып табылады.
Слайд 4Тірі ағза жасушаларында, ұлпаларында пайда болатын потенциал айырмасын – биоэлектрлік потенциал
д.а.
Слайд 5Тірі ағзада биоэлектрлік потенциалдардың пайда болуы жасуша мембранасында әр түрлі физико
- химиялық градиенттердің болуына байланысты.
Слайд 6Медицинада электр өрісін зерттеуде ұлпалар мен мүшелердің биопотенциалдарын тіркеуге негізделінген диагностикалық
әдістер: электрокардиография, электроэнцефалография, электромиография.
Слайд 7Ерітінділерде пайда болатын потенциалдар:
Электронды типтегі потенциалдар – еркін электрондардың, ал
Ион типтегі
потенциалдар – иондардың болуынан пайда болады.
электронды
ионды
Слайд 9Диффузия құбылысында пайда болатын, араласатын ерітінділерді аламыз. Концентрациясы көптен азға қарай
жүреді
Слайд 10 Фаза (күй, екі түрлі) аралық потенциалдар араласпайтын екі сұйықтың шекарасында
пайда болады.
Слайд 12 Осыған байланысты мембрананың сыртқы және ішкі беттеріндегі потенциалдар айырымын -
мембраналық потенциал д. а.
Слайд 13Мембраналық потенциал
Тыныштық күй (қозғалыс жоқ кезде пайда болады)
Әрекет болып екіге бөлінеді
Слайд 14Жасушаның беттік (сыртқы) мембранасының өткізгіштігі түрлі иондар үшін бірдей емес (таңдайды)
Мембрананың
екі жағындағы белгілі бір иондардың концентрациясы әртүрлі
Аталған екі фактордың нәтижесінде жасушадағы цитоплазма мен қоршаған орта арасында потенциалдар айырымы пайда болады, оны тыныштық күй потенциалы (ТКП) д.а.
Слайд 19Иондар өтімділігі ағзаның күйіне байланысты болады. ТК-гі физиологиялық шарттарға байланысты түрлі
иондардың өтімділік коэффициенттерінің қатынастары төмендегідей:
Слайд 20ТКП-на тек ғана K және Na иондары ғана үлестерін қосады. Мысалы,
30 град.С-ғы потенциал шамасы:
Слайд 21 Гольдман-Ходжкин-Катц формуласымен есептелінген тыныштық күй потенциалы
60мВ болды.
Гольдман теңдеуімен есептелінген мембраналық потенциал мәні Нернст теңдеуімен есептелінген потенциалдан біршама аз.
Гольдман теңдеуімен есептелінген мембраналық потенциал мәні Нернст теңдеуімен есептелінген потенциалдан біршама аз.
Слайд 22Нернст және Гольдман теңдеулерінде иондардың мембрана арқылы активті тасмалдануы ескерілмеген. Мембраналық
потенциалды есептеуде электрогендік иондық насостың жұмысы есебімен 1972 ж. Томас теңдеуі алынды:
Мұндағы m – мембрана арқылы иондық насоспен тартылған натрий иондары мөлшерінің калий иондарының мөлшеріне қатынасын көрсетеді.
Слайд 23мембраналық потенциалды құруда калий
концентрациясы градиентінің енгізілуін
күшейтеді.
Сондықтан Томас теңдеуімен есептелінген
мембраналық потенциалдың мәні Гольдман теңдеуі бойынша есептелінген потенциалдан үлкен және оның мәні ұсақ жасуша үшін жүргізілген тәжірибе мәніне жуық.
Слайд 24Жасушадағы биоэнергетикалық процесстердің және насосының
жұмысының бұзылуы потенциалдың азаюуына ықпал етеді. Мұндай жағдайда мембраналық потенциал Гольдман теңдеуімен сипатталады.
Слайд 26Мембраналық биопотенциалдарды зерттеу:
1.Микроэлектрод әдісімен жасушаішілік потенциалды өлшеу.
2. Биопотенциалды күшейткіш
3.
Зерттеу объектісі ретінде ірі жасушалы кальмар аксоны алынады
4. Кальмар аксонына микроэлектрод салынады.
5. Шыны микроэлектрод өте жіңішке ұштары бар микропипеткадан тұрады.
4. Кальмар аксонына микроэлектрод салынады.
5. Шыны микроэлектрод өте жіңішке ұштары бар микропипеткадан тұрады.
Слайд 29Әсер потенциалы
Қозу жағдайында жасуша мен қоршаған орта арасындағы потенциал айырымы өзгереді.
Осы кезде ӘП пайда болады.
Слайд 31ӘП бірнеше фазадан тұрады: потенциал оң бағытқа қарай тез артады. Арту
барысында жасушалық мембрана өзінің қалыпты зарядын (поляризациясын) жоғалтады- деполяризация фазасы.
Слайд 33Әсер потенциалы: Жылдам деполяризация
Деполяризация кезеңінде натрий араналары ашылады
Натрий иондары жасушының
ішіне қарай тасымалдана бастайды.
Мембраналық потенциал шамасы -70 мВ –тан +40 мВ-қа дейін өзгереді.
Мембраналық потенциал шамасы -70 мВ –тан +40 мВ-қа дейін өзгереді.
Слайд 34Деполяризация қисығы нолдік сызықтан өтіп, мембраналық потенциал оң мәнге ие болады.
Осы оң фазаны ӘП –ң инверсиясы деп атайды.
Әсер потенциалының максимал мәні 30…40 мВ – ге жетеді.
Әрекет потенциалдың төмендеп, бастапқы қалпына келуін реполяризация кезеңі деп атайды.
Слайд 35Әсер потенциалы: Реполяризация
Натрий ионының каналдары жабылады
Реполяризация калий каналдарының ашылуына себеп
болады.
K+ иондары жасушадан шыға бастайды, сосын мембрана гиперполяризация кезеңіне ауысады
K+ иондары жасушадан шыға бастайды, сосын мембрана гиперполяризация кезеңіне ауысады
Слайд 36Нерв талшықтарында әрекет потенциалдың реполяризация кезеңінде «іздік» потенциалы байқалады.
Реполяризация кезеңінің соңында
потенциалдың күшеюін гиперполяризация деп атайды.
Слайд 37Қозу кезінде натрий иондары үшін мембрананың өтімділігі күрт артады.
Қозу
кезеңінде
Тыныштық потенциал кезінде әртүрлі иондар үшін мембрананың өтімділік коэффициенттері:
Слайд 39Мембрана қозуы Ходжкин -Хаксли теңдеуімен сипатталады.
- мембрана арқылы өтетін ток, См - мембрананың сыйымдылығы, - мембрана арқылы өтетін иондар тогының қосындысы.
Слайд 40 Нерв талшықтарында және қаңқа бұлшық еттерінде әрекет потенциалдың ұзақтығы 1
мс шамасында болады. (Жүрек бұлшық еттерінде 300 мс шамасындай). Қозу аяқталғаннан кейін де 1-3 мс мембранада қалдық құбылыстар байқалады, яғни мембрананың рефрактерлік кезеңі (қозбаған күйі).
Слайд 41Кардиомиоцит – жүрек бұлшық еттерін құрайтын, жүректің бұлшық ет ұлпасының негізгі
жасушасы.
Жүрек бұлшық еті - кардиомиоцит
Слайд 42
Кардиомиоцит- миокард жасушалары жалпы санының 30%–ін құрайды.
Барлық кардиомиоциттердің көлемі миокард көлемінің
75%-ін;
Барлық кардиомиоциттер массасы миокард массасының 50%-дан астамын құрайды.
Барлық кардиомиоциттер массасы миокард массасының 50%-дан астамын құрайды.
Слайд 43
Миокард жасушасы жүректің негізгі массасын құрайды және оның механикалық жұмысын қамтамасыз
етеді.
Жүрек бұлшық етіне тән қасиет: – қозғыштық, қозуды өткізу, жиырылғыштық, созылғыштық, серпімділік.
Жүрек бұлшық етіне тән қасиет: – қозғыштық, қозуды өткізу, жиырылғыштық, созылғыштық, серпімділік.
Слайд 44
Жүрек бұлшық еттері жасуша құрамында біртекті емес. Олар:
1. кәдімгі
2. кәдімгі емес
миокард ет талшықтары (кардиомиоциттер) болып бөлінеді.
Слайд 45 Кәдімгі ет талшықтары жүрек етінің негізін құрайды және жиырылғыштық
қызметін атқарады.
Кәдімгі емес ет талшықтары жүректің өткізгіш жүйесін және оның автоматиясын қамтамасыз етеді.
Кәдімгі емес ет талшықтары жүректің өткізгіш жүйесін және оның автоматиясын қамтамасыз етеді.
Слайд 46 Миокарда жасушасының әсер потенциалы 3 фаза кезеңдерінен тұрады:
деполяризация
(I)
плато (II)
реполяризация (III).
плато (II)
реполяризация (III).
Слайд 49
II – фаза «Плато»
(баяу фаза немесе баяу реполяризация)
МП -дың
ең жоғары мәнінен
( +30 мВ)-ден нолге дейін төмендеуі. Мұндай фазада бір мезгілде каналдың екі типі жұмыс істейді: кальций және калий каналдары.
( +30 мВ)-ден нолге дейін төмендеуі. Мұндай фазада бір мезгілде каналдың екі типі жұмыс істейді: кальций және калий каналдары.
Слайд 52III – фаза «Реполяризация» (шапшаң фаза)
Кальций каналдарының жабылуымен, gK шамаларының
өсуімен және шығатын К+ тогының күшеюімен сипатталады.
Слайд 54 Егер аксонның әсер потенциалы 1 мс, қаңқа бұлшық ет
жасушасының әсер потенциалы 2-3 мс болса, онда жүрек миокард ет талшықтарының жиырылу жасушасының әсер потенциалының ұзақтығы 250-300 мс - ге тең. Бұл құбылыс синхрондық қозуды іске асыруды және қанды айдап шығару үшін жүрек құрылымының жиырылуын көрсетеді.
Слайд 55Жүрек қасиеті жағынан электр өрісіне жақын болғандықтан, токтың эквивалентті генератор қызметін
атқарады; ондағы тоқтың шамасы:
Слайд 57Рефрактерлік период, әрекет потенциалдың пайда болу уақытындағы мембрананың қозбаған кезеңі
және қозудан кейінгі қалдық құбылыстар.
Қозу кезеңінде мембрана кедергісі кемиді (тыныштық күйде кальмар аксонында 0,1 Ом*м2 -нен қозу кезеңінде 0,0025 Ом*м2 –ге дейін).
Қозу кезеңінде мембрана кедергісі кемиді (тыныштық күйде кальмар аксонында 0,1 Ом*м2 -нен қозу кезеңінде 0,0025 Ом*м2 –ге дейін).
Слайд 59Әдебиеттер:
1. Арызханов Б.,Биологиялық физика,1990 ж.
2. Кошенов Б.К. Медициналық биофизика, ,2011г.
3.
Тиманюк В.А., Животова Е.Н. Биофизика, Киев, 2004г с..
4. Ремизов А.М. Медицинская и биологическая физика, М.,2010г.
5. Антонов В.Ф. Биофизика, М., 2006 г.
4. Ремизов А.М. Медицинская и биологическая физика, М.,2010г.
5. Антонов В.Ф. Биофизика, М., 2006 г.
Слайд 60Бақылау сұрақтары (кері байланыс):
1.Электрқозушылық дегеніміз не?
2.Тыныштық потенциалының пайда болуы механизмі қандай?
3.Мембраналық
потенциалдарды өлшеу әдістері
4. Әсер потенциалының пайда болу механизмі қандай?
4. Әсер потенциалының пайда болу механизмі қандай?
