- Главная
- Разное
- Дизайн
- Бизнес и предпринимательство
- Аналитика
- Образование
- Развлечения
- Красота и здоровье
- Финансы
- Государство
- Путешествия
- Спорт
- Недвижимость
- Армия
- Графика
- Культурология
- Еда и кулинария
- Лингвистика
- Английский язык
- Астрономия
- Алгебра
- Биология
- География
- Детские презентации
- Информатика
- История
- Литература
- Маркетинг
- Математика
- Медицина
- Менеджмент
- Музыка
- МХК
- Немецкий язык
- ОБЖ
- Обществознание
- Окружающий мир
- Педагогика
- Русский язык
- Технология
- Физика
- Философия
- Химия
- Шаблоны, картинки для презентаций
- Экология
- Экономика
- Юриспруденция
Биологиялық мембраналар. Биологиялық мембраналар арқылы зат тасымалы презентация
Содержание
- 1. Биологиялық мембраналар. Биологиялық мембраналар арқылы зат тасымалы
- 2. Биофизика – тірі ағзаларда өтетін физикалық және физика-химиялық құбылыстарды қарастыратын негізгі пәннің бірі.
- 3. Биофизиканың негізгі бағыты: - Молекулалық биофизика -
- 4. «Жасушалар биофизикасы»: Жасуша және жасушааралық
- 5. Жасуша
- 6. Биологиялық мембраналар: Жасушаны сыртқы қоршаған ортадан шектейді
- 7. Биологиялық мембрананың түрлері: Плазмолемма (жасушаның
- 8. Плазмалық мембрананың құрылымы
- 9. Мембрана негізінен үш маңызды қызмет атқарады Матрицалық
- 10. Мембраналардың қалыңдығы бірнеше нм (5-10
- 11. Мембрананың құрылысы - Фосфолипидтердің екі қабаты -
- 12. Құрылымы: Басы Денесі (мойны) құйрықшалары
- 13. Мембрананың химиялық құрамы: липидтер; ақуыздар; көмірсулар; гликопротеидтер (көмірсулардың ақуыздармен байланысы); органикалық заттар .
- 14. Мембраналық липидтер 3 негізгі топқа бөлінеді: фосфолипидтер гликолипидтер стероидтар
- 15. Фосфолипид Құрамы: Полярлы (гидрофильді) - (басы
- 16. Химиялық құрамы Басы – азотты (этаноламин, холин)
- 18. Екі қабатты фосфолипидтер
- 19. Су ерітіндісінде липидтер мицелла,
- 20. Мембраналық липидтер
- 21. Бастары СУ Құйрықшалары СУ
- 22. Биологиялық мембрананың моделі 1931 жылы Н.Девсон және
- 23. 1982 жылы ұсынылған Синджер мен
- 26. Мембраналық ақуыздар
- 27. Температура өзгергенде кезде фазалық ауысулар орын
- 28. Биологиялық жүйелердегі түрлі үрдістер:
- 29. Тасымалдау құбылыстарына диффузия (зат массасының), тұтқырлық (импульстің), электр өтімділік (электр зарядының) тасымалдаулары жатады.
- 30. 1. Белсенді тасымалдау 2. Белсенді емес тасымалдау Тасымалдану түрлері:
- 31. Егер зат тасымалы электрохимиялық
- 32. Белсенді тасымалдау – заттардың арнайы энергия пайдаланып электрохимиялық градиентке қарсы ауысуы.
- 33. Тасымал түрлері
- 35. Белсенді емес тасымалдану Фильтрация
- 36. Осмос – мембрана арқылы су молекуласы заттарының
- 38. Фильтрация (сүзгілеу) –заттардың мембрана саңылауы арқылы қысымның аз мәні жағына қарай өтуі.
- 39. Диффузия бұл заттардың мөлшері көп жағынан аз
- 40. Жасуша ішінде Жасуша сыртында
- 41. Р –
- 42. Диффузия кезінде биологиялық мембрана арқылы өтетін зат ағыны тығыздығының теңдеуі:
- 43. Мембранада потенциалдар айырымы, яғни электр өрісі бар.
- 44. Заттар тасымалы екі фактормен анықталады, яғни концентрация
- 45. Нернст Планк теңдеуі біртекті зарядталмаған мембранада концентрация
- 46. Заттар ағыны үшін Гольдман теңдеуі
- 47. Липидте ерімейтін молекулалар және заттың су ерітінділері:
- 48. Қарапайым диффузияның мембран липидтерінің биқабаты (а), липидтік
- 49. Арна (Канал) - ақуыз молекулалары
- 50. Каналдардың аса маңызды қасиеті - оның селективтілігі
- 51. Диффузияның тағы бір «жеңілділігі» -
- 52. БЕЛСЕНДІ ТАСЫМАЛ Егер зат жасуша ішіне тасымалданса,
- 53. Эндоцитоздың түрлері
- 54. Экзоцитоз
- 55. Иондық насостың түрлері К+- Na+- АТФ-аза Са2+-АТФ-аза Н+- АТФ-аза
- 56. К+ және Na+ иондары градиенттерінің пайда болуына
- 58. Белсенді тасымалдау кезінде АТФ ыдырау қуаты пайдаланылса,
- 59. Иондардың екіншілей белсенді тасмалдануының үш түрі
- 60. Унипорт деп мембранада электр потенциалдарының болуынан зарядталған
- 61. Симпорт деп қарама-қарсы зарядталған иондардың бір бағытқа қарай тасымалдануы
- 62. Антипорт деп әр типтегі бірдей зарядталған иондардың әр түрлі жаққа қарай тасымалдануы.
- 63. Бақылау сұрақтары (кері байланыс): Биологиялық мембраналардың қандай
- 64. Биологиялық мембраналар арқылы зат тасымалданудың
Биофизика – тірі ағзаларда
өтетін физикалық және физика-химиялық құбылыстарды қарастыратын негізгі пәннің бірі.
Слайд 2Биофизика – тірі ағзаларда өтетін физикалық және физика-химиялық құбылыстарды қарастыратын негізгі
пәннің бірі.
Слайд 3Биофизиканың негізгі бағыты:
- Молекулалық биофизика
- Жасушалар биофизикасы.
- Кванттық биофизика.
- Сезімтал мүшелерінің
биофизикасы
- Күрделі жүйелердің биофизикасы
- Күрделі жүйелердің биофизикасы
Слайд 4 «Жасушалар биофизикасы»:
Жасуша және жасушааралық құрылымның физика – химиялық қасиетін
Зат және энергия алмасу заңдылықтарын
Жасуша қызметінің физикалық механизмі
(биопотенциалдың пайда болуын, бұлшық еттердің жиырылуын, жүйке импульстарының таралуын және т.б.) үйретеді.
Слайд 6Биологиялық мембраналар:
Жасушаны сыртқы қоршаған ортадан шектейді және сыртқы ортаның кері әсерінен
қорғайды
Жасуша мен оны қоршаған ортаның арасындағы зат алмасуды басқарады
Электрлік потенциалдардың пайда болуына ықпал етеді
Митохондриядағы АТФ энергиясын синтездеуге қатынасады
Жасуша мен оны қоршаған ортаның арасындағы зат алмасуды басқарады
Электрлік потенциалдардың пайда болуына ықпал етеді
Митохондриядағы АТФ энергиясын синтездеуге қатынасады
Слайд 7Биологиялық мембрананың түрлері:
Плазмолемма (жасушаның сыртқы қабаты)
Жасушаішілік мембраналар
Базальды мембрана
Слайд 9Мембрана негізінен үш маңызды қызмет атқарады
Матрицалық
Барьерлік
(кедергілік)
әртүрлі қызмет атқарушы ақуыздарды
ұстап тұрушы және өзара орналасуын, қалпын сақтайды
Жасушалар мен жеке бөліктерге керексіз бөлшектердің еніп кетуінен қорғайды
Мысалы, улы зат ішкен кезде.
Механикалық
Слайд 10Мембраналардың қалыңдығы бірнеше нм (5-10 нм) шамасында; Мембрананың липидтік қабатының тұтқырлығы
30-100мПа*с, өсімдік майының тұтқырлығына шамалас
Беттік керілуі 0,03-1мН/м (судың беттік керілуінен 2-3 дәрежедей кіші)
Слайд 11Мембрананың құрылысы
- Фосфолипидтердің екі қабаты
- Липид молекулалары гидрофилды бастан және гидрофобты
құйрықшаны түзейді
- Билипидты қабатына ақуыз молекулалары, гликопротеидтер мен көмірсулар батырылған.
- Билипидты қабатына ақуыз молекулалары, гликопротеидтер мен көмірсулар батырылған.
Слайд 13Мембрананың химиялық құрамы:
липидтер;
ақуыздар;
көмірсулар;
гликопротеидтер (көмірсулардың ақуыздармен байланысы);
органикалық заттар .
Слайд 15Фосфолипид
Құрамы:
Полярлы (гидрофильді) - (басы және денесі);
Полярлы емес (гидрофобты) - (құйрықшалары)
Слайд 16Химиялық құрамы
Басы – азотты (этаноламин, холин) және азотты емес (серин, инозин,
треонин) негіздерінен құралған. Ортофосфорлы қышқылдардың әсерінен басы денесімен байланысады.
Денесі глицериннен немесе сфингозиннен (қанықпаған аминспиртінен) тұрады.
Құйрықшалары полярсыз май қышқылдарының СН тізбегінен тұрады.
Денесі глицериннен немесе сфингозиннен (қанықпаған аминспиртінен) тұрады.
Құйрықшалары полярсыз май қышқылдарының СН тізбегінен тұрады.
Слайд 19 Су ерітіндісінде липидтер мицелла, ал мембранада –
гидрофилді саңылаулар түзейді
Мицелла құрылысы
Слайд 22Биологиялық мембрананың моделі
1931 жылы Н.Девсон және Р.Даниелли
сэндвич (бутерброд) моделін
ұсынды.
Биомембраның «Бутерброд моделі» :
1 – ақуыздар (белоктар),
2- бимолекулалық фосфолипидтердің моноқабаты
Слайд 23 1982 жылы ұсынылған Синджер мен Никольсонның сұйықтық – мозаикалық моделі кеңірек
тараған.
Мембрананың сұйық мозаикалық моделінің негізіне - липидтік биқабатты мембрана алынған.
Слайд 27
Температура өзгергенде кезде фазалық ауысулар орын алады: қыздырылған кезде липидтердің балқуы,
ал суытқанда, керісінше де кристалдануы жүреді
Слайд 28
Биологиялық жүйелердегі түрлі үрдістер: АТФ синтезі, бұлшық еттің жиырылуы,
нерв импульсының таралуы т.б., мембрана арқылы зат тасымалына байланысты . Осы үдерісті зат тасымалдану деп атайды.
Слайд 29Тасымалдау құбылыстарына диффузия (зат массасының), тұтқырлық (импульстің), электр өтімділік (электр зарядының)
тасымалдаулары жатады.
Слайд 31 Егер зат тасымалы электрохимиялық потенциалдың кемуімен, яғни энергия
шығынын қажет етпейтін болса, ол тасымал белсенді емес деп аталады
Слайд 32Белсенді тасымалдау – заттардың арнайы энергия пайдаланып электрохимиялық градиентке қарсы ауысуы.
Слайд 33 Тасымал түрлері
Белсенді емес (пассив) тасымал
энергия жұмсалмайды
Диффузия
Жеңілдетілген диффузия
Фильтрация
Белсенді (актив) тасымал
энергия жұмсалады
Насос ақуыздар
Эндоцитоз
Экзоцитоз
Слайд 35
Белсенді емес тасымалдану
Фильтрация
Осмос
Қарапайым диффузия
Жеңілдетілген диффузия
Липидттік қабат арқылы
Липидттік биқабат саңылауы арқылы
Қозғалмалы
тасмалдаушы
Бекітілген
тасмалдаушы
Слайд 36Осмос – мембрана арқылы су молекуласы заттарының концентрациясы аз жағынан көп
жағына қарай ығысуы.
Еріткіштің мұндай қозғалысын жасайтын күш осмостық – итерме қысым деп аталады.
Еріткіштің мұндай қозғалысын жасайтын күш осмостық – итерме қысым деп аталады.
Слайд 38Фильтрация (сүзгілеу) –заттардың мембрана саңылауы арқылы қысымның аз мәні жағына
қарай өтуі.
Слайд 39Диффузия бұл заттардың мөлшері көп жағынан аз жағына қарай, яғни градиентке
сәйкес өтуі.
Диффузия теңдеуі немесе
Фик заңы
Слайд 41 Р – өтімділік коэффициенті Биологиялық мембрананың өтімділігі деп өзінен белгілі бір заттың
қандай да бір бөлігін өткізу қабілеті
Слайд 43Мембранада потенциалдар айырымы, яғни электр өрісі бар. Өріс кернеулігі мен потенциал
градиенті арасында мынадай байланыс бар:
Слайд 44Заттар тасымалы екі фактормен анықталады, яғни концентрация градиенті және электр өрісінің
әсер етуімен:
Бұл теңдеу Нернст – Планк теңдеуі.
Слайд 45Нернст Планк теңдеуі біртекті зарядталмаған мембранада концентрация градиенті және электрлік потенциалдың
болуымен жүретін белсенді емес (енжар) зат тасымалдануды сипаттайды.
Слайд 47Липидте ерімейтін молекулалар және заттың су ерітінділері: тұз, қант, аминқышқылдары, спирттер
липидтік және ақуыз каналдары арқылы ғана өте алады.
Слайд 48Қарапайым диффузияның мембран липидтерінің биқабаты (а), липидтік биқабат саңылауы (б), ақуыз
саңылауы (в) арқылы өтуі.
Слайд 49 Арна (Канал) - ақуыз молекулалары мен липидтерден тұратын мембранада
пайда болатын жолдар. Бұл канал мембрана арқылы тек ұсақ молекулалардың өтуіне ғана емес, ірі иондардың өтуіне де мүмкіндік береді.
Слайд 50Каналдардың аса маңызды қасиеті - оның селективтілігі - талғап өткізгіштігі.
Канал
өткізгіштігінің талғампаздығы тасымалданатын ион радиусымен және ионның химиялық құрылысымен анықталады.
Слайд 51 Диффузияның тағы бір «жеңілділігі» - иондар тасымалының арнайы молекула
– тасымалданушылармен жүретіндігі. Олар – ионофорлар деп аталады.
Слайд 52БЕЛСЕНДІ ТАСЫМАЛ
Егер зат жасуша ішіне тасымалданса, онда тасымал түрін эндоцитоз, ал
егер сыртқа тасымалданса – экзоцитоз деп аталады.
Мембрана арқылы тек жеке молекулалар ғана емес, қатты денелер (фагоцитоз) және ерітінділері де (пиноцитоз) тасымалданады.
Мембрана арқылы тек жеке молекулалар ғана емес, қатты денелер (фагоцитоз) және ерітінділері де (пиноцитоз) тасымалданады.
Слайд 56К+ және Na+ иондары градиенттерінің пайда болуына мүмкіндік жасаушы мембраналар жүйесі
натрий-калийлі насостар деп аталады.
Слайд 58Белсенді тасымалдау кезінде АТФ ыдырау қуаты пайдаланылса, оны біріншілей белсенді тасымал
дейді.
Басқа иондардың концентрация градиенті есебінен жүретін тасымал - екіншілей белсенді тасымал деп аталады.
Слайд 60Унипорт деп мембранада электр потенциалдарының болуынан зарядталған бөлшектердің потенциалдың аз мәніне
қарай тек бір бағыттағы тасымалдануы жүзеге асырылады
Слайд 63Бақылау сұрақтары (кері байланыс):
Биологиялық мембраналардың қандай түрлері және атқаратын қызметі
Мембраналық липидтердің
түрлері
Мембраналық ақуыздардың түрлері мен қызметтерін ата.
Мембранадағы фазалық ауысулар қалай жүзеге асады
Жасанды мембраналар
Мембраналар құрылымын зерттеудің қандай әдістері сіздерге белгілі.
Мембраналық ақуыздардың түрлері мен қызметтерін ата.
Мембранадағы фазалық ауысулар қалай жүзеге асады
Жасанды мембраналар
Мембраналар құрылымын зерттеудің қандай әдістері сіздерге белгілі.
Слайд 64
Биологиялық мембраналар арқылы зат тасымалданудың қандай түрлері сіздерге белгілі
Заттардың жасушаға ену тәсілдерін атаңыз.
Белсенді емес тасымал түрлері
Қарапайым диффузияның мағынасы неде.
